Skírnir - 01.01.1868, Blaðsíða 16
16
INNGANGUB.
verjar á síSnstu árum (Lasalle, Schulze Delitzsch), hafa viljaÖ
skýrskota málstaS verkmanna til eigin kappsmuna, til samlagningar
kraptanna og allskonar fjelagsskapar til aS reisa rönd vi8 yfir-
gangi auSmannanna. A Frakklandi hefir stjórn keisarans haft
glöggvar gætur og haldiS höptum á samtökum manna og fjelags-
göngum, eigi síSur verkmanna en annara, en á hinn bóginn hefir hún
a<5 nokkru leyti tekiS a8 sjer málstaS þeirra og viljaS vera for-
sjón þeirra í flestum efnum. Hún hefir a<3 j)ví ieyti fariS eptir
hendingum vitringanna, aS hún hefir viljaS sjá verkmönnum fyrir
öllum sanni, og sjá um kjör þeirra, en henni hefir og orðið þaÖ
ljóst, aí) þetta var ábyrgöarhluti, og a8 þa3 lamaSi kappsmuni
Jeirra til sjálfbjarga. A Englandi og J)ýzkalandi hafa menn fariS
aíra lei8. Hjer hafa verkmenn gengiS í fjelög til sameiginlegrar
aístoíar, stofna8 mikla sjó8i til allra vi81aga', reynt a8 sækja
mál sitt me8 þráhaldi, ef í bága fór, og færa svo verkmeisturum
heim sanninn, a8 þeim yr8i J>a8 sjálfum dýrkeyptast, a8 synja
sannsæis og hæfilegra vinnulauna. A fundinum kom svo ágrein-
ingur fram, sem hjer er viki8 á tvær stefnur. Frakkar, Belgir
og a8 nokkru leyti Italir og Svisslendingar vildu leggja sem flest
undir umsjá ríkisstjórnarinnar, Englendingar og J>jó8verjar hjeldu
fram samtökum og kappsmunum verkmanna sjálfra til a8 ráSa
bætur á vanhögum sínum. J>ó menn í ályktargreinum leitu8u a8
faranokku8 hil beggja, var8 hinn fyrrnefndi flokkur heldur ofaná
vi8 atkvæ8agrei8sluna. Skynberandi menn segja, a8 }>etta hafi
spillt árangri fundarins. Meiri hlutinn vildi a8 vísu, a8 verkmenn
hjeldi á samskotum í sjó8i til styrktar, lána og nau8synjakaupa,
og fór fram á, a8 verkmannafjelög í öllum ríkjum kæmi aSalbanka
á stofn til lángipta leigulaust, en þetta skyldi }>ó vera til brá8a-
hirg8ar, }>ví ríkjunum hæri a8 leggja fje til stofns undir }>á
banka, og taka eigi meira í móti lánum en }>a8, sem gengi til
kostnaBar og forstö8u. A8 sönnu hafa menn komizt a8 ýmsum
misferlum fjelagastjórnanna á ýmsum stöSum á Englandi, har8ræ8i
•) Menn frá Englandi sög%u á fundinum, a¥> ensk verkmannafjelög ætti
í sjótium, lánsjóímm og styrktarsjóímm, 25 milljónir p. sterl. (= 225
mill. danskra daia).