Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1976, Page 55

Þetta gerist án þess að ærnar veikist. Þýðing þess arna
varðar fyrst og fremst smithættuna fyrir unglömbin.
Slæmt ormasmit í unglömbum getur veikt þau svo mjög,
vegna iðraskemmda, að viðnámsþróttur þeirra fyrir smiti,
sem á eftir kann að koma, er minni en ella hefði orðið.
Það er því sérstaklega mikilvægt að forða unglömbunum
frá smiti. Mikil hætta er á slíku smiti í burðarhólfum
eða á landi sem nýbærunum er úthlutað. Sömuleiðis þarf
að minnka smithættu á sumarbeitinni. Þessu má ná með
því að gæta að eftirfarandi atriðum:
a. Gefa ánum ormalyf fyrir burð til þess að minnka vor-
risið í eggjafjölda frá þeim og þar með smithættuna.
b. Forðast ber að hafa ær, sem komnar eru að burði eða
nýbærurnar og lömb þeirra fyrstu 2—3 vikurnar eftir
burðinn á því landi, sem notað var í því sama skyni
árið áður. Smithætta frá slíku landi er oft gífurleg.
c. Varasamt er að hafa óbornar ær og nýbærur með allt
að 2—3 vikna lömb á beitilandi, sem fé, einkum lömb-
um er ætlað yfir sumarið. Aðgerðir sem þessar eru yfir-
leitt ekki nauðsynlegar þar sem ekki er þröngt á beiti-
landinu.
2. Sauðfé og nautgripir á öllum aldri láta frá sér egg þráð-
orma með saur, nema rétt að lokinni ormalyfsgjöf. Til
þess að varna áframhaldandi smiti, er nauðsynlegt að gefa
ormalyf áður en skepnunum er hleypt á sumarhagann.
Best væri að hleypa þeim ekki á beitilandið fyrr en 6—10
klst. eftir ormalyfsgjöf. Smithætta á beitilandinu stafar
þá einvörðungu frá lirfum, sem lifað hafa veturinn eða
þá ormum, sem náð hafa þroska í skepnunni eftir að
ormalyfsgjöf fór fram, t. d. ostertagia ormar.
Þráðormar geta öðlast viðnám gegn sumum ormalyfj-
um, t. d. thiabendazóli, eftir langvarandi notkun.
Sumarbeitilandinu væri best að skipta niður í hólf,
þannig að þau megi beita til skiptis, þannig að sum hólf-
in séu ætíð hvíld. Kemur þá gjarna nokkurt skarð í
þroskaferil ormanna, sem aftur minnkar smithættuna.
57