Óðinn - 01.01.1921, Síða 72

72
ÓÐINN
hvor var, Gaðmundur eða Helgi. Henni varð illa
við drauminn og sagði Helga og bað hann fara
varlega að veiðum. Eina nótt um vorið dreymdi
Guðmund, að hann væri að ösla í ánni og sykki
á kaf í sandbleytu. Kvað hann sjer hafa liðið
illa í svefninum meðan á því stóð, en einkar
vel að lyktum. Ekki var það skapferli Guðmundar
að láta slíka drauma á sjer festa og síst hamla
áformum sínum.
Litlu síðar, fimtudaginn í 8. viku sumars (10.
júní), sendi Guðmundur pilta sína til veiða. Sjálfur
gat hann ekki farið með þeim, því að hann hafði
lofað nágranna sinum að hjálpa honum til að
gera upp hús um daginn. þetta var fyrsti dagur-
inn, sem hann ætlaði að vera burtu frá heimili
sínu, frá því er kona hans kom heim, langaði
hana mjög til að hann væri enn heima þennan
dag, en hann vildi ekki bregða loforði sínu, enda
beiddist hún þess ekki Fylgdi hún honum á leið.
Guðinundur kvaddi hana og bað hana að undr-
ast ekki um sig, þó að hann kæmi seint heim.
Henni fjelst meiia um skilnaðinn, en ástæða virt-
ist til, og var órótt í skapi, er hún sneri heim til
bæjar.
Guðmundur fór sem hann hafði ætlað, en er
lokið var vinnu, hjelt hann til árinnar og hitti
pilta sína. Var þá liðinn dagur að kveldi. Veiðin
er ádráttarveiði, en hvorki verður komið við bát-
um nje hestum fyrir grynningum og sandbleytu.
Veiðimennirnir vaða sjálfir með netin. Komið
hölðu menn frá fleiri bæjum til veiða þenna dag.
Veður var hið fegursta, og norður þar er nóttin
eins björt og dagur um það leyti árs. Voru menn
að veiðum frarn undir lágnætti. Guðmundi þótti
þá ekki enn reynt til hlítar ytst í ósnum og kvaðst
ekki vilja hverfa þar frá að svo búnu. Urðu þeir
einir um það, Guðmundur og unglingspiltur, læri-
sveinn hans, er hann unni mikið. Óð Guðmundur
út í með annan enda netsins út á sand-
grynningar, en förunautur hans hjelt í
hinn. Alt i einu kallaði Guðmundur til
hans að taka í netið, og í sama bili sekkur
hann, en netið slitnaði milli þeirra. Virtist
fylgdarmanninum Guðmundur grípa til
sunds, en því kom ekki við fyrir sand-
bleytunni og hvarf hann þar í skjótri
svipan niður í kviksindið.
Á Hafursstöðum var fólkið að búast
í heimboðið, er sendimaður kom að segja
tíðindin. Kona Guðmundar hafði borið
harm sinn vel og stillilega, en svo brá
við, að hún fjekk blóðspýju hvað eftir annað. Menn
höfðu farið þegar að leita líksins, en það kom
fyrir ekki; sandurinn hafði bráðlega rótast yfir og
hulið öll vegsummerki.
Guðmundur var mjög harmdauði hjeraðsbúum,
og okkur hinum, sem þektum hann, þótti það
meira en hjeraðsbrestur, er við spurðum hið svip-
lega fráfall hans. Við sárkennum í brjósti um
ástvini hans, er hafa svo mikils mist, en blóðsjá-
um líka eftir honum sjálfir. Þessum manni, sem
sýndist skapaður til að lifa bæði lengi og vel, svo
stálhraustur sem hann var og hófsmaður um alt;
bjartsýnn á lífið, með sterkri trú á framfarir og
alráðinn í að vinna að þeim í átthögum sínum
og hvar annarsstaðar sem hann mætti við kom-
ast. Og hann var líklegur til að fá míklu áorkað,
harðfylginn og kappsamur, en þó bæði stiltur og
sanngjarn; hógvær í skapi, en þó einarður og
fasttækur; góðgjarn og hjálpfús við aðra, en ósjer-
hlífinn og vandlátur við sjálfan sig; jafn lík-
legur til að beitast sjálfur fyrir góðu máli og
til að veita góðum foringja dyggilega fylgd, en
viss að standa í fremstu röð og þeim megin að,
er hann taldi málstaðinn betri, hvort sem fleiri
fylgdu eða færri. Trautt mundi sá maður nokkurn
tíma hafa legið á liði sínu nje brugðist manni
eða málefni í hagnaðarskyni fyrir sjálfan sig.
Sannast hjer sem oítar spakmæli þeirra Bjarna
og Mattbíasar:
»Er þegar öfigir ungir falla
sem sigi i ægi sól á dagmálum«,
og »aldrei er svo bjart yfir öðlingmanni,
að eigi geti syrt eins sviplega og nú«.
En »aldrei er svo svart yfir sorgarranni,
að eigi geti birt fyrir eilífa trú«.
Það er eina bótin.
Magnús Helgason.