Skírnir - 01.04.1910, Blaðsíða 66
162
Dauðinn.
Hann reis upp með erfiðismunum og studdi sig við
öxl mína.
Það tók langan tíma fyrir okkur að komast heim,
því hann varð altaf að stöðva við og við vegna hóstans.
Hóstahviðurnar urðu harðari og liarðari, og það var með
naumindum að við komumst inn í bæjardyrnar. Eg kom
honum ekki lengra en á kláf, sem stóð fyrir innan dyrnar.
»Þarna sérðu«, stundi hann upp, »sá bleiki hefir
sleikt brjóstið á mér«.
Eg varð að hlaupa inn eftir vinnumönnunum, Munda
og Sigga, til þess að hjálpa honum inn göngin og upp
stigann Þeir hálfbáru hann upp í baðstofuna, en sjálfur
gat hann klætt sig úr fötunum og skreiðst í bólið.
Hóstahviðurnar héldu áfram eftir að hann var kominn
í rúmið, og hann hafði enga matarlyst um kvöldið.
Eg sat við rúm hans mikið af kvöldinu, en við þögð
um báðir. Rétt fyrir háttatímann bauð eg honum góða
nótt, og bað hann mér þá allrar blessunar.
Mér heyrðist hann vera að tauta einhverja bæn fyrir
munni sér, þegar eg gekk ofan stigann. — —
Mér var órótt innanbrjósts þegar eg háttaði. Draum-
ur Hálfdáns hafði haft djúp áhrif á mig. Eg trúði hon-
um án nokkurs efa. Myrkrið og kirkjugarðurinn, og ekki
síst hóstakjöitið, höfðu læst hann djúpt inn í huga mér,
svo mér fanst eg horfa niðrí gagnsætt hyldýpi hins dular-
fulla, og grilla í ófreskjurnar þar niðri. Mér fanst eg
jafnvel sjá sjálfan dauðann, eins og einhvern þjóðsögu-
nykur, sem við allir verðum að ríða einhvern tíma, nauð-
ugir viljugir, út i eilíft svartnættið. Það fór hrollur um
mig allan við þá hugsun. Mér datt i hug vísa Jóns frá
Víðimýri:
„Svarta nátt að sjónum ber
segir fátt af einum“.
Og eg sá dauðann teyma hest hans í náttmyrkrinu niður í
einhverja vökina á Héraðsvötnunum. Ein sagan rak aðra
um þá menn, sem dreymt hafði fyrir dauða sínum. Þær voru
margar svipaðar sögu Hálfdáns gamla. Þar var til dæm-