Morgunblaðið - 20.12.2000, Qupperneq 6
6 MIÐVIKUDAGUR 20. DESEMBER 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Landspítalinn leitar allra leiða til að fækka sjúklingum á biðlistum
Bakflæðissjúklingar taki
þátt í sænskri tilraun
LANDSPÍTALINN - háskóla-
sjúkrahús leitar nú allra leiða til að
fækka sjúklingum á biðlistum. Eins
og kom fram í Morgunblaðinu í gær
hefur sjúklingum á biðlistum sjúkra-
húsanna fjölgað um 12% frá því í
maí, samkvæmt greinargerð land-
læknis, og Landspítalinn á þar
stærstan hlut sem langstærsta
sjúkrastofnunin hér á landi.
Jóhannes M. Gunnarsson, lækn-
ingaforstjóri á Landspítalanum,
sagðist í samtali við Morgunblaðið
almennt vera sáttur við stöðu bið-
lista á sjúkrahúsinu en á vissum
deildum væri ekki hægt að sætta sig
við stöðuna. Þar þyrfti að grípa til
einhverra aðgerða.
Meðal þeirra deilda þar sem bið-
listar hafa lengst verulega eru al-
mennar skurðdeildir sjúkrahússins
og sagði Jóhannes bakflæðissjúk-
linga vera þar fjölmennasta. Af um
400 sjúklingum sem biðu eftir að-
gerðum á skurðdeildum í október sl.
voru um 200 sjúklingar með vélinda-
bakflæði. Jóhannes upplýsti að ný-
lega hefði Landspítalinn sent heil-
brigðisráðuneytinu erindi þar sem
óskað var eftir fjármagni til að ganga
inn í tilraunaaðgerðir sem væri verið
að þróa í Svíþjóð.
Jóhannes sagði að aðgerðir sem
þessar hefðu gefist vel. Þar væri leit-
að annarra og einfaldari lausna en
þekkst hafa varðandi þennan sjúk-
dóm. Lausnin felst í að laga bakflæð-
ið innan frá, þ.e. með aðgerð í gegn-
um venjulegt magaspeglunartæki.
Taldi hann að aðgerðimar gætu nýst
um þriðjungi þeirra 200 sjúklinga
sem bíða eftir aðgerðum hér á landi,
en meðalbiðtími á skurðdeildunum
er rúmt ár.
Jóhannes benti á að viðmiðun
landlæknis við stöðu biðlistanna í
maí væri ekki alls kostar góð sökum
árstíðasveiflu á listunum. Yfir sum-
armánuðina lengdust biðlistarnir
vegna samdráttar í starfsemi sjúkra-
húsanna og það tæki veturinn og
fram á vorið að stytta þá. Því væru
biðlistarnir hvað stystir á vorin. Við-
miðunin væri best á milli ára.
Of langnr tími eftir
bæklunaraðgerðum
Jóhannes sagði að á nokkrum
deildum Landspítalans væru bið-
listarnir lítt viðunandi. Tók hann
dæmi um bæklunarlækningar, þar
sem um 1.200 manns bíða eftir að-
gerðum. Biðtíminn væri einnig of
langur, eða upp undir eitt og hálft ár.
„I heildina tekið hefur ekki orðið
stökkbreyting milli ára. Mér fannst
þetta ekki eins slæm staða og ég átti
von á. Biðlisti á háls-, nef- og eyrna-
deild, sem árum saman hefur verið
mjög langur, hefur þannig skroppið
saman um helming.
Ég bendi samt á að sjúklingum
sem bíða eftir augnaðgerðum hefur
fjölgað verulega, á sama tíma og
afköst hafa aukist á deildinni. Þar
virðist eitthvað nýtt vera að gerast
sem eykur eftirspurnina. Ástæðan
kann að vera sú að aðgerðum vegna
skýs á auga hefur fjölgað gríðarlega.
Líklega er það breytt aldurssam-
setning þjóðarinnar. Þetta er hröm-
unarsjúkdómur sem vex með hækk-
andi aldri þjóðarinnar,“ sagði Jó-
hannes.
Hitaveita í Dala-
byggð gangsett
Húshitun
lækkar um
25-30%
VALGERÐUR Sverrisdóttir iðn-
aðarráðherra gangsetti í gær hita-
veitu í Dalabyggð. Athöfnin fór
fram í dæluhúsi við Fellsenda.
Áætlað er að húshitunarkostnaður
þeirra íbúa sveitarfélagsins sem
njóta hitaveitunnar minnki um 25-
30% að meðaltali.
