Fjölnir - 01.01.1837, Síða 16

lí»
aft eínhvurjar tvær reglur eru hvur annarri gagnstæðar:
Jiá er ekkji nema tvennt til, annaðhvurt að ekkji er
raung nema önnur, ellegar að hvurutveggji er raung.
Nú {»egar fara á að kjippa þessu í liðinn og laga “þad
sem rángt kann ad vera”: {)á verður ekkji gott að koma
J)ví öðruvísi við, enn með því móli, að kasta þeírri regl-
unni sem raung er, og aðhillast hina rjettu — so framar-
lega önnur sje rjett, enn að öðrum kosti ifirgjefa báðar
og leíta að níumregluin; og það höfum við gjert í {tætti
okkar um stafsetnínguna. “Hann á í lagfæríngum sínum
“ad halda fast vid (!) þad sem öllum er kunnast, eda
“því samqvæmast ad minnsta kosti, og vid þad sem ein-
“faldast er og audveldast.” Hann á að lialda sjer við
það sem rjettast er. jíó það sje ekkji æfinlega öllum
kunnast: er það samt að minnsta kosti eínfaldast og auð-
veldast, þ. e. auðskjildast; því hugurinn á hægra með
að átta sig á rjettum enn raungum veígi. — “J?ad er
“höfudskylda hans, ad ge'ra þær vidteknu reglur almennar”
— hvurt sem þær eru góðar eða vondar!? — “en ecki
“rjúfa þær eda bregda ritvenjunni” — þó hún sje raung!?
— “hvad ed einberum ruglíngi mundi valda”. Jað er
líklegt, að ef breítt er til verra vegar, muni það valda
eínberum ruglíngji; enn sje nú breítt til betra vegar,
þá er líkara, að ruglíngurinn sem af því sprettur hald-
ist ekkji leíngur, enn þángað til búið er að átta sig í
níbreitíngunum. — “3?ad eitt veldur ruglíngi og er ad
“eingu hafandi, sem kollvarpar adalreglum venjunnar og
“geingur þvers í frá þeim”. Iljer liggja svör til í því
sem áður er sagt. Samt ætla jeg ekkji að vísa les-
andanum þángað, enn taka þessa greín, og skoða hana
sjálfa. Og þá viröist mjer ekkji betur, enn þetta sje
rángt, að: “þad eitt valdi ruglíngi sem kollvarpi adal-
reglum venjunnar”. jþví þó aö ekkji sje umbreítt nema
eínhvurri smáreglu venjunnar, þá virðist mjer auðsært,
að af því gjeti leítt nokkurn rnglíng; og hafi smá-