Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1912, Síða 49

49
hann hefir lifað fram undir aldamótin, því að 1795 kom út að
hans forlagi æflminning Þorsteins sýslumanns föður hans1) og er þar
getið helztu æfiatriða Sigurðar og barna hans; eitt þeirra var »Pétur,
sem vard Doctor Medicinæ í Kóngsbergi í Norvegi, samt Professor,
og Inspector þar vid Bergverks-skólann, og andadist þann 19da May
1792*.
Nokkrir silfurgripir eru enn til eftir Sigurð, bæði á íslandi og
i Danmörku, og í Noregi m. a. borðbjalla úr silfri, sem eitt sinn var
í eigu Friðriks konungs 7., er hann var prins, og eru grafnir á hana
upphafsstaflr hans (F. C. C.) og kóróna, en bjallan er smíðuð 1777.
— Á Þjóðmenjasafninu hér eru sýnilega 4 aðrir gripir eftir hann:
Silfurlok á vín- eða öl-könnu úr dönsku postulíni, smíðað 1742; kann-
an hefir síðar tilheyrt Guðinundi sýslumanni í Krossavík, bróðursyni
hans, og er með upphafsstöfum hans og Þórunnar konu hans Páls-
dóttur, og ártalinu 1799; nú er kannan í Vídalínssafni; silfurskeið,
hnappskeið með spónlagi, smíðuð 1746 (nr. 3522); ilmbaukur úr silfri
(deshús), lítið ker með ilmvatnssveppi í; lok yflr og stétt undir; ártal
ógreinilegt (1784?; nr. 1788); og kaffikanna úr silfri, allstór og með
ágætu verki, gerð 1784 (nr. 4907); gaf Sigurður Pétri bróður sínum
könnuna, en Sigurður sýslumaður sonur hans erfði hana eftir föður
sinn; eftir Sigurð fekk hana ísleifur Einarsson etazráð og erfði Jór-
unn dóttir hans hana eftir hann, en frá Páli Melsteð sagnfræðingi,
manni Jórunnar, kom hún til safnsins.
Af þessum handaverkum Sigurðar gullsmiðs öllum má sjá, að
hann hefir verið einkar góður smiður og kunnað vel til hinna ýmsu
greina í sinni iðn, og af könnunni og ilmkerinu, sem virðast jafn-
gömul, virðist hann hafa verið sérlega smekkvís maður og jafnframt
fylgst vel með breytingum samtíðar sinnar í stýlnum og tízkunni. —
Enginn núlifandi íslenzkur gullsmiður virðist geta jafnast við hann,
svo kunnugt sé.
Sigurður Þorsteinsson heflr gert ritgerð um gyllingu, hina svo-
kölluðu kvikasilfurs eða heitu gyllingu, og er sú grein í 1. bindi af
ritum Lærdómslistafélagsins, bls. 20—25. Einmitt þessi sama gylling
er á þessum öskjum, sem hér er um að ræða.
Á myndinni af lokinu á bakstursöskjunum, sem hér fylgir með,
sjá menn þessa áletrun: »Tillagt Bessastaða Kyrkiu af Amtmanne
Olafe Stephenssyne og Fru Sigride Magnusdöttur Fyrer Legstað þeirra
Foreldra sáluga Amtmanns Magnusar Gislasonar og Frur Þörunnar
Q-uðmundsdöttur samt þeirra tveggia Dætra A2- 1774<. Einkennilegt
*) Fá-ord ættar og æfi-minning Þorsteins Sigurdssonar sýslumanns og klanstur-
haldara fordum i Múla-þingi. Khöfn 1795.
1