Morgunblaðið - 20.12.2000, Page 48
48 MIÐVIKUDAGUR 20. DESEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
Engilbjartur
fæddist í Hafnar-
fírði hinn 13. des-
ember árið 1912.
Hann lést á Hrafnistu
í Hafnarfírði 10.
desember. Foreldrar
hans voru hjónin
Ágústa Guðrún
Jónsdóttir og Guð-
mundur Hróbjarts-
son. Var Bjartur í
hópi 13 barna þeirra
hjóna en af þessum
stóra hópi lifa systur
hans, þær Friðmey,
Rut og Kristbjörg en
látin eru: Sigríður, Gísli, tvíburarn-
ir Hreiðar og Sigurjón, Elínbjört,
Jón Eyvindur, Jóhanna, Friðberg
Heiðarleiki, húmor og góðvild eru
sjaldséðir kostir nú til dags, því er
alltaf dapurlegt þegar fólk sem gætt
er þessum kostum yfirgefur okkar
heim. Afi minn Bjartur fékk þessa
kosti í vöggugjöf og þeir fylgdu hon-
um til grafar. Afi var góður maður
sem ekki var hægt annað en að
þykja vænt um, enda skilur hann
eftir spor í hjarta mér sem aldrei
•tiverfa. Þegar ég hugsa til baka
koma í huga mér margar minningar
um afa Bjart eins og ég hef kallað
hann síðan ég man eftir mér.
Ógleymanleg ferð mín, pabba og afa
til Kaupmannahafnar þar sem við
tveir týndumst í þeirri borg. Á þeim
tíma skildi ég engan veginn af
hverju hann vildi ekki koma með
mér í tækin í tívolíinu.
Hringferð um landið með pabba,
Ollýju konu hans og afa eitt sumarið
fyrir mörgum árum er einnig
.ýgleymanleg, þar sem við keyrðum
um á bláum Subaru sem virtist vera
líf hans og yndi á þeim tíma.
Eg gæti svo sem endalaust talað
um hann og mínar góðu minningar
um hann þrátt fyrir að ég hefði viij-
að hafa þær fleiri.
Ég var duglegur að heimsækja
hann en aldrei nógu duglegur, við
sátum oft á spjalli um heima og
geima og alltaf virtist hann vita ná-
kvæmlega hvað ég var að gera og ég
veit það innst inni að þrátt fyrir and-
og Guðmundur Ágúst.
Ungur hóf hann
störf í smiðju föður
síns og lærði hjá hon-
um til verka en Bjart-
ur lauk námi í vélsmíði
frá Iðnskólanum hér í
Hafnarfirði árið 1933.
Árið 1938 lauk hann
svo prófí sem vélstjóri
frá Vélskóla íslands.
Starfsvettvangur
Bjarts var lengst af á
sjónum en við sjó-
mennsku starfaði hann
um áratugaskeið.
Lengst af var hann vél-
sljóri á togurum, m.a. á togurunum
Surprise og Röðli sem gerðir voru
út héðan frá Hafnarfirði.
lát sitt fylgist hann með mér á hverj-
um degi og sér til þess að fjölskylda
mín fari réttar leiðir í lífínu.
Hann sagði mér sögur, hvað væri
að frétta og síðast en ekki síst
treysti hann mér fyrir mörgum
trúnaðarmálum og ég ber mikla
virðingu fyrir því.
Einu gleymi ég þó aldrei. Hann
sagði við mig orðrétt: „Þegar ég fæ
heimsókn frá ykkur finnst mér ég
yngjast um tíu ár.“ Eftir á að hyggja
geri ég mér grein fyrir því hvað var
það sem hélt honum á lífí, það voru
vinir og ættingar í kringum hann og
síðast en ekki síst starfsfólkið á
Hrafnistu sem ég vil skila góðri
kveðju til fyrir hans hönd. Ég er
sannfærður um að hann hefur beðið
lengi eftir því komast yfir til kon-
unnar sem honum þótti vænst um,
það var Krístín amma sem ég fékk
aldrei tækifæri til að kynnast en afi
talaði mikið um hana og sýndi mér
myndir af henni undantekningar-
laust þegar ég kom í heimsókn til
hans. Ég er sannfærður um að afi
hefði viljað kveðja okkur áður en
hann fór. Afi beið okkar pabba á
Hrafnistu á sunnudaginn var og ég
hafði á tilfinningunni að hann lang-
aði að segja okkur svo margt áður
hann en færi til ömmu, það sást á
honum. En honum líður vel núna,
hann er þar sem hann vill vera.
