Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1993, Page 73

UM ALDUR HILLEBRANDTSHÚSS Á BLÖNDUÓSI
77
er sé átt við geymsluherbergi í húsinu sjálfu. Sú notkun orðsins er ríkjandi
í virðingum á húsum einokunarverslunarinnar. Eftir að hafa komist að
þessari niðurstöðu urn orðið Kielder er einkennilegt að Hrefna skuli
skömmu aftar í grein sinni segja: „Hugsanlegt hefði verið að mæla hæðina
frá mæni og niður í kjallara og fæst þá sama hæð og á Skagaströnd, en
nokkuð er ljóst að ekki hefur verið kjallari undir kokkhúsinu þar."
Hrefna segir hæðarmuninn vera um það bil einn og hálfan metra, en
nær sanni er 1,2 m. Kjallari Hillebrandtshúss er hins vegar um 1,9 m á
dýpt og jafnvel þótt hann yrði talinn með í samanburðinum við Krambúð-
arhúsið á Skagaströnd (sem auðvitað er fráleitt), þá skakkar enn um 0,7 m.
Þakhalli Hillebrandshúss er um 40 og Hrefna getur þess að Leifur
Blumenstein hafi réttilega bent á að á 18. öld hafi þakhalli timburhúsa oft-
ast verið meiri. Rétt er það að á 17. öld var ríkjandi þakhalli timburhúsa
45-50 . Minni þakhalli þekktist einkum á torfhúsum. Hrefna virðist telja
líklegt að við endurbyggingu hússins á Blönduósi hafi þakið verið gert
lægra en áður og það skýri hæðarmun Hillebrandtshússins og gömlu
krambúðarinnar. Hún vitnar til orða Leifs og segir: „Leifur Blumenstein
taldi mögulegt af útliti þaksperranna að dæma, að þær væru frá því að
húsið var reist á Blönduósi. Hann nefndi timburstærðina á sperrunum
sem búast hefði mátt við að væri meiri ef þær væru frá 18. öld. Einnig að
búast hefði mátt við að áferð og litur timbursins væri annar ef sperrurnar
væru frá þeim tíma."
Hér virðist mér sem oftar að sönnunarbyrðinni sé snúið við. Rétt er það,
að ekkert er það í útliti sperranna sem afsannar að þær geti verið frá því
að húsið var reist á Blönduósi. Þvert á móti bendir allt til þess að svo sé.