Frjáls verslun - 01.01.1996, Blaðsíða 37
„Meginatriðið ístjórnun minni erað hafa vakandi áhuga á öllu þvísem
ráðherrarnir eru að gera. Ég lít svo á að þannig hvetji ég þá mest til dáða. “
Áfram formaður Sjálfstæðisflokks? „Já, ég hef
gert ráð fyrir því.“
vegna gætt þess að hafa funda-
sókn í hófi. Það er þó haldlítil
afsökun þar sem aðrir ráðherrar
eru líka mjög tímabundnir. Ég
er raunar ekki fyrsti formaður
flokksins sem hættir til að láta
flokksstaríið sitja örlítið á hak-
anum þegar flokkurinn er í
stjórn. Hins vegar er það galli.“
Ég ætla ekki að spyrja þig
hvort þú hyggir á forseta-
framboð. En ég spyr hvort þú
ætlir að bjóða þig fram til for-
mennsku í Sjálfstæðis-
flokknum á komandi lands-
fundi hans?
,Já, ég hef gert ráð fyrir því.“
— í stjórnun er stundum talað um
að æðstu stjórnendur fyrirtækja
eigi ekki að vera lengur en 7 til 10
ár í sama starfi hjá fyrirtæki. Hvað
hefur þú hugsað þér að vera lengi í
stjórnmálum?
„Ég hef ekki ákveðið það. Það er
svo merkilegt að í viðtölum við suma
kollega mína í hinum flokkunum þá
lýsa þeir sjálfum sér sem pólitískum
dýrum - sem pólitískum ástríðu-
mönnum. Ég er ekki einn af þessum
mönnum. Ég myndi gráta það þurrum
tárum að ég væri ekki í stjómmálum,
þau hafa aldrei verið spursmál um líf
og dauða fyrir mig. Mér líkar hins
vegar mjög vel að vera í stjórnmál-
um.“
— Þú hefur þá engin markmið um
það hversu lengi þú ætlir að helga
þig stjórnmálum, eins og til 55 eða
60 ára?
„Nei, svo er ekki, það verður bara
að ráðast. Það er heldur ekki einungis
mitt að ákveða slíkt, gengi flokks og
flokksmenn ráða þar meiru um. Al-
mennt talað held ég samt að stjórn-
málamenn lifi skemur í orrahríð
stjórnmálanna en áður. Ólafur Thors
var formaður Sjálfstæðisflokksins í
rúm 30 ár. Slíkt gerist ekki núna. Það
er meiri hraði í öllu en áður, erillinn og
álagið er meira. Stjórnmálamenn end-
ast skemur í eldlínunni.
í gamla daga gátu menn eins og
Ólafur Thors og Hermann Jónasson
verið í burtu í hálfan mánuð til þrjár
vikur - og það gerðist ekkert. Þeir
héldu kannski á veiðar á hestum og
gistu í tjöldum í tíu daga, lausir við
símann. Ekkert gerðist. Ég er
kannski að setja niður tré fyrir aust-
an, og búinn að vera moldugur upp
fyrir haus í fjóra tíma útivið, þegar
lögreglan kemur með skilaboð vegna
þess að ég er ekki með símann á mér
úti. Það hefur gerst oftar en einu sinni
og þó vita menn að mér er meinilla að
þessi aðferð sé notuð. Þetta er allt
miklu hraðara en áður og tekur meiri
toll af rnönnum."
— Hvaða starfi gætir þú hugsað þér
að gegna værir þú ekki í stjórnmál-
um?
„Ég hef ekki leitt hugann mikið að
því. Ég hef mikla ánægju af ritstörfum
en gæti einnig hugsað mér að starfa
við rekstur fyrirtækis eða kennslu.
Ég kenndi lögfræði einn vetur í Versl-
unarskólanum á árum áður og hafði
ánægju af því. Á námsárunum starfaði
ég um tíma við blaðamennsku og þá
stóð hugurinn svolítið í þá áttina en ég
held að það sé liðin tíð fyrst maður fór
ekki þá leið fyrr.“
— Víkjum aðeins að myndun þess-
arar ríkisstjórnar. Voruð þið Hall-
dór Ásgrímsson búnir að semja um
stjómarmyndun einu ári fýrir
kosningar, eins og ýmsa gmnar?
„Nei. Við Halldór þekktumst afar
lítið áður en við mynduðum þessa
stjórn. Við höfðum mjög lítið rætt
saman - aðallega á göngum Alþingis-
hússins. Ég er ekkert viss um að það
hafi verið neitt sérstakt traust á
milli okkar þar á undan. Halldór
var búinn að vera mjög lengi á
þingi þegar ég kom nýr inn á
þing haustið 1991. Ég held að ég
hafi heldur angrað hann og fleiri
með svolitlum gassagangi í yfir-
lýsingum, eins og að þinghald
væri gagnfræðaskólalegt.
Raunar hefur þinghaldið stór-
batnað. Það er kominn miklu
meiri agi í þingið.
Ég er viss um Halldór stefndi
frekar að því í kosningunum síð-
astliðið vor að Sjálfstæðisflokk-
urinn yrði úti eftir kosningar og
að hann myndaði stjóm. Það var í
sjálfu sér ekkert óeðlilegt markmið af
hans hálfu. Það er því fráleitt að um
þetta stjórnarsamstarf hafi verið
samið fyrir kosningar."
— Hvers vegna kom þá þessi svaka-
lega kúvending aðeins örfáum
dögum eftir að þið ákváðuð að fara
í viðræður við Álþýðuflokkinn?
„Þegar ég fór í viðræður við Al-
þýðuflokkinn skynjaði ég strax að
hann sat uppi með vandræði úr kosn-
ingabaráttunni. Ef þú skoðar málið
var sú barátta hans ógætileg varðandi
áframhaldandi stjórnarsamstarf. Al-
þýðuflokkurinn fór í kosningabarátt-
una og sigldi upp með þrjú eða fjögur
mál; eins og Evrópusambandið og
veiðileyfagjaldið og síðan túlkaði
flokkurinn GATT með allt öðmm
hætti en rætt hafði verið um á þingi.
Þetta voru þrjú aðalmál Jóns Baldvins
og Alþýðuflokksins í kosningunum.
Spumingin var því hvernig hann ætl-
aði að komast út úr þeim eftir kosn-
ingamar með samstarf við aðra flokka
í huga.“
— Ertu að segja að það hafi verið
Alþýðuflokkurinn sem batt enda á
samstarfið en ekki Sjálfstæðis-
flokkurinn? Og það hafi hann gert í
kosningabaráttunni?
„Alþýðuflokkurinn málaði sig út í
hom, bæði gagnvart okkur og öðrum
flokkum í kosningabaráttunni. En síð-
an komu úrslitin og stjórnin hélt
meirihlutanum með einum manni.
Um leið og við byrjuðum stjórnar-
37