Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1887, Page 44

44
öll er á pappír. J>ar næst koma „aðskiljanlegar greinir úr ymsuro
lagasetningum“ samanskrifaðar af Oddi biskupi, og er það me&
litlu yngri hendi en hitt. fá kemur Kristinréttur með hendi Sig-
urðar lögmanns að eg held, og þar eptir íslands lýsing og þvf
næst hinn mesti aragrúi af lögfræðisritgjörðum, alt með hendi Sig-
urðar lögmanns að því er sýnist. þ>á kemur rím séra Gísla Bjarna-
sonar á Stað í Grindavík frá ióu, sem menn kalla „Gíslarím“, og
ýmislegt um tímareikning. f>ar á meðal er ártíðaskrá allmerkileg
fyrir 17. öld. J>vf næst koma búðaskipanir þær, sem hér fara á
eptir, og er sú eldri á eptri hlið 3. blaðs. að aptan og er með
hendi Sigurðar lögmanns, en hin byrjar á næstu síðu, og er með
annari yngri hendi. Seinast á bókinni er tunglaldatafla. Hér og
hvar finnast og afskriptir af fornum bréfum og statútum. Hér
kennir því margra grasa, og er bókin fróðleg og merkileg, því að
afskriptirnar af þeim ritum, sem í henni eru frá 17. öld, eru all
góðar. Bókina hefur Sigurðar logmaður keypt 1691 fyrir 3 ríkis-
dali og 4 mark, eins og hann sjálfur segir á titilblaði hennar:
Hujus libri verus possessor est Sigurður Biornonis A<>_ MDCXCI
. . . Constfat] 3 Ríx[dali] og 4 En Sigurður lögmaður hefur
ekki átt bókina leingur en í 12 ár, því að 1703 segist hann gefa
hana Sigurði yngra syni sínum: „fesse Bök er eign minz sonar
vSigurðar Sigurðssonar yngra lil merkiz a Saurbœ A°_ 1703 26
Apnlis ora & labora dominus providebitt1. Sigurður lögmaður hef-
ur líklega keypt bókina af erfingjum séraVigfúsar Oddssonar, lík-
ast Guðlaugu dóttur hans eða manni hennar þ>órarni Ólafssyni.
|>au bjuggu enn á Karnesi í Kjós 1694, eptir því sem Sigurður
lögmaður sjálfur segir (Bps. II. 640). Séra Vigfús var prestur f
Gaulverjabæ og dó þar 1650; faðir hans var séra Oddur samastað-
ar Stefánsson prests í Odda Gíslasonar biskups Jónssonar; en kona
Vigfúsar prests var Katrín dóttir séra Gísla Bjarnasonar á Stað f
Grindavík Gíslasonar sýslumanns í Árnesþingi .Sveinssonar Hólm-
fastssonar. Sigurður yngri Sigurðarson var sýslumaður í Mýrasýslu
og dó 1730 og var barnlaus; hefur þá bókin geingið til ættarinnar
aptur, en þó ekki að eg hygg til Sigurðar eldra bróður hans sýslu-
manns í Árnesþingi, heldur til Brynjólfs sonar hans, því að til inn-
bindingar hefur verið notað bréf til Brynjólfs dagsett 1734. Að
bókin hafi aldrei verið í eign Siguroar eldra byggist og á því, að
hún finst ekki nefnd í „skiptaaktinum“ eptir hann 1745, sem enn
er til í frumriti eða frumrituðu afriti í IBfél. Nr. 356. ^to frá séra
Sigurði á Útskálum, og eru þar þó tilgreind full tíu hundruðíbók-
um. þ>egar Brynjólfur sýslumaður Sigurðsson í Hjálmholti dó 1771
er líklegt að bókin hafi á einhvern hátt komizt í hið danska bóka-
safn eða þá til einhvers manns, sem svo safnið hefur feingið hana
hjá.