Það er mikil eftirsjá að Bjarti afa
Hinn 19. október 1940 kvæntist
Bjartur Kristínu Pálsdóttur, d.
1974. Þau Bjartur og Kristrn hófu
sinn búskap hér í Hafnarfirði og
voru búsett hér framan af árum.
Þau fluttu síðar inn í Reykjavík og
voru þar lengi vel búsett í Hvassa-
leiti. Sonur þeirra er Páll Þór sem
kvæntur er Ólafíu Guðrúnu Hall-
dórsdóttur. Börn Páls eru þau Páll
Heiðar og Kristín Hildur og fóst-
ursynir hans: Halldór Davfð, Ævar
og Amar Þór. Sonur Páls Heiðars
er Adam Ægir og fóstursonur hans
er Arnar Már.
Eftir fráfall eiginkonu sinnar
flutti Bjartur á ný hingað til Hafti-
arfjarðar og var búsettur hér upp
frá því og síðustu starfsárin starf-
aði Bjartur hjá Vélaverkstæði Jó-
hanns Ólafs hér í bæ. Bjartur flutti
á Hrafnistu árið 1991 og naut þar
góðs atlætis elskulegs starfsfólks.
Utför Engilbjarts fór fram frá
Fríkirlgunni í Hafnarfírði 15. des-
ember.
en hann verður alltaf í hjarta mínu
vinur og félagi og ég veit að hann
fylgist vel með okkur í framtíðinni.
Og ef þú sérð þessi skilaboð, afi,
þá skilum við öll kveðju til þín sem
erum hérna megin og þú ert alltaf
velkominn. Vertu var um þig.
Þitt barnabarn og vinur,
Páll Heiðar Pálsson.
Öllu er afmörkuð stund, og sér-
hver hlutur undh- himninum hefir
sinn tíma.
að rífa sundur hefir sinn tíma og að sauma
saman hefir sinn tíma,
að þegja hefir sinn tíma og að tala hefir
sinn tíma,
að elska hefir sinn tíma og að hata hefir
sinn tíma,
ófriður hefir sinn tíma og friður hefir sinn
tíma.
Þessi speki úr Prédikaranum kom
mér í hug við andlát Bjarts vinar
míns.
Kynni okkar hófust er við Hreið-
ar, frændi hans, gerðum alvöru úr
sambandinu og létum pússa okkur
saman. Þar með varð hann órjúfan-
legur hluti af tilveru okkar, og síðar
barna okkar og barnabarna.
Við þrjú deildum saman ræktun-
argeninu úr báðum ættum og tókst í
sameiningu að flytja Móður Jörð á
svalirnar á Arnarhrauninu og síðar
á Hrafnistu svo hægt væri að
dásama dalíur og rósir að ógleyman-
legum jarðarberjunum á öllum stöð-
um, skiptast á græðlingum og hag-
nýtum ráðum.
Ég dáðist að staðfestu þeirra
bræðra Bjarts og Gísla vegna sund-
iðkana þeirra árum saman, ókristi-
lega snemma dags, og hugðist taka
upp þá hollu lífshætti er tími gæfist.
Fékk Bjart meira að segja til að
„renna" við hjá mér nokkra morgna
og verða samferða í laugina. Ekki
entist mér samt hinn heilbrigði lífs-
stíll lengi í það skiptið, þrátt fyrir
hans notalegu nærveru.
Alltaf var stutt í kímnina hjá
Bjarti, sem reyndar var einkenn-
andi í stórum systkinahópi hans, þar
sem gamansögur, gamlar og nýjar
voru sem krydd í tilveruna. Grínið
var þó ætíð græskulaust og ef hann
taldi sig hugsanlega hafa sagt eitt-
hvað sem betur hefði mátt liggja í
þagnargildi, sló hann létt á munn
sér og sagði hlæjandi; þegiðu munn-
ur.
