Morgunblaðið - 16.12.2000, Qupperneq 55

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 16. DESEMBER 2000 55
MINNINGAR
!
I
Éi
I
I
+ Sigrún Guð-
mundsdóttir
fæddist að Dagverð-
arnesi á Skarðs-
strönd í Dalasýslu 8.
febrúar 1915. Hún
andaðist á Ljósheim-
um, Selfossi, 6. des-
ember siðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru: Guðmundur
Ari Gíslason, f. 8.12.
1880, og Sigríður
Helga Gísladóttir, f.
16. 12. 1891. Þau
bjuggu lengst í
Steinholti í Staðar-
hreppi, Skagafirði. Systkini Sig-
rúnar: Sigurlaug, f. 2.6. 1911; Vil-
hjálmur, f. 20.9. 1912, d. 6.11.
1971; Gunnar, f. 16.12. 1913, d.
16.9. 1974; Anna, f. 3.6. 1916, d.
14.9. 1990; Hulda, f. 15.1. 1918, d.
10.10. 1995; Gísli, f. 18.5. 1919;
Guðrún, f. 7.10.1920; Þorsteinn, f.
13.11. 1921; Margrét Fjóla, f. 3.12.
1923, d. 17.9. 1998; Eysteinn, f.
12.11. 1924; Ingimar, f. 9.3. 1926;
Bogi Þorbergur, f. 7.8. 1927, d.
12.7. 1959; Jóhann Sigurfinnur, f.
9.11.1928, d. 15.9.1945.
Sigrún giftist 1. júní 1940
Bergsteini Kristjónssyni, kennara
við Héraðsskólann að Laugar-
vatni. Foreldrar hans voru
Kristjón Ásmundsson bóndi og
Sigríður Bergsteinsdóttir ljós-
Reisn og virðuleiki koma upp í
hugann við fráfall Sigrúnar ömmu og
minningamar eru margar sem hver
og einn geymir frá samvistum við
hana.
í lífi hverrar manneskju era að-
stæður uppvaxtar og bemsku ef til
vill sá þáttur sem mótar persónuna
mest og myndar um ókomin ár gild-
ismat og framkomu.
Að fæðast inn í aðstæður skorts og
fátæktar var ekki einsdæmi á þeim
tíma sem amma mín, Sigrún Guð-
mundsdóttir, kom í þennan heim en
hefur á fyrstu uppvaxtaráram henn-
ar vafalaust mótað sterkan vilja
hennar í þá vera að skapa sér og sín-
um þær bestu aðstæður sem henni
var frekast unnt. Fyrir Sigrúnu
ömmu var reglufesta og tryggð við
heimihð og fjölskylduna ofar öðram
lífsgildum.
Það varð hlutskipti hennar er hún
dvaldi við nám að Laugarvatni að
fella hug til ungs kennara þar, Berg-
steins Kristjónssonar afa míns, sem
um stundarsakir tók að sér kennslu
við Héraðskólann. Þyrnum stráðar
aðstæður uppvaxtarins og lífsbarátta
móður og systkina hafa vafalaust
fundið langþráðri festu farveg í því
sambandi og við tók stofnun ijöl-
skyldunnar. Árin urðu að áratugum
við störf þeirra og líf í skólasam-
félaginu við vatnið, lífið varð þeim
farsælt.
Sem ungur drengur dvaldi ég,
elsta bamabamið, hjá afa og ömmu á
sumrin. Þann tíma kynntist ég þeim
vel sem hjónum í fullu starfi við
rekstur þeirra tíma ferðaþjónustu
sumarhótelsins, þar sem hefðbundið
mynstur vetrarstarfs breyttist yfir í
nýjan fasa. Afi tók að stýra móttöku
innlendra og erlendra ferðamanna og
hún að sinna störfum við hótelrekst-
urinn. Hefðbundin sumarleyfi viku
fyrir þessum áherslum og annasamt
tímabil tók við. Minningar um þann
tíma eru mér dýrmætar vegna sam-
vistanna við þau og ævintýrin þar.
