Þjóðviljinn - 24.12.1967, Side 43

®ös'n\'iifi Mjn (ii«Wvt‘2'fllHiíi Aiill
'tföfefti Vovrttiimv|(rtfb. íiiti'nn «>
fwmtt
f|owa^

festa það sem hér er haldið fram, að Jakob hafi alizt upp £
Kiiikjubæ og hvergi gat hann iært betur að skrifa.
Fyrir ár 1749 er Jakob kominn suður í Breiðdal. Það ár kvæn-
ist hann Ingveldi Sigurðardóttur í Jórvík Jónssonar. en móðir
hennar hét Guðlaug frá Þorgrímsstöðum. Ekki er nú vitað hvað
dró Jakob suður í Breiðdal. Verið gat þó að annaðhvort þeirra
Jórvíkurhjóna hefði verið í ætt við hann, frá séra Eiríki Ket-
ilssyni, því börn hans voru mörg og dreifðust. Þótt ekki sé það
vitað nú, né heldur neitt um ætt þessara hjóna, en hér er, sem
vani er, að hjúskapur binzt ekki á annað frekar en frændsemi
eða þá mikinn kunningsskap í lengri tíma. Ef til vill hefur Jak-
ob farið að Eydölum til náms, til séra Sigurðar Sveinssonar, en
þeir, séra Sigurðarnir, Ketilsson og Sveinsson, voru fjórmenn-
ingar frá Ólafi skáldi á Sauðanesi Guðmundssyni. Harðindin
hafi síðan gert lærdómsvonir Jakobs að engu, svo var séra Sig-
urður Sveinsson mikill óreglumaður.
Þau hjón búa síðan í Jórvík og eru þar 1756, sem fyrr sagði.
Þar í Jórvík er Steinunn dóttir þeirra fædd 1754, en ekki önnur
börn þeirra, af þeim sem á legg komust. Hinu þráláta og lang-
stæða harðæri, sem byrjaði 1742, lauk ekkj fyrr en 1757 með
stórfelli, og varð Guðmundur prestur á Hofi Eiríksson, er fyrr
gat, að sleppa Hofi fyrir fellir á kúgildunum Bjó hann síðan
um tima í Hofsborg, en séra Skafti Árnason. tengdasonur hans,
tók við Hofi Það horfði til landauðnar norðan Lagarfljóts og
norður um Þingeyjarsýslu. Lagður var skattur á aðrar sýslur til
að koma byggð afur í horf, og tók Pétur sýslumaður Þorsteins-
son vitnisburði bænda um fjárhag og bústofn, og er hryggilegt
þá skýrslu að lesa Það var 1758 að Pétur sýslumaður fékk fé
í hendur til þess að styrkja bændur til búskapar á umræddu
svæði. í þessu umróti má gera ráð t'yrir að Jakob breyti sínu
ráði og flytji til Vopnafjarðar. Hann er kominn að Felli 1759,
því þá fæðist Ingiríður dóttir hans þar á bæ. og árið eftir fæð-
ist Ingibjörg þar lika. en í Norður-Skálanesi eru þær fæddar.
Guðlaug 1767 og Margrét 1768 Það sem meða) annars gat dreg-
ið Jakob til Vopnafjarðar og í Fell, er nágrennd við Guðmund
Sjöundi partur bókarinnar hefur
Inni að halda sálma — andlcgar
vísur um dómsdag, upprisuna og
eiiíft Iíf eftir þetta. Til vinstri:
Kristur á dómsdegi. Sennilega
höfundarlcg hugmyndafræði.
prest Eiríksson, en þeir voru þremenningar að frændsemi, því
Árni Eiríksson föðurfaðir séra Guðmundar var bróðir séra Ket-
ils á Svalbarði, afa Jakobs. Guðmundur var gáfumaður og mennta-
vinur, skáldmæltur og ritaði ýmislegt. Við Norður-Skálanes hef-
ur Jakob frekast verið kenndur en þó mun hann farinn þaðan
um 1773 og kominn að Ytra-Núpi og þaðan fór hann að Breiðu-
mýri og þar dó hann fyrir mitt ár 1779, að það vitnast að hann
er dáinn. Hefur hann þá verið 52—54 ára gamall. Fyrir utan
þau börn. sem hér eru talin, voru börn Jakobs, Runólfur og
Guðrún er fluttust burtu úr sveitinni og ég veit ekki aldur á.
Svo sem sagði er allmikið til af handritum Jakobs, og ekki
er vitað um frumsamin verk frá hans hendi, utan vísur og smá-
kvæði. sem geymzt hafa á Landsskjalasafni og getur Stefán
prófessor Einarsson um það í bók sinni „Austfirzk skáld“, en
alllangt kvæði er til, sem heitir „Vopnfirðingakvæði" eða brag-
ur, og fáir eru líklegri til að hafa ort það en Jakob. Er það í
þeim skemmtistíl, sem til er vitnað um hann i áður tilfærðri
visu Eftir þeim mönnum sem koma fyrir í kvæðinu, hefur mér
þótt eins miklar likur á því að kvæðið væri eftir föður hans,
séra Sigurð. og ekki likt innansveitarmanni að skimpast að sínum
sveitungum. Fer og ekki orð af því, að Jakob hafi átt í úti-
JÓLABLAÐ — 4^