Bjartur hafði yndi af börnum, og
hændust þau að honum, enda gaf
hann sig að þeim með sprelli og
ýmsum leikrænum tilburðum, sem
þau áttu í sameiningu, og muna.
Tæp 88 ár eru langur tími, ekki
síst þegar líkaminn tekur að gefa
sig, og glímdi Bjartur við ýmsar
gerðir heilsuleysis hin síðari ár en
hafði oftast betur í þeim átökum,
nema hvað heyrnarskortur háði
honum verulega.
Hann hafði gott minni og afar
ákveðnar skoðanir á hlutunum, sem
Að fæðast hefir sinn tíma, og að deyja hef-
ir sinn tíma,
að gróðursetja hefir sinn tíma,
og að rífa það upp sem gróðursett hefir
verið, hefir sinn tíma,
að deyða hefir sinn tíma og að lækna hefir
sinn tíma,
að rífa niður hefir sinn tíma, og að byggja
upphefirsinntíma,
að gráta hefir sinn tíma og að hlæja hefir
sinn tíma,
að kveina hefir sinn tíma og að dansa hefir
sinn tíma,
að kasta steinum hefir sinn tíma og að tína
saman steina hefir sinn tíma,
að faðmast hefir sinn tíma og að halda sér
frá faðmlögum hefir sinn tíma,
að leita he& sinn tíma og að týna hefir
sinn tíma,
að geyma hefir sinn tíma og að fleygja
hefir sinn tíma,
ENGILBJARTUR
GUÐMUNDSSON
BENEDIKT
ODDSSON
+ Benedikt Oddsson
fæddist í Keflavík 8.
maí 1970. Hann lést af
slysforum 30. nóvember
siðastliðinn og fór útfor
hans fram frá Keflavík-
urkirkju 7. desember.
Sú harmafregn barst
mér til eyma hinn 30.
nóvember sl. að náinn vin-
ur minn og frændi, Bene-
dikt Oddsson, væri látin
eftir alvarlegt umferðar-
slys.
Það er ekki mikið sem
orðin ein geta lýst um
•jnannkosti Bensa, það þarf meira
til. Af kynnurn mínum við þennan
góða vin er mér óhætt að segja að
hetja sé fallin frá. Bensi var og
verður mín fyrirmynd um sannan
og góðan mann. Hann var sú mann-
gerð er hefur að geyma gífurlega
sterkan persónuleika og ekki fór
fram hjá neinum sá fallegi geisli er
af honum stafaði. Hann hafði búið
svo vel um líf sitt, hann hafði sýnt
svo mikinn styrk og senn átti hann
að uppskera vel og mikið. Ég trúi
því staðfastlega að uppskeran verð-
ur á fallegri grundum en nokkurt
'o’kkar órar fyrir.
Ég þakka þér fyrir tímann okkar
í París í sumar þar sem þú mér
hjálpaðir á erfiðum tímum, ég
þakka þér fyrir daginn sem við átt-
um síðast saman en það var dag-
urinn sem ég sneri aftur til Spánar
eftir stutta viðveru heima á íslandi.
flg mun aldrei gleyma þínum síð-
stu orðum til mín en þú sagðir hve
gott þér fyndist að
finna fyrir sama
kæra og einlæga
vinareðlinu er ein-
kenndi fund okkar
félaganna, þó svo
dagar, vikur eða
mánuðir liðu mill-
um okkar.
Ég þakka þér,
elsku vinur, fyrir
að hafa gert mig að
betri manni.
Þú gerðir for-
eldra þína og bróð-
ur svo stolt og veit
og finn að þau
munu, um ókomna tíð, búa yfir
þessu sama stolti. Hún litla þín mun
upplýst verða, þegar ár hennar og
þroski verða næg, um hve stórkost-
legan föður hún átti.
Hún veit það innra með sér en sú
mun stolt verða. Hún hefur nú
sterkan verndarengil sem alltaf
mun yfir henni vaka.
Eins og ávallt áður, þegar við
hittumst næst, munum við ljúfar og
skemmtilegar stundir eiga.
