Morgunblaðið - 15.03.2001, Blaðsíða 34

LISTIR
34 FIMMTUDAGUR 15. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
„ÞÚ ERT að verða vitni að „panik“-
ástandi,“ sagði Valgeir Valdimars-
son, framkvæmdastjóri Íslenska
dansflokksins, um leið og blaðamaður
Morgunblaðsins gekk inn í Prem-
iere-leikhúsið í listamiðstöðinni við
höfnina í Toronto. Klukkan var rétt
rúmlega tólf á hádegi frumsýningar-
dags. Þetta var upphaf sýningarferð-
ar Íslenska dansflokksins um Norð-
ur-Ameríku en flokkurinn hefur
aldrei áður farið á þær slóðir.
„Hluti leikmyndarinnar var ekki
kominn til Toronto. Þetta er tré sem
notað er í einu verkinu og það þarf að
vera hægt að hanga í því svo við get-
um ekki notað hvað sem er,“ sagði
Valgeir á milli símtala við Eimskip og
amerísk flutningafyrirtæki.
„Tréð á að vera á leiðinni til Tor-
onto í flutningabíl núna. Það kemur í
ljós á næstu fimmtán til tuttugu mín-
útum hvernig þetta fer. Við sendum
tréð af stað í febrúar því við ætluðum
að vera viss um að það yrði komið
nógu snemma,“ segir Katrín Hall.
„Tréð, svört kerti og annað smádót er
búið að vera sex vikur á leiðinni frá
New York.“
Hún og Valgeir virðast á yfirborð-
inu ótrúlega róleg yfir ástandinu en
sleppa ekki hendi af farsímunum.
Kanadískir tæknimenn setja upp
ljós undir stjórn Elfars Bjarnasonar
ljósameistara og tveir fyrstu dansar-
arnir mæta í salinn. „Vita ekki allir að
æfingin hefst klukkan tólf?“ segja
Guðmundur Hermannsson og Hildur
Óttarsdóttir sem byrja að teygja sig
á sviðinu. Hinir mæta hver af öðrum
og það færist ró yfir salinn. Lauren
æfingastjóri setur píanótónlist af
stað og dansararnir hlýða skipunum
hennar af mikilli samviskusemi, og
þeir vita jú ekki að tréð er týnt.
Tréð komið
til Toronto
Myndatökumenn frá ýmsum kan-
adískum sjónvarpsstöðvum mæta á
staðinn og stilla upp tækjum og tól-
um. Klukkan er orðin tvö þegar Katr-
ín segir dönsurunum að samkvæmt
nýjustu fréttum sé tréð komið til Tor-
onto, þótt þau viti ekki nákvæmlega
hvar það er eða hvenær það kemst á
áfangastað.
„Ef þetta kemur ekki verðum við
sjálfsagt að sleppa einu verkinu í
kvöld. Ég gæti hlaupið út núna og
reynt að finna kerti sem við gætum
notað og breytt kóreógrafíunni svo
að við þurfum ekki tréð, en við skul-
um gefa þessu klukkutíma í viðbót.“
Þó að Katrín sé ekki ánægð með
frammistöðu amerísku flutningafyr-
irtækjanna er augljóst að hún lætur
ekki slá sig auðveldlega út af laginu,
enda lentu þau í svipaðri aðstöðu í
Vilnius fyrir tveimur árum þegar
hluti leikmyndarinnar skilaði sér
ekki á staðinn.
Dansflokkurinn æfir Pocket Ocean
eftir Rui Horta, hratt verk með mikl-
um stökkum og erfiðum lendingum. Í
einu stökkinu lendir Katrín Johnson
illa og meiðist á framhandlegg. „Hvar
finn ég ís?“ spyr hún og er vísað fram
á gang þar sem hún finnur plastpoka
og ís. Æfingarnar verða að halda
áfram og Katrín byrjar næsta atriði
haldandi íspokanum við bólginn
framhandlegginn.
