Eimreiðin - 01.05.1905, Síða 78

158
skáldskapar hefir hann einnig fengist við að lýsa, til þess að hvetja menn til
fr amhalds!
Sem athugun má nefna, að villandi getur það verið, er höf. þýðir orðið
»dramatik« sjónleikak veðskap (í staðinn fyrir aðeins sjónleikaskáldskap); sjónleika-
kveðskapur er einungis ein tegund af »dramatik«, á sama hátt og kveðskapur (ljóða-
gerð) er ein tegund skáldskapar. G. Sv.
JÓNSBOK ásamt réttarbótum Noregs konunga handa íslandi frá 1294, 1305
og 1314 er komin tít í nýrri títgáfu eftir konferenzráð Olaf Halldórsson (Khöfn
1904). Er bæði að títgáfan er frábærlega vönduð, enda hefir miklu fé og tíma verið
til hennar varið. Tekstinn er prentaður eftir beztu handritunum, en jafnframt er
neðanmáls prentaður orðamunur tír öllum handritum og þeim skift í tvo flokka eftir
gildi þeirra. Hafa 148 handrit verið notuð við títgáfuna að meira eða minna leyti,
og má af því ráða, hve mikið og vandasamt verk hér er um að ræða. Aftan við
bókina er orðasafn og framan við hana langur og lærður inngangur (á dönsku) um
hvemig bókin sé til orðin, gildi ýmsra ákvarðana, eldri títgáfur og þýðingar af
af henni og margt fleira. Er með hinni mestu vandvirkni frá öllu þessu gengið og
allur frágangur á títgáfunni hinn prýðilegasti, svo að ntí er ólíkt hægra við að eiga
rannsóknir á þessari merkilegu lögbók vorri, sem í sumum greinum er enn í gildi
á íslandi. V. G.
STURLUNGA Á DÖNSKU. Hin danska þýðing á Stuilungu, sem getið var
í Eimr. IX, 236, eftir bókavörð dr. Kr. Kálund er ntí öll tít kominn í tveimur bind-
um. Er það mjög þýðingarmikið verk fyrir alla þá títlendinga, sem kynna vilja sér
sögu lands vors á Sturlungaöldinni, en hingað til hafa lítt átt þess kost, með því
að fæstir þeirra hafa verið færir um að nota frumritið til hlítar, jafn örðugt og það
er aðgöngu í mörgum greinum fyrir títlendinga. Og því meira er varið í þessa
þýðingu, sem htín fortakslaust er stí nákvæmasta og vandaðasta, sem til er af nokk-
urri af sögum vorum. Neðanmáls eru og fjölmargar athugasemdir til skýringar á
ýmsum atriðum, sem eru afarmikils virði, enda hefði sá einn getað gert þær, sem er
jafn þaullesinn og vel að sér í íslenzkum fræðum eins og dr. Kálund er. í^ýðingin
á vísunum í sögunni er eftir skáldið Olaf Hansen, og er líka snildarlega frá
henni gengið. V G.
UM FORNBÓKMENTIR ÍSLENDINGA (»Lidt om den oldislandske Littera-
tur«) hefir landi vor séra Jón Sveinsson ritað alllanga ritgerð í kaþólska tíma-
ritið »Varden«, (III, 1—3, jan. — marz 1905). Er bæði að ritgerðin inniheldur all-
mikinn ffóðleik fyrir þá, sem lítt þekkja til þessara bókmenta, enda er hún svo lipurt
og skemtilega skrifuð, að hún hlýtur að laða að sér marga lesendur Htín hefir
og vakið talsvert mikla eftirtekt í dönskum blöðum og hafa sum þeirra flutt langa
títdrætti tír henni og látið ótvírætt í ljós, að htín hafi orðið til að auka veg íslands
hjá allri alþýðu manna, sem lítt hafi verið áður kunnugt um þessa andlegu fjár-
sjóðu íslendinga. V. G.
ATHUGASEMDIR UM NÝÍSLENZKAR MÁLMYNDIR heitir ritgerð, sem
aðstoðarmaður við Forngripasafnið í Uppsölum Rolf Arpi hefir skrifað í hinu mikla
ritsafni ><Nordiska studier tillegnade Prof. Adolf Noreent. Skýrir hann þar
frá ýinsum málmyndum, gælunöfnum o. fl., þar sem ll er ekki borið fram á þann
einkennilega hátt, sem venjulegt er í íslenzku, heldur sem hálflangt (ekki langt) /.