Þjóðviljinn - 19.12.1970, Blaðsíða 43

J ÓLABLAЗ 43
i'
sem hún hafði komið mest við.
Föt okkar, sem baðið fengum,
þomuðu fljótlega, sól og út-
ræn,a sáu um þurrkun, svo að
engum varð meint af kalda
baðinu.
Til Hrafnabjarga var haldið
heim af-tuir um kvöldið; þá
speglaði lognsiéttur Arnar-
fjörðuirinn geisia sígandi vor-
sólar.
Ég hætti kaupavinnu í
Fremri-Dufansdal um réttir og
réðj mig í vikutíma í slátur-
hús á Bíldudal.
Að lokinni siáturhúsavinn-
unni réri ,óg á trillu í rúman
mánuð.
Sumarið 1931 gekk kolkrabbi
í Arnarfjörð, eins og mjög er
algengt. Aðal kolkrabbaveiðin
var um garð gengin, þegar ég
byrjaði róðrana.
Þó fór það svo að ég komst
í kynni við þær veiðar. Þegar
krabbinn er til staðar, er að
jafnaði ekkj notuð önnur bejta
á lóðirnar.
Fyrst fengum við krabbann
éftir því sem við þurftum til
hans að taka; var þá farið til
veiðanna um ljósasikiptin að
kvöldi eða morgni. Þá veidd-
ist hann aðallega undir Steina-
neshlíðum. Þegar líða tók á
haustið, varð minna um
krabbann og þá urðum við að
sækja hann lengra, ýmist inn
á Geirþjóflsfjörð eða Borgar-
fjörð.
Eftir að langsótt varð á kol-
krabbann hættum við að veiða
hver fyrir sig. Þá var lagt
.oaman frá fleirj trillum á eina.
Oftast voru sex menn í þejm
ferðum, tveir fylgdu þeirri
trillu sem fairið var á, en fjór-
ir frá öðrum bátum.
Mér er minniisstæð ein siík
ferð inn á Borgarfjöirð. Það
var í nóvember, að við lögðum
af stað sex saman á einni
trillu, inn á Borgairfjörð.
Það var töluvert frost, en
lygnt um kvöldið, þegar við
komum inn á fjörðinn. Við
reyndum fyxir okkur á nokkr-
um stöðum, en urðum aðeins
lítillega varir. Þá var talið til-
betri, banr að ðvelja kynrir
til morguns.
Við vorum á Dynjandisvogi,
þegar sú ákvörðun var tek-
in. Þá var logn og mikið frost.
Mey skial að morgni lofa. en
veður að kveldi. Við lofuðum
veðrið um kvöldjð, en ekki
nóttina.
Allmjög herti frostið, þegar
líða tók á kvöldið en fram yf-
ir miðnætti var logn. Þá tók
að kalda af norðaustri og und-
ir morgun var orðið allhvasst.
Með birtingu lægði og um full-
birtu var enn komið logn. Við
renndum færum okkar, þegar
tiiikippilegt þóttj og þá stóð
ekki á krabbanum að taka.
Við þurftum ekki lengi að
dorga til þess að fá nægju
okkar. Voru þá færin hönk-
uð upp og vélin látin mala
sem hún þoldi til Bíldudals,
því að við vorum heimfúsir,
kaldiir, svangir og syfjaðir eft-
ir vökunótt í sitormj og frosti
á Dynjandisvogi.
Þetta kvöld á Dynjandisvogi
hefur orðið mér minnisstætt.
Ekkj vegna stormsins og kuld-
ans um nóttjna. En það sem
gerðj kvöldið svo ógleyman-
legt var hin algera kyrrð sem
var á öllu. Hálfur máni og
nokkrar stjörnur glottu niðux
til obkar í gegnum létta skýja-
slæðu. Fjöllin snjólaus, og þar
af leiðandi svört, grúfðu yfir
okkur á þrjá vegu. Sjórinn var
svo kyrr að trillan bærðist
varla. Fyrir stafni hreiddi
Fjallfoss úr sér, eins og hvít
svunta á hinni dökku hamra-
hlíð.
