Skírnir - 01.01.1895, Blaðsíða 42
42
Frakkland.
yfir hann hafði verið dembt, án þess hann ætti kost á að bera hönd fyrir
höfuð sjer og án þess hann hefði neitt til unnið, enda hafði hann og ráðið
af þegar nokkru áður, að losna við forsetatignina hvenær sem tilefni gæf-
ist. Tiltæki hans mæltist ekki vel fyrir, hvorki á Frakklandi nje annars
staðar. Allir könnuðust við það, að forsetastaðan á Frakklandi væri eng-
in skemmtistaða. En Casimir-Perier hefði líka getað gengið að því vak-
andi, að hún væri það ekki. Þrekmenn taki sjer það ekki heldur nærri,
þðtt þeir sjeu skammaðir; þeir haldi eins fyrir það áfram því starfi, sem þeim
sje trúað fyrir. Og það sje ekki öllu betra að hlaupa á flðtta fyrir
skömmunum, heldur en ef hann hefði ekki þorað fyrir sprengikúlum og
morðkutum ðaldarseggjanna að taka við forsetavöldunum að Carnot myrt-
um, sem vitanlega hefði verið talinn hugleysisvottur. Að hinu leytinu
þðtti ríkinu stofnað í hina mestu hættu, ef forsetaskipti yrðu altíð þar í
landi, þegar forsetanum þðknaðist, í viðbðt við hin tíðu ráðherraskipti,
sem eru einn af lökustu annmörkunum við stjórnarhagi franska lýðveldis-
ins. Og í því efni hefði Casimir-Perier gefið í meira lagi viðsjárvert ept-
irdæmi.
Sá heitir Felix Faure, sem kosinn var forseti í stað CasimirB-Periers.
Hann var 63 ára og lítt kunnur tiltölulega, þar sem um slík metorð er
að ræða. Hann er fæddur í París, átti efnalitla foreldra, lærði sútaraiðn
í æsku, en varð brátt auðsæll á verzlun, enda talinn vitnr maður og vel
máli farinn. Árið 1881 var hann þingmaður fyrirHavre, og það ár gerði
Gambetta hann að embættismanni í stjórnardeild nýlendnanna, og síðan
hefir hann haft ráðherrasæti í þremur ráðaneytum. Flotamála-ráðherra
var hann, þegar Casimir-Perier sagði af sjer. Hann var kosinn með 430
atkvæðum, en Brisson, leiðtogi hinna svæsnari vinstri manna, fjekk 361
atkvæði.
Forsetanum nýja varð örðugt fyrsta verkið — að mynda nýtt ráða-
neyti. Þó tókst það eptir 9—10 daga tilraunir, og varð Ribot stjórnar-
formaðurinn, hygginn maður og vel metinn og reyndur ráðherra, ekki sízt
meðan á Panamahneykslunum stðð. Það var hann, sem tók við stjórn-
taumunum i miðri þeirri hríð af Loubet. Stjórnin var vinstra megin í
þjóðmálum, og hallaðist fremur en hitt að svæsnara fylkingararminum,
enda þótt sú hliðin ásamt Bósíalistum yrði henni síðar til fallB. Fyrsta
verk hennar var að leggja fyrir þingið tiliögu um uppgjöf pólitiskra saka.
Tillagan var samþykkt, í oinu hljóði að kalla mátti, með öllum atkvæðum
gegn 6. Varð þetta fagnaðarboðskapur fyrir þá, er lengi höfðu farið út-