Skírnir - 01.04.1913, Blaðsíða 96

192
Andsvar.
heldur mnni hann hafa farið rangt með af öðrum — ónefndum — ástæð-
um, þá tek eg þetta gilt hjá honum.
II. Illmælum J. 0., sem eru annar efnisþáttur „svars“ hans og
•eiga sýnilega að vera í raka stað, þarf eg ekki að svara hér. Hingað
til hefir hver maður gengið óskemdur undan munni og penna J. 0. Eg
hýst við, að svo fari enn.
III. Mestur hluti „svars“ J. 0. eru skriftamál hans, játningar
og afsakanir, ýmÍRt bernm orðum eða með þögninni, af því að hann
hrestur kjark til játningar herum orðum, og af því, að hann er nokkuð
hágrækur — eins og ein tegund hnsdýra vorra — út úr vitleysum sínum.
J. 0. hefir enga grein reynt að gera fyrir meginreglum sínum við verknað
sinn, og játar lika óbeinlínis, að hann hafi þaulbrotið þær allar, þótt
einhverjar hafi verið. Bók hans er ekki vísindaleg, kemur málfrceð-
ingum að engu liði — og þetta játar J. 0. Alþýðleg er hún ekki
heldur. Það sýnir berjaskyrið af samrœmistitlum, en þó ófullnægj-
andi, tilvitnunum, stœrðin (400 arkir áætlaðar) og verðið (80 kr. á
allri bókinni, ef hún kemur út, sem vonandi verður ekki). Og fyrst hún
er hvorki nothæf alþýðu né fræðimönnum, hver á þá að nota hana?
Eiga menn þá að eins að kaupa hana vegna „bílœtismsíl af J. 0., sem
væntanlega fylgir henni, eins og sýnishorni þvi, er hann á sínum tíma
lagði fyrir þingið. er hann snapaði sér út landssjóðsstyrkinn? — J. 0.
viðurkennir, að hann hafi alls ekki prófað nein af fornritum vorum,
heldur tekið tilv. úr þeim rannsóknarlaust eftir orðabókunum. Hví til-
færir hann þá sæg af fornritum vorum í heimildarskrá sinni ? Er það
til að láta menn halda, að hann hafl notað þessi rit? En „Dipl-iðli
m. fl. hefir þar komið óþægilega upp um hann. Þessi játning J. 0. sýnir
það, að hann notar alls eigi millí 70 og 80 fornrit, er hann segíst nota í
heimildarskrá sinni. J. 0. þorir ekki að mótmæla því, að hann hafi
ekki notað fjöimörg rit, forn og ný, sem sjálfsagt var að nota, að hann
hafi notað óforsvaranlega flest þau rit eða öll, er hann hefir þó skygnst
í, — en af því leiðir aftur, að heimildarskrá hans er svo að segja eintóm
skrök frá upphafi til enda — svo sem Búnaðarrit, Flóru, Jónas Jónasson,
Stjórnartíðindin o. fl. o. fl., að hann hafi vitnað í handrit, löngu útgefin,
sem hann hefir aldrei séð á æfi sinni, eigi notað orðabækur, sem enginn
maður, sem semur orðahók isl. tungu að fornu og nýjn, getur gengið
fram hjá, nema J. 0., að hann sé sjálfum sér ósamkvæmur, þýði rangt
orð, kunni ekki að raða rétt orðum, vanti sæg algengra orða og orð-
merkinga, fari rangt með aldur orða, o. fl. o. fl. alt af vangá eða þekk-
ingarleysi (sbr. gotneska hljóðvarpið J. 0. í Móðurm.h. hls. 29). Með ö.
o.: J. 0. hefir heint eða óbeint sannað sér á hendnr, annað hvort með
beinni skriftagöngu eða með þ'ögn eða með vifilengjum, eins og sak-
hornum mönnum er títt, allar þær sakir, sem eg bar á hann, að því
einu fráteknu, að hann hefir getað bent á einn mislestur á afaróglöggu
merki hjá mér.
Eg hefi þvi fylstu ástæðu til að þakka hr. J. 0. fyrir „svar“ hans
til min nm alt það, er efni málsins varðar. Síðar mun eg þó að for-
fallalausu sýna nokkru gerr, hvernig J. 0. sómir sér í gerfi vísindamanns-
ins, enda hafa a. m. k. tveir þjóðkunnir norrænufræðingar, sem J. 0.
virðir mikils, heldur legið mér á hálsi fyrir það, hversu vægilega eg
hafi tekið á orðabókar-nefnu hans,
Einar Arnórsson.