Dagblaðið Vísir - DV - 18.12.1993, Blaðsíða 37

36
LAUGARDAGUR 18. DESEMBER 1993
Þrír fyrrum hnefaleikakappar hitt-
ast tvisvar í viku á háalofti sem hefur
verið innréttað sem æfingasalur fyr-
ir ofan skrifstofu hér í bæ. Þótt 37
ár séu liðin frá því þeir stóðu síðast
í hringnum er ekki að sjá það á hreyf-
ingum þeirra þegar þeir slá í poka,
kúlu og sippa í æfingasalnum.
Þeir sem um ræðir eru Guðmundur
Arason, íslandsmeistari í þungavigt
í hnefaleikum og þjálfari tíl margra
ára, Þorkell Magnússon, íslands-
meistari í millivigt, léttþungavigt og
þungavigt og þjálfari um árabil, og
Bjöm Eyþórsson, íslandsmeistari í
veltívigt, millivigt og léttþungavigt.
Þótt hnefaleikar hafi verið bannað-
ir í árslok 1956 hittast þeir enn reglu-
lega og æfa eftir föstu prógrammi:
Æft í þijár mínútur, hvíld í eina
mínútu.
Guðmundur féllst á að ræða við
blaðamatm í tílefni þess að mikið
hefur verið rætt og ritað um hnefa-
leika undanfarið. Auk þess bíður
þingsályktunartiUaga um lögleið-
ingu ólympískra hnefaleika af-
greiðslu menntamálanefndar Al-
þingis.
„Við hættum eiginlega aldrei að
æfa. Þegar hnefaleikar voru bannað-
. ir fóm sumir okkar að æfa júdó,
trimma, spila fótbolta og fleira. Inni
í Armannsheimili var þægilegur
skúr sem var notaður undir fimleika-
kennslu og á kvöldin byijuðum við
að slá sekk og sippa, sem er undir-
staðan í þessu hjá okkur. En við
hættum alveg að boxa með hönskum
en létum þetta bann ekkert á okkur
fá aö öðra leyti. Við vorum kannski
komnir á aldur, sumir okkar. Ég er
orðinn 74 ára núna, Þorkell og Bjöm
em að vísu talsvert yngri.
Þurfti að fara
úrbænum
Hnefaleikar vom stundaðir á ís-
landi aUt frá þriðja áratugnum til
ársins 1956 að þeir vom bannaðir
eins og fyrr sagði. Guðmundur Ara-
son var þjálfari frá árinu 1939, þá
aðeins 19 ára gamall, allt til ársins
1956. Hann segir að nokkur hundrað
manns hafi æft hnefaleika hér á
landi, hjá þremur félögum þegar
'mest var, og var Ármann sennilega
stórveldi í þessari íþrótt. Stundum
hafi æfmgar farið fram utandyra og
einnig var keppt utandyra.
„Það var biðlistí að komast að á
æfingum. Stundum voru ráðherrar
og aðrir mætír menn að biðja mig
um að taka syni sína í kennslu.
Áhuginn á íþróttinni var geysilegur.
Við byijuðum fyrstu mótín yfirleitt
í Iðnó eða í íþróttahúsi Jóns Þor-
steinssonar en eftir að Andrew’s field
house, eða íþróttahúsið að Háloga-
landi, var tekið í notkun fengum við
afnot af því hjá hemum. Þar fengum
við fyrst alvöra upphækkaðan hring
með mjúkum mottum undir og ljós-
um yfir. Ég man að mest seldum við
1700 hundrað miða og á tveimur tím-
um var uppselt. Eftir það þurftí fólk
að kaupa miða á svörtum markaði.
Það vora tvennar stórar dyr á Há-
logalandi og þær vora opnaðar, fyrst
og fremst til að fá loft inn en þar
vora mörg hundrað manns fyrir ut-
an sem rýndu inn til að sjá bardag-
ana. Ég varð stundum að fara úr
bænum þegar mót vora haldin því
að allir vildu vera vinir mínir og fá
miða. Þetta gaf mjög mikið af sér
peningalega og félögin misstu stóran
spón úr askinum sínum þegar hnefa-
leikar voru bannaðir," segir Guð-
mundur.
