Óðinn - 01.01.1921, Page 80

80
ÓÐINN
Deildartung-uhjón,
Hannes Magnússon og Vigdís Jónsdóttir.
Hannes var fæddur á Vilmundarstöðum í Reyk-
holtsdal 17. nóv. 1839. Foreldrar hans voru:
Magnús Jónsson hreppstjóra á Þorvaldstöðum
Auðunssonar í Hrísum. Kona Auðuns í Hrísum
og móðir Jóns var Margrjet Þorvaldsdóttir systir
Jóns í Deildarlungu, dannebrogstnanns. Auðunn í
Hrisum var sonur Þorleifs Ásmundssonar á Hofs-
slöðum. Bjó Þorleifur þar í 50 ár, frá 1723—73.
Var hreppstjóri Hálssveitunga og sæmdarmaður.
Má rekjá ætt þá til Oddverja. Kona Magnúsar á
Vilmundarstöðum, og móðir Hannesar, var Ást-
Hannes Magnússon. Vigdís Jónsdóttir.
ríður Hannesdóttir frá Steindórsstöðum Jónssonar.
Þau Magnús og Ástríður reistu bú á Vilmundar-
stöðum 1838. Urðu þau strax nafnkend fyrir fram-
sýni og dugnað. Græddist þeim bæði auður og
álit. Synir þeirra fimm komust til aldurs, var
Hannes þeirra elstur. Hinir voru: Jón í Stórási,
t’orsteinn á Húsafelli, Einar á Steindórsstöðum
og Sigurður á Vilmundarstöðum. Magnús á Vil-
mundarstöðum var talinn fremstur bænda í
Borgarfirði á sinni tíð. Var hann brautryðjandi
í öllum búnaðarframförum, og fyrsti jarðabóta-
maður í Reykholtsdal. Var hann búinn að sljetta
og giiða stórt tún áður en aðrir bændur þar í
sveit hreyfðu við jarðabótum. Fóðraði hann allan
fjenað öðrum betur, og safnaði þó meiri heyfyrn-
ingum, en áður voru dæmi til þar í sveit. Magnús
var djúpbygginn og framsýnn, fáyrtur og yfirlætis-
laus í mesta máta. Blandaði hann sjer lítið í
annara mál ótilkvaddur, en gaf bvorjum holl ráð,
sem til hans leituðu. Allir urðu synir Magnúsar
merkismenn og stórbændur. Erfðu þeir mikið af
hinum góðu kostum foreldra sinna.
Hannes var hjá foreldrum sínum til 30 ára
aldurs. Þroskaðist hann þar vel í öllu, sem til
þess þarf, að stjórna stórbúi með hagsýni og dáð.
Lærði hann vel til allra verka bæði úti og inni.
Faðir hans hlífði hvorki sjer nje öðrum og sótti
fast fram við alla bjargræðisútvegi, en þó jafnan
með gætni og fyrirhyggju. Sjálfur stundaði Magnús
sjó á vetrarvertíðum. Var hann altaf formaður og
svo aflasæll, að þar fór enginn yfir. Ljet hann
syni sína unga stunda sjó á vetrum. Urðu þeir
sem faðir hans, hepnir tif fiskifanga. Varð það
trú á Vatnsleysuströnd, að væru synir Magnúsar á
skipi, þá brygðist ekki afli. Hinn mikli aðsældar
og aflamaður Guðmundur Guðmundsson á Auðn-
uin byrjaði formensku innan við tvítugt. Voru
þeir þá tveir á bát, hann og Hannes Magnússon.
Var líkt um aldur þeirra. Vitnaði Guðmundur oft
til Hannesar sem þess fimasta og vaskasta sjó-
manns, sem hann hefði haft, og valdi hann þó
jafnan úr mönnum. Á þeim árum sagðist hann
hafa borið hæstann hlut frá borði er þeir voru
saman.
Rrátt fyrir það, þótt starf til fjárfanga væri
knúð fram af hinu mesta kappi á Vilinundar-
stöðum, setti Magnús ekki andlegar menningar til
síðu. Sjálfur var hann betur að sjer öllum þorra
bændar á þeirri tíð. Skrifari góður, reikningsfær
og skildi dönsku á bók. Kendi hann sonum sínum
öllum skrift og reikning. Þótti sá bóndi góður,
sem náði slíkri fræðslu á þeim árum.
1869 fluttist Hannes að Deildartungu og giftist það
vor Vigdísi Jónsdóltur Jónssonar Þorvaldssonar í
Deildartungu. Síðari kona Jóns í Deildartungu og
móðir Vigdísar var Guðrún Böðvarsdótlir smiðs
Sigurðssonar. Var hún 20. maður frá Þórdísi
Snorradóttur Sturlusonar. Kona Jóns Þorvaldssonar
og amma Vigdísar var Helga Hákonardóttir frá
Hurðarbaki, Árnasonar yfirbrita í Skálholti. Kona
Árna var Valgerður Oddsdóttir, Eiríkssonar, Odds-
sonar biskups í Skálholti Einarssonar. Frá Jóni
Þorvaldssyni og Helgu Hákonardóttur er nú kom-
inn afarfjölmennur ættbálkur. Þar á meðal átti
Jón faðir Vigdísar ellefu börn, sem öll giftust, og
eiga þau flest marga afkomendur.
Vigdís var strax í æsku orðlögð fyrir hæfileika
og þroska til sálar og líkama. Hún var frið sýn-
um, fjörug og atkvæðaleg, greind og glaðlynd,
sjónhög og handlægin og glöggskygn á galla.
Hún var skjót bæði í hugsun og hreyfingu og sá
jafnan góð úrræði. Hún var fljótlynd og fljóthuga
og hataði alla kyrstöðu og dofinleik. Var hún
ófeimin að birta hugsanir sínar, hver sem átti í