Mannsævin er ekki langur ferill,
því ber okkur að virða dagana sem
okkur eru gefnir. Þú barst mikla
virðingu fyrir lífinu og eflaust er
vilji þinn sá, að við sem eftir stönd-
um hér á jörðu, sýnum styrk og
vinnum á sorginni og njótum dag-
anna, rétt eins og þú okkur kenndir.
Elsku Hulda, Erna, Ossi og
Gunni og þið öll er eigið sárt um að
binda, ykkur votta ég mínu dýpstu
samúð.
Gunnar Orn Orlygsson.
LARA
EINARSDÓTTIR
+ Lára Einarsdótt-
ir fæddist á ísa-
fírði 22. nóvember
1911. Hún lést á
Fjórðungssjúkrahús-
inu á fsafirði 2. des-
ember siðastliðinn
og fór útför hennar
fram frá Isafjarðar-
kirkju 9. desember.
„Það er löng leið frá
íslandi til Himnaríkis,"
segir í Gullna hliðinu
eftir Davíð Stefánsson.
En ég er sannfærð
um að ferð þeirra sem
hafa áunnið sér dvöl þar sé hvorki
löng né erfið. Og þangað er hún amma
í Krók, eins við systkinin kölluðum
hana alltaf, komin núna.
Langri ævi indællar konu er lokið,
og eins og vill verða á slíkum stundum
streyma minningamar fram.
Þær eru ófáar stundimar sem ég
var hjá ömmu og afa úti í Krók sem
bam, enda stutt að fara og gott að
vera hjá þeim. Amma var yndisleg
kona og það var svo gott að sitja í eld-
húsinu hjá henni og borða rúgsigti-
brauð með rabarbarasultu, kleinur
eða formkökur meðan hún sagði
manni frá ýmsu skemmtilegu. Sög-
umar af strákapöram pabba vora
alltaf í miklu uppáhaldi, og líka sú af
hestinum Glóa sem beit í rassinn á
öðrum latari þegar þeir vora að bera
hlössin. Og amma var alltaf viljug til
að segja frá einu sinni enn, þó að hún
væri búin að margsegja mér sögurn-
ar.
Það var svo margt hægt að gera
heima hjá ömmu og afa
og ég lék mér oft á stóra
túninu fyrir ofan húsið
eða í gamla bflnum sem
stóð aftan við það. Svo
óx líka rabarbari rétt
hjá og þar gat maður
náð sér í einn og einn og
fengið sykur hjá ömmu
til að dýfa í.
Inni lékum við börnin
alls kyns leiki, enda var
amma svo þolinmóð og
eins og hún yrði aldrei
þreytt á látunum í okk-
ur bamabömunum.
Þegar líða tók að jól-
um, og afi var enn lifandi, fór hann
alltaf niður í kjallara og náði í kók-
flösku handa mér þegar ég kom í
heimsókn, og eftir að amma var orðin
ein og flutt úr Strýtu átti hún enn allt-
af kókkassa að bjóða úr fyrir jólin.
Það var svo notalegt að sumir hlutir
breyttust ekki þó að árin liðu og ég
væri ekki bam lengur.
Amma var bamgóð og átti auðvelt
með að heilla smábömin. Hún var ró-
leg og yfirveguð og hjá henni mátti
leika með allt mögulegt; t.d. fá lánaða
potta og pönnur úr eldhússkápunum
og sleifar til að lemja á og það var ekki
amalegt. Dóttur minni þótti
langamma Lára spennandi persóna
og talar oft um hana. Þótt amma hafi
verið orðin gömul þegai- Birgitta
fæddist og minnið farið að bregðast
þá hafði hún enn persónutöfrana og
góðmennskuna sem geisluðu af henni,
og það skynjaði Birgitta.
Heimsóknimar til ömmu hin síðari
ár einkenndust af áhuga hennar fyrir
starfsfólk og góðvinir hans á Hrafn-
istu kunnu vel að meta, en þar naut
hann einstakrar umhyggju og alúð-
ar. Þar var hans „heima“, og ég veit
að grallarans Bjarts verður minnst
þar, sem og af öðrum samferða-
mönnum hans á lífsgöngunni.