„Þetta er sem betur fer ekki alvar-
legt,“ segir Katrín Hall, „en auðvitað
hefur maður alltaf áhyggjur af
meiðslum. Þetta er tveggja og hálfs
tíma sýning hjá okkur og við keyrum
í gegnum allt prógrammið seinni-
partinn, tökum tveggja tíma pásu og
svo hefst sýningin. Þetta er mikið
álag á dansarana,“ segir hún, þótt
enginn þeirra kvarti enn.
Klukkan er tíu mínútur gengin í
fimm þegar Valgeir kemur í salinn og
segir Katrínu að tréð sé á leiðinni í
hús. „Nú, jæja,“ segir hún eins og
hún trúi því ekki fyrr en hún sér það.
Klukkan kortér yfir fimm halda
Katrín og Valgeir stuttan fund með
þeim dönsurum sem eru ennþá í hús-
inu. „Við skulum taka pásu núna og
koma aftur eftir klukkutíma,“ segir
Katrín. „Vonandi verður tréð komið
og þá getum við rennt í gegnum verk-
ið einu sinni.“
Þetta tekur á mann
„Ég er orðin hálfþreytt,“ segir
Katrín Johnson þar sem hún labbar
út í sjoppu til að kaupa sér kók.
„Þetta tekur á mann að æfa allan
daginn.“
Bólgan er horfin úr handleggnum
og bara mar eftir. Sjálfsagt eru tíma-
mismunur og flugþreyta að segja til
sín.
„Ég ætla bara að leggja mig
hérna,“ segir Guðmundur og kemur
sér fyrir fremst á sviðinu þar sem
hann er ekki fyrir sviðsmönnunum
sem eru að setja nýjan dúk á sviðið.
Það eru tveir tímar og tuttugu mín-
útur þar til sýningin hefst.
Klukkan tíu mínútur yfir sex kem-
ur sviðsmyndin loksins í hús og af
einhverjum ástæðum er ekki bara
eitt tré, heldur tvö. Svörtu kertin
komu líka með. Valgeir og Katrín
anda léttar og brosa breitt enda þótt
þau hafi enga hugmynd um af hverju
hitt tréð kom með. Katrín Johnson og
Hlín Diego sitja á gólfinu baksviðs og
spila teningaspil á meðan sviðsmenn-
irnir glíma við að setja tréð saman.
Hálftíma áður en sýningin hefst er
Katrín enn á sviðinu með dönsurun-
um að ganga úr skugga um að tréð sé
stöðugt, því dansararnir þurfa að
sveifla sér á greinum þess og einn
karldansarinn er nýtekinn við því
hlutverki. Öryggi dansaranna er
framar öllu.
Fjöldi fólks hefur safnast saman í
anddyrinu. Fjölmargir gestanna eru
félagar í Íslenska klúbbnum í Tor-
onto. Aðrir eru fastagestir Premiere-
leikhússins. Svavar Gestsson aðal-
ræðismaður er líka mættur á staðinn
ásamt Guðrúnu Ágústsdóttur, konu
sinni. Sumir gestanna bera með sér
kræsingar fyrir móttökuna sem
halda á eftir sýninguna, vínartertur
að vestur-íslenskum sið.
Sýningin hefst á réttum tíma og
dansararnir standa sig stórkostlega í
hverju verkinu á fætur öðru, NPK
eftir Katrínu Hall, Man Is Always
Alone eftir Ólöfu Ingólfsdóttur,
Kraak Een eftir Jo Strömgren og
Pocket Ocean eftir Rui Horta. Í lok
sýningarinnar stóðu áhorfendur upp
og hylltu dansarana ákaft.
Opnari áhorfendur
„Ég fann mikinn mun á því hversu
opnari áhorfendur eru hér en heima,“
sagði Lára Stefánsdóttir dansari í
móttökunni sem haldin var eftir sýn-
inguna. „Þeir ætluðu sér að fá pen-
inga sinna virði. Það var hlegið meira
hér en heima og í síðasta verkinu
þegar Cameron [Corbet] byrjar að
tala svöruðu áhorfendur honum. Þeir
ætluðu sér að skemmta sér á sýning-
unni og mér fannst þeir skemmta sér
betur en áhorfendur heima.“
Gestir í móttökunni lýstu sýn-
ingunni sem kraftmikilli, frumlegri
og skemmtilegri, en sumir dans-
aranna sögðust ekki hafa verið í
toppformi á þessari sýningu. Þeir
kenndu ferðaþreytu um. Á morgun
geta þeir hvílt sig allan daginn og
næstu sýningar verða betri, sögðu
þau.