Ég saigði áðan að allt hefði
verið kyrrt. En þó, hinn þungi
jafni niður Dynjandisfossanna
var það eina sem reif þessa
köldu, þöglu kyrrð kvöldsins.
Niður fossanna var svo jafn
og dynjandi, að hann eins og
samófst kyrrðinni og þögninni.
Þrátt fyrir hinn þunga nið,
fannst manni þögnin svo djúp,
að jaifnvel myndi heyrast ef
svartur ullarlagður dytti í trill-
una.
í lognikyrru, heiðskíru frost-
veðri. Þá glotti flullur máni
og óteljandi stjörnur afan til
okikar. En kyrrðin var ekki sú
sama og hið fyrra sinnið. Ljósa-
vél Heimaskaga yfirgnæfði dyn
fbssanna í Dynjandisá. Þá
þurfltum við heldur ekki að
kvarta undan kulda, þvi að
upphitaður „lúkar“ eða „káeta“
beið okkar, hvenær sem okkur
þótiti ol£ kalt ofan þilja, í eld-
húsinu stóð kaffikanna á „ka-
byssunni“ með sjóðheitu kaffi,
sem óspart var drukkið þessa
nótt.
Eins og áður segir bedttu
Bilddælingar einungis kol-
krabba meðan hann féfckst í
firðinum. Afli var tregur
við Amarfjörð haustið 1931 og
venjulega langsótt, oftast út úr
firði eða í fjarðarmynni. Nokkra
daga vorum við með legulóðir
í firðinum, sem svo eru nefnd-
ar, af því að þær voru ekki
dregnar úr botni allar í einu,
þegar vitjað var um þær. Var
þá aðeins farið með línunni og
dreginn bugur inn í bátinnrétt
svo- að hægt væri að hirða
þann fisk sem á önglunumvar
og beita þá króka sem berir
voru. Var línan að svo búnu
látin síga niður aftur. Viðfeng-
um engan teijandi afla á legu-
lóðimar og tókum þær þvi
fljótlega upp aftur.
Um miðjan nóvember tók
fyrir kolkrabbaveiðina í firð-
inum, var þá róðrum hætt og
skömmu síðar fór ég alfarinn
frá Bíldudal.
Ekki er hægt að skiljast svo
við Amarfjörðinn eða frásagnir
þaðan, að minnást ekki frekar
á Dynjandisfossana, en gert
hefur verið.
í landafræði þeirra, sem ég
lærði sem bam, var talið að
Dynjandi í Amairfirði væri ann-
ar Ihæsti foss landsins. En hið
rétta er, að það er enginn foss
í Amarfirðd sem heitir Dynj-
andi- Áin Dynjandi í Amarfirði
fellur frá fjallsbrún að fjöru
í fimm, þó vel aðskildum, foss-
um.
Efsti og fegursti fossinn heit-
ir Fjallfoss. Hann er talinn
einn af fegurstu fossum hins
fossafagra íslands. Næsti foss
heitir Uðafoss. Úðafloss er ekki
hár, en hann fellur fram í
þröngum gljúfrastakki. Við
rétta aifstöðu sólar býr ólýsan-
leg fegurð og tign í ljósbroti
úðans. Það er minnisverð sjón
sem blasir við auigum þess, er
stendur á gljúfurbarminum og
horfir á iðandi regnboigalitina
í úðanum og hvíta vatnsflaum-
inn sem brýst flram hið þrönga
gljúflur.
Næsti foss heitir Göngufoss.
Eins og nafnið bendir tdl er
hægt að ganga bak við foss-
inn, að ganga undir ána en
ekki yíir. Þó ég hafi gengið
bak við aðra fossa, þá fannst
mér mest um vert að íara bak
við Göngufoss í Dynjandisá.
Næsti foss heitdr Bæjarfoss
og sá neðsti Sjávarfoss, afsum-
um nefndur Hundafoss, hann
er lægstur og tilkomuminnstur.
Dynjandi fellur um hsringlaga
dal, sem ber nafn af ánni, sem
fellur í Dynjandisvog.
Áin, dalurinn, bærinn ogvog-
urinn hafa fengið nafn af hin-
um þunga dyn fossanna, sem
fylltu dalinn og í kyrru veðri
berst hann langar leiðir.
