Skírnir - 01.01.1895, Blaðsíða 46

46
England.
maðurinn, Ðevonshire lávarður, Sir Michael Hicks Beach, Joaeph Chamber-
lain og A. J. Balfour, Ieiðtogi stjðrnarflokksins í neðri málstofunni. í
raun og vern verður ekki sagt, að enn haíi til muna rætzt vonir manna
um skörungsskap hinnar nýju stjórnar. En víst er um það, að við all-
miklu var búizt af henni- Fyrst og fremst því, að hún mundi taka fast
í strenginn út af Austur-Asiu (Kína og Japan); í öðru Iagi, að hún mundi
leggja allt kapp á að liðsinna Armeníuraönnum. Eins og bent hefur verið
á hjer að framan, hefur Salisbury-stjórnin í hvorugu því máli sýnt mikla
rögg af sjer, þótt viljinn hafi sjálfsagt verið góður. Svo hafa menn og
búizt við og búast sjálfsagt enn við allmiklum borgaralegum rjettarbótum,
einkum fyrir atfylgi þess flokksins í stjórnarliðinu, sem áður barðist undir
mcrkjum Gladstones og frjálslynda flokksins og hefur Chamberlain fyrir
aðalleiðtoga. Að hann hafi ekki með öllu afnoitað sinum fyrri kenning-
um, sýndi hann í málinu um afnám ríkiskirkjunnar í Wales, þvi að þar
var hann á hlið frjálslynda flokksins. En sjálfsagt verða þær umbætur,
sem í vændum kunna að vera, nokkuð á annan veg heldnr en ef frjáls-
lyndi flokkurinn hefði setið við völdin, og engin von um að fá fyrst um
sinn framgengt stórmálum hans, sjálfstjórnarmáli íra, afnámi ríkiskirkj-
unnar í Wales og takmörkun á völdum lávarðamálstofunnar.
Til kosninga var gengið i júlímánuði og sigur hinnar nýju stjórnar
var svo mikill, að fádæmum sætir. Fylgismenn hennar voru eptir kosn-
ingar 152 umfram allar deildir stjórnarandstæðinganna samanlagðar.
Flokkaskiptingin varð á þá leið, að íhaldsmenn voru kosnir 341, úníón-
istar (Chamberlainsflokkurinn) 71, og stjómarsinnar þannig 411; en af
þingmannaefnum frjálslynda flokksins náðu að eins 177 kosningu og svo
82 írskir heimastjórnarmenu (þar af 12 Parnellssinnar), og stjórnarand-
stæðingar því samtals 259. Með öðrum orðum, þótt úníónistar gengju
undan merkjum Salisburys, hafði hann engu að síður meiri hluta þingsins
á sínu bandi. Fæstir munu hafa búizt við öðru en að stjórnin ynni sigur
við kosningarnar; en hitt kom mönnum þó á óvart, er hann varð eins
stórkostlegur og raun varð á, og var það einkum þakkað framgöngu Cham-
berlains og Devonshires lávarðar, flokksbróður hans. Annars verður því
ekki neitað, að ihaldsmenn stóðu mun betur að vígi en andstæðingar þeirra.
Englendingar voru vitanlega orðnir þreyttir á að láta heimastjórnarmál
íra standa efst á dagskrá, án þeBs að neitt ræki eða gengi með það.
Forustan fyrir íhaldsmönnum og bandamönnum þeirra var hin ákjósanleg-
asta, þar sem aptur á móti aðalleiðtoga frjálslynda flokksins var brugðið