Dagblaðið Vísir - DV - 16.12.2000, Blaðsíða 42

42
LAUGARDAGUR 16. DESEMBER 2000
Helgarblað
Sviðsljós
Er gítarinn enn þá boðflenna?
Hljóðheimur-
inn er að
breytast
- Pétur Jónasson gítarleikari leikur íslensk
tónverk fyrir gítar og kammersveit
Þegar Pétur Jónasson var níu
ára ákvaö hann aö veröa glt-
arleikari. Tilgangur hans
meö því var aö líkjast gítar-
hetjunum í Bítlunum, Lennon
og Harrison, enda haföi hann,
aö eigin sögn, hlotiö „strangt
Bítlauppeldi".
Þetta var áriö 1970 og Pétur
varð nemandi Eyþórs Þor-
lákssonar sem var einn af
brautryðjendum í því að kenna ís-
lendingum aö leika á gítar. Eyþór
kenndi mörgum að spila en lék
sjálfur tónlist af margvíslegu tagi
og mun hafa tekið fyrsta íslenska
„gítarsólóið" í þvi magnaða lagi,
Vegir liggja til allra átta eftir Sig-
fús Halldórsson. Ekkert af þessu
vissi Pétur þegar hann mætti en
Eyþór tók hann réttum tökum.
„Ég man að hann ræddi mikið
við mig um tónlist og hvaða tón-
list ég hrifist af og síðan gætti
hann þess að kenna mér að leika
á gítar eftir hefðbundnum klass-
ískum aðferðum en líka að kenna
mér aðrar aðferðir sem mætti
nýta í annars konar tónlist. Þetta
flnnst mér til fyrirmyndar og hef
beitt þessu við mína eigin nem-
endur,“ segir Pétur þegar hann
rifjar upp fyrstu skrefin á tónlist-
arbrautinni.
Fjarlægðist Bítlana og
Eyþór
Pétur er í dag kominn spölkorn
frá Bítlunum og Eyþóri Þorláks-
syni því nýkominn er út diskur
þar sem Pétur leikur verk þriggja
íslenskra nútímatónskálda sem
eiga það sameiginlegt að vera
kammerverk með gítar, samin
sérstaklega fyrir Pétur. Atli
Heimir Sveinsson skrifar Dansa
dýrðarinnar, Þorkell Sigurbjöms-
son skrifar Hverafugla og Hafliði
Hallgrímsson skrifar Tristía. Með
Pétri á diskinum leikur hluti
CAPUT-hópsins, þeir Kolbeinn
Bjarnason á flautu, Guðni Franz-
son á klarinett, Sigurður Hall-
dórsson á selló og Daníel Þor-
steinsson á píanó. Hvemig tónlist
er þetta?
„Þetta er nýr hljóðheimur þar
sem gítarinn er settur í nýtt sam-
hengi. Tónlistin er ljóðræn og
taktföst og öll tónskáldin eru að
fjalla um íslenska náttúru í ein-
hverjum myndum og sumt minn-
ir á sagnaljóð," segir Pétur.
Hvað er nútímatónlist?
En er þetta nútímatónlist?
„Mörgu fólki finnst hugtakið
nútímatónlist eitthvað fráhrind-
andi en það er þessi tónlist ekki.
Tónlist snertir fólk djúpt og það
tekur oft mjög afdráttarlausa af-
stöðu til hennar á grundvelli
sterkra tilfinninga sem hún kall-
ar fram. Elsta verkið er samið fyr-
ir 15 árum svo sumir myndu ekki
kalla þetta nútímatónlist.
Fyrir 30-40 árum var tónskáld-
um mjög umhugað um að reyna á
þolmörk hlustenda og skilgrein-
ingar á tónlist og þá var samið og
flutt mikið af framandi tónlist. Ég
held að tónskáld semji út frá eig-
in tilfinningum í dag og hafi þess
vegna færst nær áheyrendum of
svo má segja.
Skilgreiningar á því hvað er
nútímatónlist og hvað er dægur-
tónlist eða popp eru mjög á reiki.
Merkimiðarnir tolla stöðugt verr
á eftir sem hljóðheimurinn breyt-
ist og framboð á fjölbreyttri tón-
list verður meira. Öll tónlist hef-
ur breyst og skilgreiningar fólks á
henni jafnframt."
Við fótskör meistaranna
Pétur Jónasson hefur lært gít-
arleik í tveimur heimsálfum,
bæði í Mexíkó og Spáni, og setið
við fótskör frægustu gítarmeist-
ara samtímans. Hann hefur feng-
ið margvfsleg verðlaun, bæði
Sonning-verðlaunin og tilnefn-
Pétur Jónasson gítarleikari
Hann byrjaöi níu ára gamall aö læra hjá Eyþóri Þorlákssyni og hefur síöan setiö meö gítarinn í fanginu.
ingu til tónlistarverðlauna Norð-
urlandaráös fyrir leik sinn og
komið fram á tónleikum í flestum
álfum heimsins.