Efir á að hyggja var samband þeirra
eins og svo margra annarra mótað af
ólíkum bakgranni og samþættingu
eiginleika þar sem hún var fulltrúi
þess að skapa umgjörð sem hún ef til
vill fór að nokkru á mis við í sínum
uppvexti. Afi nálgaðist bamið á sinn
heimspekilega og gamansama hátt
en öryggi, velferð og gæfa var hennar
hugðarefni í daglegum samskiptum.
Hún spurði gjaman um viðfangsefnin
og saman lögðu þau áherslu á að að-
stoða böm sín og fjölskyldur við að
búa sér trygga framtíð. Sjónarhóll
barnabams er annar en bamanna en
uppvöxtur þeirra og bernskuárin að
móðir, Útey, Laugar-
dal.
Böm Sigrúnar og
Bergsteins: 1) Sigríð-
ur, f. 12.4. 1941,
röntgentæknir, eigin-
maður Einar Elíasson,
f. 20.7. 1935, þau
skildu. Börn þeirra: a)
Bergsteinn, f. 16.9.
1960, kvæntur Hafdísi
J. Kristjánsdóttur, f.
17.4. 1959, þeirra
böm: Sigrún Edda, f.
1.8. 1980, Bryiyar, f.
27.9. 1985, Kristján, f.
22.3. 1992. b) Guð-
finna Elín, f. 14.3.1963, gift Einari
Jónssyni, f. 28.1. 1958, þeirra
böm: Elías Öm, f. 30.3. 1982, Þór-
unn, f. 7.3. 1988, Bertha Ágústa, f.
23.4. 1990. c) Örn, f. 16.2. 1966,
sambýliskona Steinunn Fjóla Sig-
urðardóttir, f. 7.7. 1973, dóttir
þeirra Kristín Rut, f. 24.7. 1996,
áður átti Öm son, Björgvin Heið-
ar, f. 17.12. 1986. d) Sigrún Helga,
f. 25.5. 1970, sambýlismaður
Sverrir Einarsson, f. 3.3. 1967,
þeirra böm: Einar, f. 7.5. 1992,
Þór, f. 5.4.1997. 2) Hörður, f. 4.10.
1942, læknir, eiginkona Elín Bach-
mann Haraldsdóttir, f. 18.10.1942,
böm þeirra: a) Ama, f. 1.6. 1966,
gift Hafsteini Sigmarssyni, f. 20.2.
1967, sonur þeirra, Davíð, f. 1.6.
1995. b) Bergsteinn, f. 11.11. 1970,
Laugarvatni voru um margt sérstök.
Eins og í hennar tilfelli í Skagafirð-
inum í æsku era þau mótuð af því
samfélagi og aðstæðum sem foreldr-
amir bjuggu þeim. Hefðbundið var
það ekki á mælikvarða þess sem þá
var í bæjum og sveitum landsins og
andrúm skólastarfsins og samneyti
við það hefur varðað leið þeirra. Störf
ömmu að Laugarvatni vora tengd
skólunum en mikill ijöldi nemenda
hefur kynnst því sérstaka samfélagi
sem þau vora hluti af í rúma hálfa öld.
Eftir að ég fullorðnaðist fækkaði
samverastundum með þeim en síðar
tóku við heimsóknir með fjölskyld-
unni að Laugarvatni þar sem nátt-
úruleg umgjörð og aðstæður era til
þess fallnar að slaka á. Þar kynnt-
umst við ömmu og afa á nýjan hátt.
Róast hafði yfír samfélaginu og
engu var líkara en það hefði átt sér
æviskeið tengt þeirri kynslóð sem
þau tilheyrðu.