Tilbúinn að hjálpa
þessu af stað
Guðmundur er mjög ánægður með
að loks nú skuli fariö að rofa til og
von sé til að hnefaleikar verði leyfðir
á ný. Hann hefur ekki nokkra trú á
því að hér verði stundaðir atvinnu-
mannahnefaleikar. Þeir séu ekki
stundaðir annars staðar á Norður-
löndunum nema í mjög litlum mæli.
Flestir góðir norrænir hnefaleikarar
æfi annaðhvort í Bretiandi eða
Bandaríkjunum. Sama mundi senni-
lega gilda um íslendinga sem ætluðu
að ná verulega góðum árangri í þeirri
grein.
„Ég er náttúrlega orðinn 74 ára en
ég og vinir mínir mundum hjálpa
þessum ungu mönnum að koma
þessu af stað,“ segir Guðmundur.
„Við erum aUt of langt í burtu frá
öðrum og einangraðir til þess að hér
rísi upp einhver atvinnumannastétt.
Hins vegar er ekkert skrýtiö að menn
vilji fá núverandi ástandi breytt. Það
hafði samband við mig einn af þeim
ungu piltum sem æfir þetta. Hann
hefur verið karatemeistari. Hann vill
ólmur æfa hnefaleika. Hann segir að
það sé miklu skemmtilegri íþrótt og
miklu hættuminni. Ég er ekki að
dæma aðrar íþróttir en að banna
hnefaleika og leyfa aðrar íþróttir sem
kafiaðar era sjálfsvamaríþróttir er
út í hött. Ef þú beitir fótunum í hnefa-
leikunum eða ræðst á Uggjandi mann
ert þú sendur út af og aðrir hnefa-
leikarar fyrirUta þig. I hnefaleikum
gfida ákveðnar reglur eins og í öðr-
um íþróttum. Þeim verður að hlýða
og ef þú æfir undir þessum reglum
þá heldurðu þær.
Ekki hættulegri
en handbolti
Hvað hættuna varðar þurfum við
ekki annað en að Uta á handboltann.
Ég veit ekki betur en að knötturinn
í þeirri íþrótt hafi verið mældur á
yfir 100 kfiómetra hraða og að nýver-
ið hafi markvörður rotast þegar
hann fékk boltann í hausinn án þess
að verða meint af,“ segir Guðmundur
og vonast tU að ólympískir hnefaleik-
ar verði leyfðir.
„Það er erigin ástæða til að banna
þá. Þeir eru miklu hættuminni held-
ur en flestar aðrar íþróttir sem iðk-
Knockout,
hookog swing
Guðmundur segir að eftirminnileg-
asti bardaginn af mörgum hafi verið
á íslandsmótinu í júní 1945 mUli
Hrafns Jónssonar og Thors R. Thors.
„Þaö var alveg rosaleg stemning í
bænum þegar þetta var. Það var í
fyrsta skipti sem veðjað var virki-
lega. Það var mikið fjallað um bar-
dagann í blöðum dagana á undan.
Thor hafði fengið bandaríska og
breska hermenn hér á landi til að
þjálfa sig og rætt var um í blöðum
að Thor eða Hrafn hefðu sést hlaupa
um í fjörunni úti í Gróttu.
Þegar til kom var leikurinn hins
vegar stuttur. Ég held að þeir sem
sendu Thor til leiks hafi ekki reiknað
Hrafn rétt út. Thor átti ekkert í
Hrafn. Hrafn var svo sterkur í fótim-
um og fljótur með „hookið“ og
„swing" jafnvel líka.“
Oft voru sýnd mikil tilþrif í hnefaleikum meðan þeir voru leyfðir. Þorkell
Magnússon (t.v.) og Friðrik Clausen, KR, keppa í léttþungavigt 1953.
