Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1969, Blaðsíða 148

BÓKAEIGN AUSTUR-HÚNVETNINGA 1800-1830
148
H.16 Maaneds tidende 1774. (Islandske Maaneds tidender I—III árg., Hrappsey 1773-75, Kh. 1776.
Ritstjóri Magnús Ketilsson.)
H.17 Rit Lærdómslistafélagsins, 2 hefti til á tveimur stöðum, reiknað sem 2 eint. (Rit þess (kon-
unglega) íslenzka Lærdómslistafélags. I-XV, Kh. 1781-1799(?)).
H.18 Hugvekja til íslands innbúa eftir Magnús Stephensen. (Hugvekja til góðra innhúa á Islandi
eftir Magnús Stephensen, Kh. 1808.)
H.19 Saga af Parmes loðinbirni. (Hdr.)
H.20 Hypotyposis Vandalinii. (Fannst ekki.)
H.21 Nokkrar forordningar Chr. 7 á dönsku og húsaga forordningar á íslenzku.
H.22 Nucleus ísl.-lat. (Nucleus latinitatis eftir Ilans Gram, en í ísl. útg. lóns Árnasonar, Kh. 1738.)
H.23 Schorekks Lehrhuch der allgemeinen Weltgeschichte. (Fannst ekki.)
H.24 Valleii Historia romana. (Fannst ekki.)
H.25 Sevboldi minor Silvula. (Fannst ekki.)
II.26 Comp. grammat. lat. (Hdr.).
H.27 Ný tíðindi 1 hefti. (Minnisverð tíðindi frá 1795-1804, skrásett af Magnúsi Stephensen, Stefáni
Stephensen og Finni Magnússyni. Leirárg. 1796-1808, prentað í 7 hlutum.)
H.28 Arithmetik O. Steph. (Stutt undirvísun í reikningslistinni og algebra eftir Ólaf Stephensen,
Kh. 1785.)
II.29 Smásögur til fróðleiks. (Útvaldar smásögur til fróðleiks útgefnar af Magnúsi Stephensen,
Viðey 1822-23.)
UNDIRFELL
Or Undirfellsprestakalli eru engar húsvitjunarbækur varðveittar frá árunum 1800-
1823. En frá 1823 til 1830 vantar ekkert í, og færslur eru allrækilegar. Bókaeign er
færð á flestum bæjum árin 1823, 1827 og 1829, og verður hér miðað við síðasta árið.
Presturinn, sem þjónaði Undirfelli þessi sjö ár, hefur látið sér mjög annt um að
meta gáfur sóknarbarna sinna og gefa þeim einkunnir fyrir kunnáttu. A þessum tím-
um fengu raunar fæstir aðrar einkunnir. Verður hér brugðið upp nokkrum dæmum
um þetta gáfna- og þekkingarmat. Bændur: fáfróðir í dauðlegu, sæmilega vitandi, vitrir
gáfumenn, náttúruskýrir, hyggnir af náttúru, í bezta máta gáfaðir og upplýstir. Hús-
freyjur: sæmilega vitandi, ei skarpar í dauðlegu, skynsamar og vel vitandi, gáfaðar og
vel að sér. Börn: að læra kristindóm, kunna illa, ofur ónæm, lítið kunnandi, í skóla,
mikið gáfnasljó, ei óskýr, sæmilega kunnandi, gáfuleg, skýrleiksbörn, líkleg til gáfna
(t.d. eitt barn á öðru ári). Vinnufólk: sæmilega vitandi, sæmilega að sér, í meðallagi,
mjög fáfrótt, skilningslítið, í betra lagi að sér.
Samkvæmt húsvitjunarbókinni var 21 býli í prestakallinu árið 1829. Bókafærslu
vantar aðeins á einum stað. Guðsorðabækur voru samtals 449 og skiptust þannig: 19-
20-14-27-4-27-27-16-11-9-11-59-11-18-32-41-34-24-28-17. Að meðaltali voru 22 bækur
á bæ. Algengustu 22 bækurnar voru:
1. Grallari (a) 26 eint.
2. Passíusálmar (c) .................................................... 26 -
3. Vídalíns-postilla (b) .................................................. 25 -
4. Nýja testamentið (e).................................................. 21 -
5. Þórðarbænir (d) .................................................... 21 -