Vel fór um þau í húsinu sem nefnt
var Ey og samheldni þeirra og ein-
lægni var sérstök og vönduð. Laug-
arvatn, þar sem amma fann lífi sínu
farveg, skartar sínu fegursta í ólíkum
myndum árstíðanna. A komandi ár-
um mun minningin um þau hlýja okk-
ur við viðfang lífsins. Fyrir þeirra
þátt í gerð minni og mótun er ég
þakklátur. Með þökk og söknuði
kveður fjölskyldan öll mikilsverða
ættmóður nú hinstu kveðju.
Bergsteinn Einarsson.
Föðursystir mín, Sigrún Guð-
mundsdóttir, er látin 85 ára að aldri.
Svo samofin er hún æskuminningum
mínum að mig langar að þakka henni
að leiðarlokum.
Stærstan hluta ævi sinnar bjó Sig-
rún ásamt manni sínum, Bergsteini
Kristjónssyni, og börnum þeirra á
Laugarvatni.
Myndin er skýr í hugskoti mínu.
Háar aspir umluktu tvílyfta húsið
þeirra. Ég fór alltaf inn bakdyrameg-
in þar sem snúrustauramir heilsuðu
mér. Eftir þröngt anddyrið var geng-
ið inn í eldhúsið hennar Rúnu
frænku. Hún heilsaði innilega, strauk
hendinni yfir enni mér og dró toppinn
frá. Henni fannst það fallegra. Eld-
húsið var hennar heimur, eða alla-
vega hitti ég hana oftast þar. Það var
frekar rokkið, glugginn sneri í átt að
Laugarvatnsfjallinu og því náðu sól-
argeislamir ekki þangað inn, en
þama vora annars konar geislar. Inn
í stássstofuna fór ég sjaldan, en fékk
að gægjast inn á skrifstofii Berg-
steins þar sem hann vann í pappíram
á sinn hljóðláta hátt.
c) Margrét, f. 14.8. 1975, sambýlis-
maður Sigurbjöm I. Þórðarson, f.
29.6. 1976. 3) Kristín, f. 1.3. 1945,
líffræðingur, eiginmaður Hilmar
Eysteinsson, f. 26.12. 1942. Þau
skildu. Sonur þeirra, Eysteinn
Hilmarsson, f. 2.2. 1967, bams-
móðir Susann Dagestad, f. 24.5.
1966, dætur þeirra: Alexandra, f.
3.8. 1991; Rebekka Kristín, f. 2.2.
1995. 4) Áslaug, f. 6.7. 1948, tón-
listarkennari, sonur hennar, Sig-
ursteinn Róbert Másson, f. 11.8.
1967. 5) Ari, f. 6.9. 1950, sálfræð-
ingur, eiginkona Sigrún Skúla-
dóttir, f. 20.5.1949, þeirra böm: a)
Agnar Örn, f. 29.3.1967, sambýlis-
kona Guðrún Óskarsdóttir, f. 16.6.
1972, sonur þeirra, Ari Páll, f.
23.9. 1998. b) Bergsteinn, f. 16.2.
1975 c) Skúli, f. 4.8.1977.
Sigrún ólst upp hjá foreldrum
sínum á ýmsum bæjum á Snæfells-
nesi og f Dalasýslu til sjö ára ald-
urs. Þá flutti íjölskyldan í Skaga-
fjörð. Sigrún fluttist til Reykja-
víkur 18 ára gömul og vann þar
ýmis störf. Hún lærði vefnað í
Reykjavik og hafði alla tíð mikinn
áhuga á þeirri listiðn. Haustið
1937 hóf Sigrún nám við Héraðs-
skólann að Laugarvatni og var þar
í tvo vetur. Þar kynntist hún Berg-
steini eiginmanni sínum og bjuggu
þau á Laugarvatni mest allan sinn
hjúskap. Sigrún vann ýmis störf í
þágu skólanna á Laugarvatni og
var manni sínum mikil og góð
hjálp.
Útfor Sigrúnar fer fram frá Sel-
fosskirkju f dag og hefst athöfnin
klukkan 13. Jarðsett verður að
Laugarvatni.