Öllu er afmörkuð stund, og sér-
hver hlutur undir himninum hefir
sinn tíma. Að sofna hefir sinn tíma,
að vakna hefir sinn tíma, og núna,
fjölmörgum áram eftir að ég þurfti
fylgdarsvein til að drífa mig með í
laugina, er minn tími loks kominn
fytir heilsubótarsund, og morgun-
stundin alls ekkert svo ókristileg
lengur.
Að deyja hefir sinn tíma, og að
fæðast hefir sinn tíma.
Vinur okkar heyrist ekki lengur
segja i dillandi hlátri um sjálfan sig:
úr sér genginn, aflagður, fyrir bí og
fúkkaður, því nú tiplar Engilbjartur
Guðmundson hnarreistur á guðs
vegum og heyrir jafnvel grasið gróa!
Blessuð sé minning hans.
Fríða Ragnarsdóttir
og fjölskylda.
Elsku frændi!
Síðasta sumar var einstaklega
ánægjulegt og fannst mér virkilega
gaman að fá að eyða því með þér á
Hrafnistu. Þú varst alltaf svo góður
við mig og ég get varla ímyndað mér
hvað ég borðaði mikið súkkulaði
með þér í vinnunni.
í gegnum árin hefur verið algjör-
lega ómissandi að hafa þig með í
jólahaldinu, bíðandi heima meðan
við fórum í kirkju, passandi steikina
í ofninum, sitjandi í hvíta stólnum,
hlustandi á messuna í útvarpinu og
með koníaksglas í hendi! Svo þegar
möndlugrauturinn kom var engan
veginn hægt að sjá hvort þú værir
með möndluna því annaðhvort
varstu með hana eða grjón sem þú
notaðir til að plata okkur fjölskyld-
una með!
Þú gafst mér endalaust margar
postulínsstyttur og nammi í hvert
skipti sem ég kom í heimsókn, her-
bergið mitt var orðið fullt af styttum
frá þér!
Þegar ég hugsa um þig sé ég þig
fyrir mér annaðhvort skælbrosandi
eða skellihlæjandi! Þannig varstu
alltaf við mig og þannig muntu lifa
með mér í minningunni.
Takk fyrir allt, elsku frændi.
Katla Hreiðarsdóttir.
því hvar ég væri stödd í lífinu núna
(því það gat hún því miður ekki mun-
að á milli heimsókna), og hún var allt-
af jafn ánægð að heyra að allt gengi
vel og ég væri í námi; því það gat nú
borgað sig að „læra eitthvað nú til
dags“, eins og hún sagði sjálf. Svo gát-
um við talað um daginn og veginn, og
lengi vel gat amma rifjað upp hluti frá
í gamla daga, þó að það gengi ekki að
muna það sem nýrra var. Það var
heldur ekkert síðra, enda hafði amma
upplifað svo margt skemmtilegt.
Hún bjó yfir hafsjó af fróðleik um
þjóðhætti og ýmiss konar hjátrú, og
það era ótrúlegustu siðir sem ég hef
frá ömmu. Mér verður til dæmis
hugsað til hennar í hvert sinn þegar
ég stend upp frá bókinni sem ég er að
lesa. Það er vegna þess að amma
sagði mér þegar ég var bam að ég
ætti aldrei að skilja bók eftir opna, því
þá læsi Kölski í henni. Síðan þá sný ég
alltaf bókinni minni á hvolf þegar ég
tek mér hlé frá lestri.
Þannig er það er svo margt sem
hún hefur sagt mér sem ég mun aldr-
ei gleyma.
Eg hafði nú reiknað með að geta
heimsótt ömmu a.m.k. einu sinni í við-
bót, í jólafríinu mínu á Islandi, en svo
verður ekki. En í hjarta mínu veit ég
að amma mun hafa það gott um jólin
þar sem hún er núna. Þangað sendi ég
henni hugsanir mínar héðan í frá og
um ókomna framtíð.
Hinlangaþrauterliðin,
nú loksins hlauztu friðinn,
og allt er orðið rótt,
núsællersigurunninn
og sólin björt upp runnin
á bak við dimma dauðans nótt
(V. Briem.)
Hvíl þú í friði.
Kveðja frá
Guðrúnu Ingu
Guðmundsdóttur, Danmörku.