Skírnir - 01.01.1868, Page 116
116
FBJETTIR.
Pýzkaland.
glauminum, laus vi8 tvennt, er margan hefir trufla8: kórónu og konu.
— Afi hans, Lo8vík konungur fyrsti, dó í vetur (29. fehr.) í Nizza, á
82. ári aldurs síns. í æsku sinni lagSi hann mikla stund á uppdrátt-
arlist og skáldskap, en flest kvæSi hans tykja bæ8i tilgerSarleg og
skrúfuS, sem menn kalla. Hann hafSi listamenn og vísindamenn í
miklum hávegum (t. d. Albert Thorvaldsen o. fl.), og ljet reisa hallir
og stórhýsi handa ýmsum söfnum listaverka, mynda og uppdrátta,
og eru þær hin mesta prýSi höfuftborgarinnar (Múnchen). Framan
af líka8i mönnum allvel vi8 stjórn hans, en J>ar kom, a8 hann
snerist aS fortölum apturhaldsmanna og kaþólskra yfirklerka og
tók sjer ráSaneyti af te'm flokki (1837). J>ví hjelt hann unz
hann í fehr. 1848 kynntist vi8 danskonuna Lólu Montez (frá
Spáni). LoSvík konungur hafSi j)á tvo um sextugt, en var8 svo
numinn allur af legur8 hennar, a8 rá8 hans ljek allt á hennar
valdi. Lóla var bæ8i skapstór og hrá81ynd — e8a „flagB í fögru
skinni” —, og bo8 hennar fóru opt hvert ofan í anna8, en kon-
ungur j)or8i eigi annaS en hiý8a, J>ví hann Jjóttist I(au8s andvana
ok alls gamans”, ef hann sá gremiský á „hrúnahimni” gy8ju sinnar.
A8 rá8um hennar sag8i korungur sldli8 vi8 rá8aneyti8 gamla, og
tók sjer frjálslyndari menn í sta8inn. Yi8 Jietta fjekk Lóla al-
J>ý8uj>okka um nokkurn tíma, en öll mök hennar vi8 konung,
ofsi og frckja vi8 alla þá, er eigi vildu hlýSa e8a mótmæltu bo8um
hennar, ur8u a8 svo mikiu hneyxli, a8 horgarlýSurinn veitti at-
göngu a8 höll bennar og rak hana á hurt, en konungur var8 a8
heita. a8 hcnni skyldi aldri apturkvæmt til hirSarinnar. Lóla —
e8a (ígreifafrúin af Mansfeld”, sem hún hjet ö8ru nafni — tók sjer
nú aSsetur á gar8i nálægt Múnchen og gat enn komi8 svo rá8um
sínum vi8 unnusta sjnn, a8 enir nýju rá8herrar þóttust ekki um
frjálst böfu8 mega strjúka, me8an svo færi fram. J>eim tókst ekki
a8 koma konunginum úr jpessum álögum, en Jar lauk, a8 hann
seldi konungsvöldin af hendi, og tók vi8 J>eim sonur hans, Maxi-
milian annar; shr. Skírni 1864 bls. 77.