Skírnir - 01.01.1868, Side 76

76
FEJETTIB.
ítal/fi*
í brjefi til sendiboSanna, hva8 henni liefSi til gengið, og hvernig hún
yr<5i aS líta á afstöbu málsins frá öndverbu. Hann tjábi, hversu óvinn-
andi þaS befÖi verib, ab verja innrásirnar yfir iandamærin, hverjar
þrautir septembersamningurinn hefSi sett þjóbinni, og hvernig aliar
vonir um samkomulag vib stjórn páfans hefbi brugbizt, af J>ví ab
páfinn og ráSanautar hans vildi ekki neitt samkomulag. Tilgangur
samningsins hefbi veriS, aS koma ríki páfans í J>aS ásigkomuiag,
aS geta sem önnur ríld varSaS um eigin efni sín. Menn mætti
aS vísu líta ýmislega á, hvernig hann hefSi gefizt í þessu efni, en
J>aS hefSi ekkert nú aS boriS, aS Frakkar hefSi þurft aS vinda
svo hráSan aS hersendingunni, og gera meS J>ví ítölsku þjóSinni
svo miklar skapraunir. Sem komiS væri nú, j>á væri stjórninni
sá einn kostur fyrir hendi, aS láta herinn fara inn í páfaríkiS;
J>aS yrSi gert til þess aS halda uppi sæmdum og rjetti ríkisins,
en í engu fjandskapar skyni viS Frakka. HvaS samninginn snerti,
þá hefSi hvorutveggju átt jafnan hlut aS máli, og eptir þaS Frakkar
hefSi nú svo nær gengiS, mætti ítalir eigi híSa í fjarstöSu, en
heiSast sama rjettar og sömu heimildar. þeir myndi þó eigi fara
fram á annaS en þaS, er þeir ávallt hefBi fram haldiS, sem væri,
aS ráSa málinu svo til lykta, aS þjóSinni líkaSi sem bezt, og páfinn
hjeldi slíkri tign og forræSi, er hann þyrfti aS hafa. — Stjórn
keisarans þótti þó, aS ítalir gera sjer of dælt viS bana, og Ijet
þegar Menabrea vita, aS honum hefSi veriS nær, aS fara í þá
stefnu, sem ávarp konungs hefSi bent á, en gera máliS enn flókn-
ara. Moustier sagSi, aS her Ítalíukonungs ætti ekkert heimildar-
erindi inn í lönd páfans, utan þaS, aS reka út aptur óaldarflokka
Garibaldi, og halda síSan út eptir þeim sem skjótast. J>aS mun
vart efamál, aS stjórn Italíukonungs hafi þó haft annaS í hyggju,
en aS gefa upp þegar stöSvar sínar hinumegin landamæranna viS
áskoran eSa ámæli Frakka. Kouungur kvaS enn hafa sent menn
á fund Garibaldi og beSiS hann hverfa flokkum sínum aptur fyrir
konungsliSiS, og aS sögn Garíhaldinga, á hann (Garib.) aS hafa
heitiS aS gera sem konungur vildi. í þeim hjeruSum eSa bæjum,
þar sem konungsliSiS hafSi tekiS sjer stöSvar, t. d. í Velletri,
Frosinone og Viterbo, tók fólkiS strax aS ganga til atkvæSa um,
aS segjast í lög meS þegnum Ítalíukonungs og iýsa sig undan