Frænka var beinvaxin, fremur há
og grönn, dökkhærð með sterka and-
litsdrætti. Hún var hljóðlát og af
þeirri kynslóð sem bar tilfinningar
sínar ekki á torg. Hún hafði átt erf-
iðan uppvöxt og við veikindi að stríða
sem ung kona. I mínum huga var hún
stórhuga og velviljuð.
Því efast ég ekki um að eftir að
pabbi dó hafi hún átt þátt í að þau
Bergsteinn buðu mömmu og okkur
systkinunum til viku sumardvalar í
nokkur sumur á Héraðsskólahótelinu
á Laugarvatni. Hvílík tilhökkun og
gleði þegar við lögðum af stað.
Mamma keyrði dauðhrædd niður
Kambana, við systkinin hvöttum
hana til dáða og hægt og sígandi náð-
um við að Laugarvatni.
Bergsteinn sat yfirvegaður á hót-
elkontómum sínum og við hlupum
niður að vatninu, að gufubaðinu þar
sem Rúna frænka stóð vaktina.
Örlögin höguðu því svo þannig að
seinna stóð ég vaktina í gufubaðinu
sumarlangt og annað sumar í eldhús-
inu á Héró. Og auðvitað fylgdist
frænka með mér og bar hag minn
fyrir brjósti, stauk mér um ennið og
dró toppinn frá.
í sumarlok þegar Bergsteinn rétti
mér launaumslagið minnist ég þess
að úr andliti hans hafi skinið jafn mik-
ið stolt og úr mínu.
Á hveiju sumri í mörg ár heimsótti
ég Rúnu og Bergstein ásamt fjöl-
skyldu minni sem stækkaði eftir því
sem árin liðu. Við gengum um lóðina,
að graslautinni sem hafði svo mikið
aðdráttarafl og tíminn leið.
Aldurinn færðist yfir þessi heið-
urshjón og heilsu þeirra hrakaði.
Þau fluttu á Selfoss þar sem Berg-
steinn lést 1996, þá var frænka búin
að missa sína reisn en síðast þegar ég
hitti hana á dvalarheimilinu þar sem
hún lést strauk hún hendinni yfir
enni mér og dró toppinn frá.
Minningin um þessi heiðurshjón
lifir með mér og lyktin af hvernum
við gufubaðið vekur hjá mér gleði.
Hafi þau þökk fyrir, Sigrún
frænka og Bergsteinn.
Halla Bogadóttir.
Látin er frú Sigrún Guðmunds-
dóttir sem í áratugi bjó hér í Ey á
Laugarvatni með eiginmanni sínum
og fimm börnum þeirra.
Sigrún átti síðustu æviárin við
heilsuleysi að stríða, sjúkdóm þann
sem slævir minnið og fjarlægir um-
hverfið, þótt væri líkamlega hraust.
Þegar ég heyrði lát hennar fann ég
glöggt hvað okkur hjónum hefur
lengi þótt vænt um hana og fjölskyld-
una alla. Því er mér ljúft og skylt að
minnast hennar nokkrum orðum.
Sigrún var Skagfirðingur að ætt,
frá Steinholti í Staðarhreppnum, en
sá bær stóð ofan vegar á móts við
Hafsteinsstaði, nú löngu kominn í
eyði.
Það var löngum kunnugt á máli
Sigrúnar, hve hún unni Skagafirði,
þótt hún yndi glöð við sitt með ástvin-
um sínum í Laugardal.
Hittumst við Sigrún á förnum vegi,
bar við að ég segði henni frá síðustu
ferð minni norður í land, einkum ef
Skagafjörður hafði blasað við. Fylgdi
því gjaman lítil ferðasaga, eða ég
minnti á hvassbrýndan Glóðafeyki,
eða útvörðinn Tindastól. - Sástu sól-
ina fljóta á sænum, sigla bak Drang-
ey? - Það leyndi sér ekki að hún
geymdi, frá æskuáranum, margar
myndir í hugskoti sínu um fjörðinn
sinn fríða og brosti sínu hægláta,
hlýja brosi sem varð ei lítið fjarrænt.
