Morgunblaðið - 04.01.2001, Blaðsíða 48

48 FIMMTUDAGUR 4. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ÉG ER bara venjulegur íslenskur
unglingur í verkfalli.
Ég er kannski óvenjuleg að því
leyti að ég var alin upp við rétt mál
og hef tileinkað mér það nokkuð vel
þótt ég segi sjálf frá. Það fer virki-
lega í mig þegar fólk notar málið
rangt og nauðgar því í mörgum til-
vikum. Til dæmis finnst mér það al-
gerlega óhæft þegar fólk á fullorð-
insaldri er með svokallaða
þágufallssýki og það á háu stigi.
Einnig truflar það mig þegar talað er
um persónu sem heitir tveimur nöfn-
um en einungis annað þeirra er
beygt. Þetta tvennt og margt fleira
fer, eins og ég áður sagði, virkilega í
mig og má líkja því við þegar bitið er
í ullarvettlinga eða þegar neglur eru
dregnar eftir krítartöflu.
Eitt er það þó sem truflar mig
mest og það er þegar röng tala er
notuð. Sem dæmi má taka að oft er
talað um tveggja, þriggja og fjög-
urra dyra bíla. Raunin er sú að orðið
dyr er í orðabókinni flokkað undir
fleirtöluorð. Því ætti að tala um
tvennra, þrennra og fernra dyra bíla.
Annað orð er það sem oft er notað
vitlaust en það er orðið kaup. Þetta
orð er bæði til í eintölu og fleirtölu en
þá hefur það mismunandi merkingu.
Orðið kaup í eintölu merkir laun.
Fólk fær kaup fyrir vel unnin störf.
Kennarar eru í óða önn (vona ég) að
reyna að komast að samkomulagi við
ríkið um að fá meira kaup. Þar sem
það hefur verið mikið í fréttum ætti
okkur að vera sú merking nokkuð
ljós.
Fleirtalan er hins vegar dregin af
sagnorðinu að kaupa. Fólk getur
gert kostakaup eins og okkur hefur
verið gert ljóst á þessum síðustu tím-
um, einkum og sér í lagi núna um
jólaleytið. Einn margra aðila sem
hefur reynt að telja okkur neytend-
um trú um þetta eru einmitt Hag-
kaup. Já, ég nota þetta fræga versl-
unarnafn í fleirtölu, því það er jú
ekki verið að reyna að selja okkur
launin okkar, eða hvað?
Sama má segja um Nýkaup, aug-
ljóslega, því seinni hluti orðanna er
sá sami. Sagt er í auglýsingum
„Verslið í Nýkaupi, því þar er allt
nýtt og ferskt“ ekki satt?
„Við gerum innkaupin okkar fyrir
jólin í Hagkaupum, því þar er allt
ódýrara.“
Notum málið okkar rétt, það marg
borgar sig. Ekki bara fyrir svona
smámunasamt fólk eins og mig,
heldur fyrir þjóðina í heild sinni, því
séum það ekki við sem gætum tungu
okkar, hverjir eru það þá? Verðum
við kannski farin að tala ensku eftir
nokkur ár? Eða segir ekki í kvæðinu
„...að gæta hennar gildir hér og nú,
það gerir enginn nema ég og þú.“
En hvað get ég svosem sagt. Ég er
bara fávís unglingur.
SIGRÚN V. ÞORGRÍMSDÓTTIR
Rekagranda 8
107 Reykjavík.
Kaup kaups?
Frá Sigrúnu Völu Þorgrímsdóttur:
HÖFUNDUR þessarar greinar,
þurfti að fá sent bréf frá Selfossi til
Víkur í Mýrdal með hraði rétt fyrir
jólin. Þar sem ég vissi að póstbíll
var væntanlegur frá Reykjavík
þetta kvöld, með viðkomu á póst-
húsunum sunnanlands, bað ég
starfsmann stofnunarinnar sem
senda átti bréfið að koma því á póst-
húsið á Selfossi. Það ætti að vera
fljótlegasta leiðin til að koma því á
áfangastað.
Skömmu seinna hringir þessi
maður í mig og segir sínar farir
ekki sléttar, allur póstur frá Sel-
fossi fari fyrst til Reykjavíkur og
þaðan aftur út á land. Eftir þessa
vitneskju var bréfinu komið til mín
eftir öðrum leiðum.
Daginn eftir bárust fréttir af öng-
þveitinu með jólapóstinn á pósthús-
unum í Reykjavík.
Nú hefur Íslandspóstur verið að
„hagræða“ á pósthúsunum úti á
landi að undanförnu, með tilheyr-
andi fækkun á störfum og skertri
þjónustu.
Kannski hefði verið ódýrara fyrir
Íslandspóst að láta einhverja sem
sagt hefur verið upp á litlu pósthús-
unum úti á landi lesa í sundur jóla-
póstinn, sem ekkert erindi átti til
Reykjavíkur (í dagvinnu) í stað þess
að hafa fjölda fólks í Reykjavík á
næturvinnukaupi við sömu iðju.
Þetta er eitt lítið dæmi um hvern-
ig stjórnendur fyrirtækja sem
starfa á landsvísu og flest ef ekki öll
hafa höfuðstöðvar í Reykjavík vinna
markvisst að því að flytja störf af
landsbyggðinni til höfuðborgar-
svæðisins í nafni hagræðingar og
sparnaðar, sem oft virkar alveg öf-
ugt við yfirlýsta stefnu.
Að öðru máli.
Undirritaður vill hvetja alla sem
sjá þetta greinarkorn til þess að
lesa ágæta grein í fimmtudagsblaði
Morgunblaðsins hinn 28.12 sl.
„Kalvín ríður röftum“ eftir Kára
Auðar Svansson. Það er þörf ádrepa
á okkar nútímaþjóðfélag, þar sem
stór hluti þjóðarinnar stritar við
það myrkranna á milli að sinna alls-
konar óarðbærum sýndarstörfum
sem búin eru til í nafni þekking-
arþjóðfélagsins, nýja hagkerfisins,
alls konar rannsóknum sem engan
tilgang hafa o.sv.frv.
Það fór hrollur um þjóðarsálina
þegar svo virtist sem markaðir okk-
ar á fiskimjöli og lýsi væru í hættu.
Hvers vegna?
Varla ætti öllum þessum þúsund-
um sem vinna við framantaldar og
hliðstæðar greinar að verða skota-
skuld úr því að vinna upp tekjutapið
af þessum gamaldags atvinnugrein-
um, sem að mestu byggjast upp á
nokkrum körlum og sjómönnum á
einhverjum krummavíkum á lands-
byggðinni.
Og aftur er spurt: Er lífið þá
kannski ennþá saltfiskur?
ÞÓRIR N. KJARTANSSON
framkvæmdastjóri,
Vík í Mýrdal
Hugleiðing með
hækkandi sól
Frá Þóri N. Kjartanssyni:






 


 





 
 


   
  

  ! "
# $%% 


 



  
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100  Símbréf 569 1329
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.