Eimreiðin - 01.09.1898, Blaðsíða 56

216
viljandi og óviljandi. Og okkur getur þótt gaman að hlýða á
tölur þessara ræðumanna mörgum sinnum, við getum skygnzt
talsvert inn í hugarlíf þeirra og fengið mætur á þeim, — en hverju
eigum við að veðja? Okkur mun þó jafnan taka sárara til sam-
vistamanna okkar og nágranna, þótt þeir haíi aldrei útausið fyrir
okkur hjörtum sinum í faguryrtum minnisræðum. Nei, við höfum
bara vanizt þeim í æði og umgengni, sjeð þá ganga að vinnu
sinni, heyrt þá skrafa og skeggræða, hvern með sínum róm, sinum
hugsunarhætti og smákækjum í hreyfingum og látæði, og öllu þvi,
er greinir einn mann frá öðrum, með öðrum orðum, við höíum
kynnzt lífi þeirra; og hafi nú einhver þeirra manna, er við
þannig höfum lært að þekkja út og inn í lífi og hegðun, orðið
fyrir einhverjum óvanalegum örlögum, þá
sy'slar hugur vor þegar töluvert um hann
og hann liggur oss miklu meir á hjarta
en ræðumaðurinn, sem vjer höfðum kynnzt
að eins á hátiðum og tyllidögum
Það er einmitt þetta, sem Hermann
Bang hefur sjeð og lagað frásögn sína
eptir. Sá sem les bækur hans, fær aldrei
ástæðu til að hnýsast frekar eptir hvers-
dagslífi persónanna, þvi að þær eru allt
af að, þær vinna og skrafa, skrafa og
vinna og gjöra allt það, sem nú einu
sinni er títt að menn hafist að — í óþreytandi önnum; og um-
hverfis þær er líka allt á ferð og flugi, hundarnir gelta, kettirnir
hoppa á húsþökunum og vagnarnir skrölta á götunum. Meðan
maður er þessu óvanur fer maður ósjálfrátt að hugsa um, hvort
lífið sje nú í raun og veru svona eilíft óðagot; — þarna er maður
með öndina í hálsinum á sífelldum þönum eptir öllum þessum
erli í skáldsögum Hermanns Bang; og allt þetta aukalið í sögum
hans leggur með orð í belg, bæði hundar og kettir og vagnar!
En ef vjer nú sjálfir förum að hugsa um einhver atvik, sem á
dagana hafa drifið, þá verðum vjer brátt þess varir, að þau standa
oss fyrir hugskotssjónum með öllum þessum aukaatriðum, er í
fljótu bragði virðast þýðingarlaus, en er þó þannig varið í raun
rjettri, að án þeirra hefði atburðurinn orðið allur annar.
Bang hefur farið um sjálfan sig svofelldum orðum: »Jeg sje
persónur mínar aldrei öðru vísi en í einni mynd eptir aðra, heyri
Hermann Bang.