Þmgsályktunartillaga:
Býst vlð afgreiðslu
á þessu þingi
Kristinn Gunnarsson og Ingi Björn.
Björn Albertsson alþingismenn Kristinn Gunnarsson er fyrsti
fluttu á seinasta þingi þingslálykt- flutningsmaður tUlögunar og Ingi
unartillögu um að leyfa ólympíska Bjöm meðflutningsmaður. Hann
hnefaleika á Íslandí. Hún var ekki segir að hann hafi alltaf verið mjög
afgreidd frá nefnd á seinasta þingi íþróttasinnaður maður. „Mér
og var endurflutt á þessu þingi. Nú finnst í hæsta máta óeðlilegt að
bíður tUlagan afgiæiðslu memita- þessi grein hnefaleika skuh bönn-
málanefridar. uö. Það er meira að segja umhugs-
„Nú er bara að bíða og sjá hvort unarefni hvort það bann sem er í
þessi viröulega nefnd hleypir því gildi á við ólympíska lmefaleika,
út eða ekki. Ég á ekkert sérstaklega sem þingsályktunartiUagan fjallar
von á því að nefndin sé að flýta sér um. Oiympískir hnefaieikar fyigja
með afgreiðslu þessa máls. Það era þeim siðareglum sem ólympískar
raörg öimur stærri sem bíða. Hins íþróttir verða að gera. Það vita nú
vegarereðlUegtaðfaraaðspyrjast alhr hver hugsjón ólympíuleik-
fyrir um þau í febrúar," segir Ingi amia er,“ segir Ingi Bjöm.
Guðmundur, Þorkell og Björn við æfingar. Guðmundur æfir sig á sekknum en Þorkell og Björn halda á móti öflug-
um höggunum. DV-mynd Brynjar Gauti
aðar eru. Hnefaleikar með hjálmum
og undir jafn ströngu eftirUti í sam-
bandi við reglur og ólympískir hnefa-
leikar eru stundaðir era svo til
hættulausir. Það er eiginlega útUok-
að að slá mann í gólfið þegar hann
er með hjálm. Ég veit að EUert B.
Schram, forseta ISÍ, finnst að leyfa
eigi þá á sömu forsendum. Þetta er
viðurkennd keppnisgrein á ólympíu-
leikunum," segir Guðmundur og
bætir við að þrátt fyrir að menn hafi
ekki verið með hjálm í gamla daga
hafi aldrei komið fyrir slys.
Hann segir þessa íþrótt ólíka þeim
hnefaleikum sem stundaðir era í
Bandaríkjunum og á meginlandi
Evrópu þar sem menn eru að slást í
8 til 15 lotur. „Þar er verið að berjast
um svo háar fjárhæðir að það myndi
muna um þær í fjárlögum íslands,
samanber Tyson, HoUyfield og fleiri
sem hafa um tvo mUljarða í kaup á
ári fyrir utan auglýsingatekjur og
fleira.
Það er annað sem mér finnst að
þyrfti að koma fram. Það er að menn
deyja ekki í hringnum vegna högga.
Heldur vegna þess að þeir fara Ula
undirbúnir í erfiða keppni. Það er
hjartað sem fer. Menn sem eru í góðri
æfingu er í minni hættu en íþrótta-
menn í öðrum greinum," segir Guð-
mundur
Þrír fyrrum hnefaleikakappar 37 ár utan hrings en æfa ennþá:
Ut í hött að
banna hnefaleika
- segir Guðmundur Arason, fyrrum íslandsmeistari í hnefaleikum og þjálfari
LAUGARDAGUR 18. DESEMBER 1993
45
Daginn eftir keppnina mátti lesa
í Vísi undir fýrirsögninni „Hrafn
vann á „knockout" í þungavigt":
„Hnefaleikameistaramót íslands fór
fram í gærkveldi í Andrews-íþrótta-
höUinni við Hálogaland.
