Gangleri - 01.01.1870, Blaðsíða 5

5
minni liluta, og er beggja skoðun á. niálinu að finna í
nefndu álitsskjali. í ni e i r i hlutanum voru e i n u n g-
i s þjóðkjörnir menn, en í m i n n i Idutanum hin-
ir k o n u n g k j ö r n u og e i n n þjóðkjörinn, nl. þing-
maður Rangvellinga, legationsráð Grímur Thomsen á Bessa-
stöðum.
Þar eð eigi er víst, að lesendur vorir allir hafi
þingtíðindin við höndina, viljum vjer taka fram helztu
ástæður þingsins í íám orðum.
I’ingið, eður meiri hlutinn, hefir gaumgæfilega rann-
sakað þessi aðal undirstöðu atriði:
1. „Hvert samband og rjettarstaða íslands hafi verið
við Danmörku frá upphafi ; og hvert það samband
hafi breyfzt með tímanum“.
2. „Að hve miklu leyti grundvallarlög Dana 5. jóní
1849 hafi náð gildi, eða geti gilt hjer á landi, og
hvort sannað verði, að ríkisþingið hafi fengið við
þetta nokkur lögmæt yfirráð yfir málefnum Islands*.
3. „Ilversu mikils árgjalds Islendingar eigi að rjettu til-
kall til ór ríkissjóði Dana“.
I’ví næst sýnir og sannar meiri hluti þingsins
Ijóst og greinilega :
1. „Að eins og íslendingar aldrei hafi játað, að þcir
væru einn hluti ór konungsríkinu Danmörku eða
Noregi, mcðan ríkin voru sameinuð, eins hafi og
stjórnin ávallt verið sjer þess meðvitandi, og . . .
með aðgjörðum sínum og orðum játað, að ísland
væri með öllu sjerstakur hluti ór veldi Danakon-
ungs, mcð sjerstökum Iandsrjettindum, sem ríkisþing
Dana alls eigi geti sett nein lög, og sem því verði
að hafa fyllsta rjett til, að skipa og ráða öllum