- Já, var veðrið svona gott? Ekki
spyr ég að! -
F'yrir mig er ekki hægt að velta
vöngum yfir samverunni með fjöl-
skyldu Sigrúnar Guðmundsdóttur
hér á Laugarvatni án þess að geta
eiginmanns hennar, Bergsteins
Kristjónssonar, kennara og lengi
oddvita sveitarinnar, sem látinn er
fyrir nokkrum árum. Hann var sá
frjói andans maður og dugnaðarfork-
ur til orðs og æðis að fáu var líkt.
Dugar sem dæmi að nefna frístunda-
starf sem unnið var í húsgarðinum
við Ey. Það er lystigarður sem ber
vott um kunnáttu og mikla elju, mun
lengi enn bera högum höndum fagurt
vitni. Hið fomkveðna sannast, „það
skal vanda er lengi á að standa.“ Það
var að vísu ekki vani að tala mikið um
frændsemi en ótal góða og mér hag-
kvæma hluti á ég Bergsteini upp að
unna, allt frá frumbemsku til fullorð-
insára.
Sigrún var myndarleg húsmóðir,
heimilið og heimilishaldið bar því
Ijósan vott, þótt efnahagur væri nú
ekki ríkidæmi og aðgátar þörf.
Fallegt heimili og vel klætt fólkið
hennar sönnuðu hve hög hún var í
höndum og snyrtileg. Bömin urðu
fimm, döfnuðu vel, skemmtileg.
Og hér í Þröm óx upp ámóta hópur
frændfólks þeirra en vinfengi okkar
allra hlýjar djúpt um hjartarætur og
við þökkum það.
I hugann skýst upp minning um
unga stúlku sem kom hér eitt haustið
að norðan, vann hylli skólasystkin-
anna og eignaðist að eiginmanni fág-
aðan og heillandi kennara sinn.
Það er gott að minnast Sigrúnar
Guðmundsdóttur, hún var hófstillt og
tíguleg, bar ástríki og tryggð í fari
sínu.
Fjölskylda okkar sendir ástvinum
hinnar látnu heiðm’skonu hjartanleg-
ar samúðarkveðjur og biður þeim
allrar blessunar.
Ester og Þorkell Bjamason.
Fimmtudaginn 6. desember sl.
blöktu víða fánar í hálfa stöng hér á
Laugarvatni. Frést hafði lát merkis-
konu, sem langa starfsævi hafði átt
hér á staðnum og unnið margt í þágu
hans og skólanna, Sigrúnar Guð-
mundsdóttur. Hún settist hér að fyrir
u.þ.b. 60 árum, nýgift Bergsteini
Kristjónssyni, þeim einstaka elju-
manni, sem helgaði Laugarvatns-
skólum og Laugardalshreppi orku
sína og afburða fæmi sem kennari,
bókhaldari, hótelstjóri, hreppsnefnd-
aroddviti og sveitarstólpi um margra
áratuga skeið. Bergsteinn lést árið
1996. Það er okkur minnisstætt, sem
til þekktum, hve sterkxu- svipur
reglusemi, vandvirkni og snyrti-
mennsku einkenndi öll störf þeirra
hjóna, heimili þeirra og fjölskyldu;
nemendum skólanna og öllum öðram
mikilsverð fyrirmynd.
