Skírnir - 01.01.1868, Side 148

148
FRJETTIR.
Danmork.
gengiS 7. okt., en umræSurnar byrjuSu jió ekki fyrr en a8 tveggja
mánaSa fresti, e8a 7. des. í fjárhagslagafrumvarpinu (er a8 svo
stöddu eigi er fullrætt í báSum deildum) eru tekjur ríkisins gerSar
a8 upphæS 26 mill. 218,198 rd., en útgjöldin 26 mill. 347,837
rd. Til landhers og flota eru ætlaSar 5 mill. 640,000, og er
þaS 600,000 meira en áriS á undan. þeim lögum næst (sem aS
vanda) var [linginu einna dvalsamast viS nýmæli, er lutu aS
högum safnaSa og kirkju. í fyrra komust eigi fram lögin um
ítsafnaSarfrelsi” (sbr. f. á. Skírni bls. 150—51) eSur ijettara orSaS :
frjálsa söfnuSi aS J>ví snerti kosningu presta sinna viS bliSina á
hinum í „þjóSarkirkjunni” („I'olkelcirken”). Nú hafSi ráSaneytiS
fengiS nýjan mann til forstöSu kirkju og kennslumála, Kierkegaard,
biskup í Álaborgarstipti. Hann er talinn afburSamaSur í sinni
stjett til vitsmuna, lærdóms og mælsku, og þótti því betur fallinn
til aS halda fram þessum nýmælum, sem hann er af þeirra
(Grundtvígssinna) flokki, er hafa hafiS máliS í fyrstu, en ávallt
fylgt fram áþekkum lagabreytingum t. d. lögunum um sóknarfrelsi
(Sorjnebaandets Lösning) og fleira, er laut aS frelsi í kirkjunni.
þessir menn segja: lt|>aS er ekki nóg, aS menn megi sækja þar
kirkju, er þeim líkar bezt, því á landsbyggSinni bannar fjar-
lægSin svo mörgum aS leita þangaS, er þeir mundu kjósa, aS
þörfum sálar og samvizku. YíSa eru, því miSur, prestar vorir
daufir og hirSulausir, víSa kennir fólkiS af slíku mestu hugrauna,
og því þykir sjer aS engu borgnara í andlegum efnum, þótt slíkir
menn gegni embættum kirkjunnar. HvaS er þá eSlilegra, en leyfa
þeim mönnum, er eigi þykjast mega hlíta sóknarpresti sínum, aS
koma sjer upp nýrri kirkju eSa bænhúsi og kjósa svo mann af
kennimanna stjett til þjónustu, sem kostir verSa á og þörfum
þeirra hlýSir”. FrumvarpiS var aS mestu leyti samhljóSa því, er
í fyrra var upp boriS, en kallaSist nú: ttnýmæli til laga um
kjörsöfnuSi”, þ. e.: söfnuSi meS kjörnum prestum. þau mæltu
svo fyrir, aS 20 húsráSendur (fólksdeildin hleypti tölunni niSur
um helming) skyldi eiga þá heimild, er nú var á vikiS, en enginn
skyldi búa meir en mílu vegar frá kirkjustaSnum. Kosning prestsins
skyldi staSfest af konungi, og presturinn ásamt söfnuSinum skyldi
standa undir tilsjá prófasts og biskups þess umdæmis, er hann