Einfari og boöflenna
Gítarinn hefur gegnt því sér-
stæða hlutverki öldum saman að
vera nokkurs konar boðflenna í
stássstofum klassískrar tónlistar.
Hann á ekkert sæti í skipan sin-
fóníutónlistar og hefur til
skamms tíma verið sjaldséður í
kammertónlist. Lengi vel var ekki
kennt á gítar við íhaldssama tón-
listarskóla og til er saga af roskn-
um skólastjóra á landsbyggðinni
sem sagði að gítar væri ágætur í
brasilískum pútnahúsum en ekki
i sínum tónlistarskóla. Er þetta
enn svona?
„Það er ekki langt síðan þetta
breyttist,“ segir Pétur og glottir.
„Ég veit um mann sem knúði
dyra í tónlistarskóla hér í Reykja-
vík og vildi læra á gítar. Honum
var sagt að leita annað því þetta
væri tónlistarskóli. Gítarinn hef-
ur lengi verið einfari í ættbálki
hljóðfæranna. Þetta hefur breyst
mjög mikið og virðing manna fyr-
ir hljóðfærinu aukist og rödd þess
heyrist víðar en áður og meðal
annars í nýju samhengi á þessum
diski."
-PÁÁ
Brad Pitt og Jennifer Aniston:
Astin er
tvær
akreinar
— en bara í aðra áttina
Brad Pitt og Jennifer Aniston eru
búin að vera gift í nokkrar minútur
og því augljóst að hjónabandið er
farið að trosna eins og strigaskór úr
fyrra stríði. Amerísk slúðurblöð eru
þegar farin að spá endalokum
hjónabandsins enda alltaf traustara
að segja aö eitthvað endi, þaö eru
meiri tíðindi.
Ástæöan fyrir sögusögnunum
byggjast á því að Jennifer á að vera
orðin nokkuð singjöm í samband-
inu. Hún vill passa Pittinn sinn af-
skaplega vel og vill helst ekki víkja
frá honum hálfa stund. Hún er sögð
hafa eytt formúu í flug-
ferðir á milli Banda-
ríkjanna og London og
Bandaríkjanna og Ung-
veijalands þar sem tök-
ur á nýjustu mynd
Brads, Spy Game, fara
fram. Brad er ekki sagður Jennifer
mjög þakklátur fyrir alla athyglina
og vill fá meira næði.
„Vinur“ þeirra hjóna segir að
brúðkaupsdögunum sé lokiö. Þau
séu samt mjög ástfangin en Jennifer
fái ekki nóg af Brad. „Þið megið
trúa því að hlutimir eru ekki ein-
tóm hamingja lengur," segir „vinur-
inn“.
Hvað þá verður veit nú enginn,
vandi er um slíkt að spá. En eitt er
vist að alltaf verður ákaflega gaman
þá, hvort heldur verður skilnaður
eða ekki. Við fáum þá í það minnsta
eitthvað til aö lesa.
Harrison Ford í stuði:
Sleikir tær
á súlukonu
- er að ná sér eftir skilnaðinn
Það er talið ótvírætt batamerki
þegar nýskildir sleikja tær ókunn-
ugra. Það virðist alla vega vera
raunin í málum Harrisons Fords
sem er nýskilinn. Hann hefur und-
anfarið verið duglegur að sækja
veislurnar og líta í kringum sig.
„Hann getur plægt og sáð i önnur
akurlönd," segir í Antígónu
Sófóklesar og það er næstum því
það sem Harrison hefur tekið sér
fyrir hendur í einkalifi sínu.
Nýjasta sagan af honum er frá
nektardansmey í Los Angeles sem
sá kappann á bifhjóli sínu í fullum
herkiæðum. Hún segist hafa hrópað
til hans og hann hafi, henni að óvör-
um, komið til hennar og boðið
henni far heim á bifhjólinu. Þegar
heim var komið segist stúlkan, sem
er á 35. aldursári, hafa haldið hon-
um þar um nóttina meö töfrum sín-
um. „Ég veit um margar konur sem
sjá hann í kvikmyndunum og
ímynda sér sig með honum. Jæja,
hann er alveg jafn rómantískur í
einkalifinu," segir stúlkan sem seg-
ist hafa reynslu af kossum hans og
handarstrokum. „Hann sleikti á
mér tærnar."
Það sem gerir frásögnina dálítið
einkennilega er að hún segir að þau
hafi haft brjálæðisleg mök. Síðan
bætti hún við: „Við gengum eins
langt og við gátum án þess að fara
alla leið.“ Ljóst er að vanir menn
eins og Clinton hefðu ekki verið
lengi að hrekja slika reynslu út úr
skilgreiningum kynlífsins. Þú ert
nefnilega ekki kominn alla leið til
Akureyrar þegar þú ert í Varma-
hlíð.