Eimreiðin - 01.05.1905, Blaðsíða 80
ióo
STEFÁN STEFÁNSSON och H G. SÖDERBAUM: ISLANDS FODER- OCH
BETESVÁXTER, II, Meddelanden fran kungl. Landtbruks-Akademiens Experimental-
felt. No. 83. Stockholm 1904.
Fyrsta heftið kom út 1902. Þess hefir áður verið getið í Eimreiðinni, og
skulum vér því láta oss nægja að geta þess, að þar er rætt um innihald 6 gras-
tegunda. 3 starartegunda og 4 annarra hálfgrasa, 1 seftegundar, 1 jurtar, 1 víði-
tegundar. II. hefti getur um 7 grasategundir, 2 seftegundir, I2jurtir og 5 tegundir
af víði og lyngplöntum. Þessar rannsóknir eru mjög mikilsverðar og með öllu
nauðsynlegar til þess, að landbúnaður vor standi föstum fótum. Svo að segja öll
hagsæld vor íslendinga byggist á túnum vorum, engjum og högum. fað er því
hverju barni auðskilið, að ö 11 vísindaleg rannsókn á jurtagróðri landsins er eitt
hið helzta til að hrinda framförum landsins áfram. Sé rannsóknin ekki vísindaleg
(og því áreiðanleg), er ekki um annað en tómt kák að ræða, sem aldrei ber
nokkurn ávöxt.
Að því er II. heftið snertir, hafa þeir Stefán og Söderbaum skift verkum með
sér á sama hátt og í fyrsta hefttnu: Stefán hefir safnað plöntunum með aðstoð Ólafs
heitins Davíðssonar og ritað um útbreiðslu tegundanna, og þessháttar, um landið,
en Söderbaum hefir framið efnarannsóknina og er hún aðalkjarni heftis þessa.
Tegundirnar, sem rannsakaðar hafa verið efnafræðislega, eru ekki fáar, en
hinar, sem eftir er að rannsaka, eru mjög margar. í*etta er því ekki annað en
byrjun á mjög þörfu verki, er óskandi væri að Alþingi vort styrkti með ríflegum
fjárframlögum framvegis. H. J.
HELGI PJETURSSON: OM NOGLE GLACIALE OG INTERGLACIALE
VULKANER PAA ISLAND. (Særtryk af »Oversigt over Det kgl. dansk Viden-
skabernes Selskabs Forhandlinger« 1904. No 4.).
Ritgerð þessi er í þrem höfuðköflum: I. er örstuttur inngangur; II. kaflinn er
um eldfjöll. í kafla þessum er ýtarlega rætt um Snðefellsjökul, Kerlingarskarð,
Eiríksjökul, Súlur og nálæg fjöll, og Hestfjall. Höf. getur ýmsra fjalla, er séu milli-
ísa (interglacial) eldfjöll; það er að segja fjöll, sem hafi gosið á tímabilinu milli
hinna síðustu ísalda. Hann bendir á, að Langjökulspildan sé eins konar ’milliísa’
ódáðahraun og að Eiríksjökull hafi svarað til Trölladyngju. III. kaflinn er um ald-
ur eldfjallanna og ritar höf. þar ýtarlegar um »milliísa tímabil«. Að lokum getur
höf. þess, að alt bendi á, að ísland hafi ekki verið landfast við önnur lönd eftir
síðustu ísöld.
Athuganir höf. eru mjög mikilsverðar, en þær eru þó ekki nema fyrsta skrefið
í áttina til að ráða þær rúnir, er ísaldirnar hafa ritað á íslandi. Slíkar rannsóknir
hafa mikið vísindalegt gildi og væri það sómi fyrir ísland að halda þeim áfram
með fullri alvöru. H. J.
Athugasemd. Af því ekki hefir tekist að ná nógu snemma í allar mynd-
irnar í móritgerð Ásgeirs Torfasonar, verður síðari kafli hennar að bíða næsta
(3.) heftis.
RITSTJÓRI EIMREIÐARINNAR verður í Reykjavík frá því um 20. júni til
ágústloka, og geta viðskiftamenn ritsins hitt hann þar eða skrifað honum þangað á
því tímabili.