Leikurinn í þungavigt vakti að von-
um mesta athygli. Thor hóf sókn
þegar í stað og kom inn nokkrum
góðum höggum, en ekki leið þó á
löngu þar til Hrafn sló hann niður.
Eftir það varð lítið um vörn að ræða
frá Thors hálfu og var hann brátt
talinn út.
Að leikslokum afhenti forseti ÍSÍ,
Benedikt G. Waage, sigurveguram
verðlaunin."
Áttum góða
möguleika
„Iþróttin er hins vegar í eðli sínu ekki vond heldur einstakir menn sem
stunda hana,“ segir Jónas. DV-mynd BG
„Við hættum alveg að boxa með hönskum en létum þetta bann ekkert á okkur fá að öðru leyti. Við vorum kannski
komnir á aldur, sumir okkar. Ég er orðinn 74 ára núna,“ segir Guðmundur. DV-mynd Brynjar Gauti
Bardagi bardaganna
Næstu árin vora íslandsmót
haldin ásamt Hnefaleikameistarmóti
Ármanns og mörgum öðrum mótum.
Síðast var keppt í hnefaleikum hér á
landi árið 1954. Eitt af síðustu mótirn-
um var KR-mótið. Þar kepptu Ár-
menningar og KR-ingar við banda-
ríska hermenn í öllum þyngdar-
flokkum. íslendingar bára sigur úr
býtum í þremur þyngdarflokkum,
meðal annars þungavigt, og Banda-
ríkjamennimir tveimur. Oft vora
útiendingar fengnir hingað til lands
til að keppa við. Árangur íslending-
anna var engu síðri en á KR-mótinu
1954.
„Það fór mikið starf í súginn með
að banna þetta því við höfðum náð
góðum árangri. Við vorum meðal
annars famir að keppa hér við Evr-
ópumeistara. Við fengum hingað Jót-
landsmeistara og þeir steinlágu. Þeir
áttu ekki séns, segir Guðmundur.
Meðan Fjárhagsráð starfaöi þurfti
að sækja um gjaldeyrisleyfi þangað
til að kaupa farseðil fyrir útiending-
ana. Guðmundur segir að til að halda
uppi góðum samböndum hafi þeim
sem sátu í ráðinu verið sendir boðs-
miðar á keppni og hafi ekki reynst
vandkvæðum bundið að fá farmiða.
Bann af
völdum fordóma
Guðmundur segir að hnefaleikar
hafi verið í lægð seinustu tvö árin
áður en þeir voru bannaðir.
- Hvort var þyngra á metunum þeg-
ar þetta var bannað: fullyrðingar um
ofbeldið, sem þetta skapaði á göt-
unni, eða slysahættan innan hrings-
ins?
„Ég held að fólki hafi verið talin trú
um að þetta væri ljót íþrótt og hún
skapaði hættu. Bannið var hálfþart-
inn stórslys. Það var einhver blaða-
maður sem fékk tvo þingmenn, sem
jafnframt vora læknar, til liðs við
sig. Þessi blaðamaður hafði skrifað
Æföi hnefaleika hjá Guðmundi Arasyni:
Slóst á skrifstofu
föður míns í
Landssímahúsinu
- segir Jónas Jónasson útvarpsmaöur
Hugur minn til hnefaleika hér á
landi er sá sem hann hefur alltaf
verið. Ég vildi að ungir menn gætu
fengið að iðka þetta og æfa undir
leiðsögn góðra manna eins og við
höfðum Guðmund Arason,“ segir
Jónas Jónasson útvarpsmaður.
Jónas er einn þeirra sem æfðu
hnefaleika hjá Guðmundi. Hann
var aðeins 14 til 15 ára þegar hann
hóf að æfa en staldraði stutt við.
„Ég var einungis í þessu í tvö ár
að mig minnir því skólafélagar
mínir, Hörður Helgason og Þórður
Eydal, fóra að keppa. Eftir það
hætti ég að ég held vegna þess að
ég var aldrei í þessu til að sýna
mig. Auk þess var ég ekki beint
íþróttamannslega vaxinn. Ég hygg
lika að ég hafi verið dreginn í þetta.
