Skírnir - 01.01.1895, Blaðsíða 39

Vafningar og viðsjár.
39
og samboðnara slíkri þjðð sem Bnglendingum, að skerast í leikinn, hvað
sem af kynni að hljótast, og halda uppi merki mannöðarinnar, þegar henni
er traðkað á jafn-óvenjulega hrottalegan hátt. Bn ekki hafa þær raddir
enn fengið neinu áorkað.
Ekki er nema sanngjarnt að hafa hliðsjónáþví í þessu máli, að Bng-
lendingar áttu við tveim öðrum vandamálum að snúast um árslokin, svo
alvarlegum, að um stund óttuðust menn, að ófriðnr mundi af hljótast,enda
litið hornauga til þeirra af flestum öðrum stórveldum, sem öfundast yflr
sigursældum þeirra og velgengni um allan lieim.
Annað þessarra vandamála hðfst út af landaþrætu milli lýðveldisins
Venezuelu og nýlendu Englendinga í Gyana í Suður-Ameríku. Cleveland,
forseti Bandaríkjanna, hafði farið að hlutast til um þrætu þessa í því skyni
að halda uppi rjettindum Venezuelu, sem auðvitað hefur ekkert bolmagn
til að standa Englendingum á sporði, ef í hart færi. Hann fór fram á að
allt þrætumálið væri lagt í gerð, en enska stjórnin tók því fjarri, nema
að nokkru leyti. Nokkrum part af landsvæði því, sem um er deilt, segj-
ast Englendingar hafa átt áður en Venezuela varð til sem ríki, og jafnan
síðan, án þess að Venezuelumenn hafl mótmæit eignarrjetti þeirra, enda
sje það svæði nú byggt af Englendingum. Að því er þann hlutann snerti,
var Salisbury ófáanlegur til að leggja málið i gerð. Þetta varð að deilu-
efni milli stjörnanna í Washington og Lundúnum. Og það virðist að all-
miklu leyti hafa verið Washingtonstjórnarinnar skuld. Því að hún ljet
sjer ekki nægja að halda gerðinni að Englendingum, heldur hjolt húnjafn-
framt fram óviðkomandi stjórnmálakenningum, sem engin von var að Eng-
lendingar gætu viðurkennt, og aldrei hafa viðurkenndar verið, svo sem
þeirri er kennd er við Monroe forseta, og er í þvi fólgin, að Bandaríkin
skuli gæta þess, að Norðurálfuríkin hlutist ekki til um mál manna íVest-
heimi.' Þar sem eins stendur á og hjer, að Norðurálfuríki er annar máls-
partur í landaþrætumáli, virðist kenning þessi í meira lagi óaðgengileg,
hvað sem um hana kann að mega segja að öðru leyti.
Þegar þjóðþing Bandaríkjanna kom saman í byrjun desembermánaðar,
benti Cleveland forseti þvi á deilu þessa, og kvað skyldu Bandaríkjanna að
skerast í leikinn og senda nefnd manna til að rannsaka málið, úr því Eng-
lendingar vildu engum gerðardómi hlíta. Og svo var svo sem sjálfsagt,
að hann ætlaðist til að Bandaríkjamenu neyddu Englendinga til að sætta
sig við niðurstöðu þeirrar nefndar. Með öðrum orðum: svo mátti að orði
kveða, sem Cleveland hjeldi þvi fram á þingi þjóðar sinnar, að nú skyldi