Sigrún var nemandi í Héraðsskól-
anum á Laugarvatni 1937-39. Hún
var ágætlega menntuð, víðlesin og vel
að sér. Minnisstætt er hve annt hún
lét sér um allt skólahald á staðnum og
eflingu þess. „Hverju spáirðu?“ sagði
hún oft við mig, þegar við hittumst,
og átti þá alltaf við þróun skólanna á
staðnum. Þeir vora ætíð efst í huga
hennar. Fæmi hennar og fjölhæfni
kynntist ég best þegar Bergsteinn
þurfti á aðstoð að halda við sín marg-
þættu bókhaldsstörf fyrir nemendur
á seinni áram, m.a. vegna meiðsla í
umferðaróhappi sem hann varð fyrir,
kominn hátt á sjötugsaldur. Hún
gekk í störf hans, meðan þess var
þörf, af kunnáttu og öryggi.
Skólastaðurinn Laugarvatn á Sig-
rúnu Guðmundsdóttur þökk að
gjalda. Bömum hennar og fjölskyld-
um þeirra sendum við Rannveig inni-
legar samúðarkveðjur.
Kristinn Kristmundsson.
í örfáum orðum langar mig til að
minnast hennar Sigrúnar sem ég á
svo margt að þakka en tókst aldrei að
sýna henni til fullnustu hversu mikið
mér þótti vænt um hana. Sem ungum
og óhörðnuðum manni hlotnaðist mér
sú gæfa að fá að vera á heimili hennar
og Bergsteins á Laugarvatni. Er það
ekki skrítið að enn þann dag í dag
meira en þrjátíu og fjórum árum eftir
að ég kom á heimili þeirra fyrst þá
get ég ekki talað um þau sem ein-
staklinga heldur alltaf sem Bergstein
og Sigrúnu. Þetta sýnir hversu ótrú-
lega samrýnd þau vora og samtaka í
öllu sem þau gerðu. Það sem ég er að
segja og þakka er að ég sem óharðn-
aður unglingur með tilfmningaflæðið
í allar áttár gat sest niður með þessu
góða fólki og rætt mín mál við þau og
fengið vitræn svör við þeim flóknu
spumingum sem lífið var að leggja
fýrir mig. Það er annarra að dæma
um hvort ég hafi unnið rétt úr þeim
svörum sem ég fékk frá þeim en allar
þær stundir sem við áttum saman við
eldhúsborðið heima á Laugarvatni,
þar sem ég fékk að ausa úr visku-
branni þeirra hjóna, eru mér ógleym-
anlegar. Ég hef oft hugsað um það á
lífsferð minni hversu lánsamur ég var
að upplifa þann ótrúlega mannkær-
leik og skilning sem þau veittu mér.
Iðulega hafa hollráð þeirra komið
upp í huga minn þegar ég hef þurft að
takast á við erfiðleika sem upp koma
hjá okkur öllum á lífsleiðinni og enn
þann dag í dag man ég orðréttar
setningar sem hún Sigrún sagði við
mig og ég sé alltaf betur og betur
hversu rétt hún hafði fyrir sér þó svo
að ekld skildi ég allt þegar það var
sagt. Ég vildi óska að ég hefði ræktað
betur vináttu mína og kærleik við þau
hjón eftir að ég fór frá Laugarvatni
en samt hef ég reynt að fylgjast með
þeim úr fjarlægð. Þess vegna veit ég
að hvíldin var henni kærkomin og þar
sem við vitum að dauðinn er framhald
af lífinu þá er hann hrein líkn nær
hann birtist á eðlilegum tíma og leys-
irokkurúrfjötramlf nlegsogand-
legs sársauka. í mínu hjarta núna er
það ekki sorgin sem ræður ríkjum
heldur söknuður og óendanlegt þakk-
læti fyrir að hafa átt þessa yndislegu
konu að vini. Ég bið góðan guð um að
varðveita minningu Sigrúnar Guð-
mundsdóttur og vernda og styrkja
börn hennar og fjölskyldur þeirra.
Gústaf Helgi Hermannsson.
í blómaskreytingum
við öll tækifæri
1 TOl blómaverkstæði 1
I ISlNNA^ I
Skólavörðustíg 12,
á liorni Bergstaðastrætis,
simi 551 9090.
SIGRÚN
GUÐMUNDSDÓTTIR