Ég man að ég var ekkert allt of
ánægður með kennsluna. Mér
fannst mér ekkert vera sinnt því
þama vora margir töfiarar sem
voru betri en ég og virkilega flinkir
boxarar og fengu meiri athygli. Það
má aUt eins vera að það hafi verið
mér að kenna að áhuginn hafi ekki
verið nógu mikill. Hins vegar
fannst mér mikið til Guðmundar
koma og sá mikið eftir því að hann
var ekki meira með mig,“ segir
Jónas.
Ætíð haft mikinn áhuga
Þó Jónas hafi hætt að æfa hnefa-
leika segist hann aUa tíð hafa haft
mikinn áhuga á þeim. „Ég var 17
ára þegar ég byrjaöi sem aðstoðar-
fréttamaður hjá útvarpinu og varð
síðan fréttamaður í fullu starfi. Ég
man eftir að ég fór inn í Hálogaland
og lýsti hnefaleikum. Það hefur
sennilega verið á lokaárum hnefa-
leikanna. Ég man nú ekki lengur
hvort þessi lýsing var nokkum
tímann notuð en maður talaði inn
á stálþráð þama, ég er búinn að
vera það lengi hjá stofnuninni,"
segir Jónas og er sammála blaða-
manni að það beri kannski betri
vott um reynslu hans en aldur.
„Ég æfði box niðri á skrifstofu
hjá foður mínum, niðri í Lands-
símahúsi og lamdi vini mína og
kunningja sundur og saman. Pabbi
var útvarpsstjóri og það má vel
vera að hann hafi ýtt mér út í þetta.
Hann bjó í Kanada í nokkur ár og
þurfti þá að beita fyrir sig hnefum.
Það var hann sem kenndi mér þá
eðlu kúnst að setja steinvölu í lóf-
ann áður en ég kreppti hann. Því
þá væri hnefinn eins og steinn,"
segir Jónas.
Af hveiju bannaðir?
- Afhveijuvoruhnefaleikarbann-
aðir?
„Það var Túlli Smith blaðamaður
sem stóð fyrir því. Það gerðist að
menn vora lamdir og það var hvísl-
að að það væra þessir boxarar sem
kynnu til verka og gengju í skrokk
á manni. Ég hef hins vegar ekki trú
á því að þeir sem kunnu vel box
hafi verið að boxa utan hrings. Ég
held hins vegar að það fari eins og
fyrri daginn og er að fara í dag að
það era örfáir svartir sauðir, vit-
leysingar, sem koma óorði á allt
hið góða í þessu. Það geta gerst slys
og menn sem boxuðu vora dálítið
öraggir með sig. Ég var dauð-
hræddur við þá þegar ég hitti þá
niðri í bæ. Þá teiknaði maður þá
með hom, hala og klaufir. íþróttin
er hins vegar í eðli sínu ekki vond
heldur einstakir menn sem stunda
hana,“ segir Jónas. -pp
Guðmundur Arason, Islandsmeistari í þungavigt 1944 og þjálfari um ára-
bil. Myndin er tekin að loknum sýningarleik gegn Halldóri Björnssyni, KR,
árið 1938.
vel um hnefaleika til þessa þannig
að ég fæ þetta seint skilið. Mér hefur
nú verið sagt að umræður um þetta
hafi verið ósköp fábrotnar og fáir
skipt sér af þessu. Það var enginn
spurður álits. Hvorki íþróttafélög né
ÍSÍ.
Það sjá allir núna hvers slags vit-
leysa þessar umræður vora, sérstak-
lega þessir ungu menn sem eru að
reyna að fá þessu breytt. Það er ekki ,
hægt að banna mönnum svona nú til
dags. Þaö er liðin tíð að svona
kreddusjónarmið ríði húsum.
-pp