Skírnir - 01.08.1905, Side 30

222
Islenzk höfuðból.
um brytans sátu þeir í kyrþey Gissur Einarsson og Oddur
Gottskálksson, biskupsefinð og biskupsskrifarinn, og iðk-
uðu á hljóðurn kvöldum þá fræðslu, sem svo fljótt og
fyrirvaralítið átti að kippa fótunum undan katólsku kirk-
junni.
Arin 1548—50 gengur ínikið á í Skálholti. Það eru
fjörbrot hins innlenda kirkjuvalds, tiltektir Jóns biskups
Arasonar. Tvívegis fór hann með her manns að staðn-
um, tjaldaði í bæði skiftin á Fornastöðli, skamt norður
af kirkjunni, og sótti staðinn að norðan. I fyrra skiftið
varð hann frá að hverfa, en i seinna skiftið kúgaði hann
Martein biskup, sem hann hafði með sér í haldi, til að
skipa svo fyrir, að staðurinn gæfist upp, og hafði þá
endaskifti á öllu þar eftir geðþótta sínum: vigði presta,
biskupaði börn, vígði kirkjuna upp aítur hátt og iágt,
reif Gissur Einarsson upp úr gröflnni og lét jarða hann
utangarðs o. s. frv. Seinna sama haustið var hann sjálfur
fluttur þangað í haldi, og líflátinn þar ásamt sonum sínum,
7. nóv. 1550.
Skýringar á tölunum á uppdrættl Skálholtsstaðar.
1. (Kirkjan) Skrúöhús, 2. Kórinn, 3. Framkirkjan, 4. Norðurstúkan,
5. Suðurstúkan, 6. Klukknaportið. 7. Þorláksbúð. 8. Kirkjugarður. 9.
Undirgangur. 10. Skólinn. 11. Skólaskáli. 12. Conrectoris hús. 13.
Göng. 14. Skólans sjúkrastofa. 10. Sýruklefi. 16. Geymsluhús =
skemmur. 17. Xorðurdyr. 18. Karldyr. 19. Borðstofa skólans 20.
Smjörklefi. 21. Kjötklefi = kjötskemma. 22. Kálgarður. 23. Skóla-
þjónustuhús. 24. Britakamers. 25. Spunahús. 26. Garns- og ullarhús.
27. Yefarahús. 28. Hlaðgarður. 29. Búr. 30. Eldhús. 31. Suðurkamers.
32. Prestkamers. 33. Malarakamers. 34. Norðurkamers. 35. Bókakamers.
36. Daglegt setukamers. 37. Instakamers. 38. Miðkamers. 39. Fremsta-
kamers. 40. Fremstastofa. 41. Stórastofa. 42. Biskupskamers. 43. Litla
eða bókakamers. 44. Kirkjustétt. 45. Sögunarhlið. 46. Norðurtraðir.
47. Traðagarður. 48. Rectoris eldhús. 49. Smiðja. 50. Vinnumanna-
skemmur. 51. Skemma Einars bryta. 52. Móhús. 53. Heygarður. 54.
Hesthús. 55. Fjós. 56. Hlaða. 57. Nauthús. 58. Hjallur. 59. Gamalt
prenthús. 60. Skreiðaskemma. 61. Soðbúr. 62. Reiðingaskemma. 63.
Lambhús. 64. Kindluteigshesthús. 65. Vatnsmylla. 66. Þorlákshrunnur.
67. Öskuhaugur. 68. Varðabrunnur. 69. Fjósakelda. 70. Smiðjulækur.
71. Kindlnteignr. 72. Skurður til vatnafleiðslu. 73. Þórureitur.