Ég kom fyrst að Dynjanda
síðla dags seint í júnímánuði,
á göngu frá Mosdal í Amar-
firði að Rauðstöðum. í Mos-
dalnum hafði ég dvalið í hálf-
an mánuð. Þar hafði ég hverja
stund í kymu veðri haft hinn
fjarlæga nið Dynjandisfossanna
fyrir eyrum.
Þegar ég á göngu minni nálg-
aðist fossana og hinn (hæfckandi
dyn þeirra, eftir að kornið var
gangslaust a$ renna fyrir kol- En kvöldkynrðin leið offljótt
kirabba eftir að aldimmt var frá.
örðið; Álitið' var að bann feng-
ist ektó nemia í ljósaskiptun-
um, kvöids og morgna.
' Þegár ' alinyrkt var orðið,
vbfum við ekki búnir að fá
néma lítinn hluta þess afla,
sém við töldum oktour þurfla.
Það voru því tveir kostir íyr-
ir hendi og þó hvorugur góður.
Annar sá, að' haldia heim svo
til tómhentir, hinn' sá, að láta
fyrirberast þar sem vi’ð vorum
koninir til morguns. Við tók-1
um þann kost sem álitinn var
IÐJA
félag verksmiðjufólks
óskar öllum félagsmönnum sínum, og öðr-
um landsmönnum
gleðilegra jóla og gæfuríks komandi árs
með þökk fyrir samstarfið á árinu, sem
er að líða
IÐJA
félag verksmiðjufólks
Verzlunin BRÁK
Matvörur í úrvali.
VESTFIRZKUR HÁKALL!
Gleðileg jól.
Verzlunin BRÁK
Borgarnesi. Síimi 7360.
JÖKULL HF.
Hellissandi — Rifi
sendir starfsfólki sínu og viðskiptavinum
beztu jóla- og nýársóskir og þakkar
samvinnuna á árinu sem er að líða.
Ég minnist annars kvölds á
Dynjandisvogi, rúmum tuttugu
árum síðar. Þá var ég einnig
á koltorabbaveiðum. En aðstæð-
ur voru aðrar. Ég var þá á
rúmlega hundrað smálesta fiski-
bát, Heimaskaga frá Atóranesi.
Ektoi var krabbinn okkur leiði-
tamur þá frekar en í hið fyrra
sinn. En það er önnur saga
sem ékki verður skráð hér.
Þetta var einniig í nóvember,
— Með litprentuðu sniðörkinni og hár-
nákvæmu sniðunum!
— Úthreiddasta tízku- og handædnnublað
Evrópu!
— Með notkun „Burda-moden“ er leikur
að sníða «g sauma sjálfár!
skoda
Þjónusta
Takmark okkar er að veita
eigendum S K O D A-bifreiða þá
beztu þjónustu sem völ er á
• Allar viðgerðir, hvers eðlis sem eru.
• Viðgerðir á rafkerfi og bílarafmagni.
• Réttingar og bodyviðgerðir.
• Viðgerðirnar annast menn sem allir
eru sérhæfðir á sínu sviði.
• Uppherzlur og eftirlit.
• Vélarstillingar með RAFSJÁ Cscope).
• Ljósastiilingar.
• Hjólastillingar.
• Jafnvægisstilling hóla (wheel bal-
ance) með elektronisku tæki, sem
stillir jafnvasgi alls hjólabúnaðs
samtímis.
• SMURSTUÐ.
Bifreið yðar er smurð eftir 5 liða
SKODA-smurkerfi, er eykur siitþol.
• Vélarþvottur.
• Skyndiviðgerðir.
NÝTT - NÝTT - NÝTT - NÝTT
• RYÐVARNARSTOÐ.
Bifreið yðgr er ryðvarin eftir hinni
viðurkenndu ML aðferð, endur-
bættri með tiliiti tii íslenzkra eð-
stæðna.
Allir varahlutir á staðnum
SKODAVERKSTÆÐIÐ hf.
AUÐBREKKU 44^46.
KÓPAVOGI, SÍMAR 42603, 42604.