Dalabyggð hefúr um árabil átt
heitavatnsréttindi í landi Grafar í
Miðdölum en lengi þótti lagning
hitaveitu til Búðardals óhagkvæm,
að því er fram kom við athöfnina í
gær. Fyrir tveimur árum var hafin
athugun á hitaveitumöguleikum að
nJJu og í framhaldi af því sam-
þykkti sveitarstj ómin í aprfl á síð-
asta ári að ráðast í uppbyggingu
veitu. Jafnframt var ákveðið að
stofna sérstakt félag, Hitaveitu
Dalabyggðar ehf., um framkvæmd-
ina. Eigendur félagsins eru Dala-
byggð og Byggðastofnun.
Reiknað er með að 140 til 150
fasteignir muni tengjast hitaveit-
unni. Það eru hús í Búðardal og bæ-
ir sem liggja við aðveituæðina.
Áætlað er að húshitunarkostnaður
þeirra sem tengjast muni Iækka um
25-30%.
Fram kom í gær að áætlað er að
hitaveitan muni kosta 245 milljónir
Morgunblaðið/RAX
Hönnuður hitaveitunnar í Dölum, Rúnar Magnússon vélaverkfræðingur, útskýrir starfsemi veitunnar fyrir Val-
gerði Sverrisdóttir iðnaðarráðherra við borholuna í landi í Grafar. Með þeim á myndinni eru Jónas Guðmunds-
son, formaður hitaveitustjórnar, og Einar Mathiesen sveitarstjóri en hann er lengst til hægri.
Límmiðar
í stað frí-
merkja
BRÖGÐ eru að því að sendendur
jólakorta noti límmiða sem styrkt-
arfélög hafa gefið út. íslandspóstur
hf. hefur af þessu tilefni vaídð at-
hygli á því að límmiðarnir eru ekki
gildir sem póstburðargjald.
Áskell Jónsson, framkvæmda-
stjóri markaðs- og sölusviðs hjá Is-
landspósti, kveðst ekki tetja að þetta
sé gert með ráðum heldur eru lím-
miðar þessir afar líkir frímerkjum.
Límmiðar þessir hafa verið sendir í
heimahús ásamt gíróseðli. Þeir eru
eingöngu ætlaðir til að skreyta um-
slagið.
Áskell sagði að þar sem ekki væri
talið að þetta væri gert með ráðum
yrðu umslögin borin út.
--------------
Tillaga um sölu
á Línu.Net felld
TILLAGA sjálfstæðismanna, sem
lögð var fram í borgarráði í síðustu
viku, um að hlutur Orkuveitu
Reykjavíkur í Línu.Net yrði seldur,
var felld í borgarráði í gær.
Júlíus Vífill Ingvarsson borgar-
fulltrúi, sem lagði tillöguna fram,
sagði að Lína.Net væri fyrirtæki á
samkeppnismarkaði og ætti ekki að
njóta stuðnings Orkuveitunnar sem
væri að fullu í eigu Reykjavíkur-
borgar.
Smygl um
borð í Breka
TOLLGÆSLAN í Vestmannaeyjum
lagði í gærmorgun hald á talsvert
magn af sterku áfengi, vindlingum
og bjór sem fundust við leit í Breka
VE-61. Sjö skipverjar hafa gengist
við að eiga smyglvarninginn.
Alls fundust 1461 af sterku áfengi,
10.000 vindlingar og 30 kassar af
bjór. Varningurinn fannst í brú og á
vinnsludekki togarans sem var að
koma úr siglingu frá Þýskalandi.
kr. Inni í þeirri fjárhæð er borun
eftir viðbótarvatni sem fram fór
síðastliðinn vetur. Stofnlögn hita-
veitunnar er tæplega 24 kflómetra
löng en dreifikerfið rúmlega 20 km
Iangt. Framkvæmdirnar eru fjár-
magnaðar með hlutafé, sem nú er
unnið að því að auka, styrk úr rík-
issjóði, tengigjöldum og láni frá
Orkusjóði. Framlag ríkisins nemur
fimm ára niðurgreiðslu ríkissjóðs á
rafmagni til húshitunar á svæðinu.
Ný ensk orðabók
með hraðvirku uppflettikerfi
Ný og endurbaett ensk-íslensk/
islensk-ensk orbabók meb hrobvirku
uppflettikerfi er komin út.
Bókin hefur aS geyma 72.000 uppflettiorð
og var sérstaklega hugaó aó fjölgun orða
i tengslum vi& tækni, vísindi, tölvur, vi&skipti
og ferðalög.
Hún spannar því fjöldamörg svi& og nýtist
vel hvort sem er á heimili, vinnusta&, i skóla
e&a bara hvar sem er.
Orðabókin er 932 bls. í stóru broti og inn-
bundin i sterkt band.
Kynningarverb: 6.800 kr.
ORÐABÓKAÚTGÁFAN
Sigurður sýkn í meið-
yrðamáli Kjartans
HÆSTIRÉTTUR hefur sýknað
Sigurð G. Guðjónsson hrl. í meið-
yrðamáli sem Kjartan Gunnarsson,
framkvæmdastjóri Sjálfstæðis-
flokksins og stjórnarmaður í
bankaráði Landsbankans, höfðaði á
hendur honum. Hæstiréttur vísar
m.a. til þess að Kjartan verði að
una því að um tengsl hans og Sjálf-
stæðisflokksins sé fjallað á opin-
berum vettvangi og beri að fara
varlega í að hefta slíka umræðu.
Kjartan höfðaði mál gegn Sig-
urði í kjölfar blaðagreinar sem
birtist í Degi 31. ágúst 1999. Þar
hélt Sigurður því fram að Kjartan
hefði beitt sér gegn því að Lands-
bankinn ætti í viðskiptum við Is-
lenska útvarpsfélagið því hann
væri því mótfallinn að bankinn ætti
í viðskiptum við félag sem Jón
Ólafsson ætti aðild að. Sigurður rit-
aði einnig að sparisjóðirnir hefðu
tekið ákvörðun um viðskipti við ís-
lenska útvarpsfélagið hf. á grund-
velli viðskiptalegra hagsmuna
sparisjóðanna, en ekki á þeim for-
sendum hvað væri Sjálfstæðis-
flokknum fyrir bestu og forkólfum
fjármálaráðs flokksins þénanlegt.
Kjartan vildi fá þessi ummæli Sig-
urðar dæmd dauð og ómerk og fór
fram á 600 þúsund krónur í miska-
bætur. Héraðsdómur Reykjavíkur
sýknaði Sigurð af kröfum Kjartans
í maí sl.
Hæstiréttur segir Kjartan ekki
eiga kröfu til að ummæli um ótil-
greindan fjölda manna, þ.e. fjár-
málaráð Sjálfstæðisflokksins, verði
dæmd dauð og ómerk. Varðandi
ummælin um að Kjartan væri mót-
fallinn viðskiptum við félag sem
Jón Ólafsson ætti aðild að sagði
Hæstiréttur að Sigurður gæti ekki
leitt fyrir dóm þá bankastarfsmenn
sem hann hélt fram að hefðu sagt
sér þetta, enda augljóst að þeir
yrðu tregir til að bera um athæfi
sem bankaráðsmaður teldi sér til
hnekkis. Það væri óhæfilegum erf-
iðleikum bundið fyrir Sigurð að
færa sönnur á ummælin.
Fara ber varlega í
að hefta umræðu
Hæstiréttur bendir á að Kjartan
er framkvæmdastjóri Sjálfstæðis-
flokksins og því valdamaður í
stjórnmálalífi þjóðarinnar. „Hann
hefur einnig^ setið í bankaráði
Landsbanka Islands og verið for-
maður útvarpsréttarnefndar, til-
nefndur af Sjálfstæðisflokknum og
kosinn af Álþingi. Störf hans á
þessum vettvangi eru og eiga að
vera óháð starfi hans sem frarri-
kvæmdastjóra flokksins. Þegar lit-
ið er til áberandi stöðu hans innan
flokksins þykir hann verða að una
því að um þessi tengsl sé fjallað á
opinberum vettvangi. Ber að fara
varlega við að hefta slíka umræðu í
lýðræðislegu þjóðfélagi með refsi-
kenndum viðurlögum," segir
Hæstiréttur.
Dóminn kváðu upp hæstaréttar-
dómararnir Garðar Gíslason, Har-
aldur Henrysson og Hrafn Braga-
son. Garðar skilaði sératkvæði og
taldi að Sigurður hefði hæglega
getað leitt fyrir rétt þá samstarfs-
menn sína sem einnig áttu að hafa
heyrt ummæli bankastarfsmanna
um afstöðu Kjartans til viðskipta
við íslenska útvarpsfélagið. Garðar
taldi einnig sýnt að Kjartan hefði
ekki getað haft neitt á móti því að
umræddir bankastarfsmenn kæmu
fyrir dóminn, enda krefðist hann
þess sjálfur að ummælin yrðu
sönnuð ef hægt væri.
Ummæli, sem fælu í sér að
Kjartan hefði með afskiptum sínum
af lánamálum bankans brotið alvar-
lega starfsskyldur sínar sem for-
maður bankaráðs, teldust meiðandi
nema sönnuð væru. Það væru þau
ekki og því bæri að ómerkja þau.