Svavar Gestsson var heillaður af
frammistöðu dansflokksins. „Það er
svo mikilvægt fyrir Íslendinga að
sýna að þjóðin er nútímaþjóð. Þessi
danssýning hér í kvöld var alveg stór-
kostleg vegna þess að hún gefur al-
gerlega nýja mynd af Íslandi gagn-
vart þessu fólki sem hér býr. Við
vorum að sýna Ísland hér allt síðast-
liðið ár en þetta dýpkar þá mynd
þannig að ég er óskaplega ánægður
með þessa sýningu. Þau eru alveg
frábær.“
Guðrún Ágústsdóttir tók í sama
streng og sagðist hafa heyrt suma
áhorfendur undrast hversu nútíma-
leg verkin voru. „Það er mjög tíma-
bært að á árinu 2001 sýni Ísland eitt-
hvað sem vísar til framtíðar og þessir
listamenn sköruðu fram úr hér í
kvöld.“
„Mér líður mjög vel,“ sagði Katrín
Hall sem virtist þreytt í lok erfiðs
dags en ánægð með jákvæð viðbrögð
áhorfenda. „Ég held að miðað við að-
stæður hafi sýningin tekist mjög vel.
Þetta tré-vandamál leystist að lokum
en að sjálfsögðu hefði ég viljað geta
notað tímann til æfinga í stað þess að
bíða eftir leikmyndinni.“
„Mér fannst áhorfendur kaldir í
byrjun en við unnum þá smám saman
á okkar band. Við ætluðum okkur
alltaf að sýna þeim breiddina í hópn-
um með því að sýna fjögur mismun-
andi verk og það finnst mér hafa virk-
að vel.“
Augljósar breytingar
„Þessi fyrsta sýningarferð okkar
til Norður-Ameríku er í sjálfu sér
ekki að marka nein þáttaskil en á síð-
ustu sex mánuðum hafa augljósar
breytingar orðið,“ sagði Valgeir,
framkvæmdastjóri dansflokksins.
„Við erum að fá miklu meira af fyr-
irspurnum frá útlöndum. Við eigum
núna í viðræðum við fólk í 12–14 lönd-
um um sýningar á næstu þremur ár-
um, þannig að það sem var stefnt að
árið 1996 þegar skipt var um listræna
stjórn hjá dansflokknum er að ganga
eftir.“
„Það var ákveðið að „fókusera“ á
ákveðna nútímastefnu og það er farið
að skila þeim árangri að við erum
komin á sama plan og sambærilegir
evrópskir hópar. Það mun sanna sig
enn frekar á næstu árum að þetta var
rétt ákvörðun. San Francisco-ballett-
inn er miklu betri en við í því að setja
upp Hnotubrjótinn, en Pocket Ocean
gerum við miklu betur en þeir gætu
nokkru sinni gert.“
„Við erum að sigla inn í tímabil þar
sem sýningarferðir til útlanda eiga
eftir að verða miklu algengari og
lengri. Það þarf mun fleiri sýningar í
hverri ferð til þess að svona útgerð
borgi sig fjárhagslega.“
Íslenski dansflokkurinn mun halda
sex sýningar í Kanada og sú síðasta
fer fram í höfuðborginni Ottawa á
þriðjudaginn í næstu viku. Björn
Bjarnason menntamálaráðherra
mun verða sérstakur gestur þeirrar
sýningar og Valgeir er ánægður með
það.
„Það er sérstaklega ánægjulegt að
Björn Bjarnason skuli mæta á sýn-
inguna því að hann á stóran þátt í
þeirri endurreisn sem hefur átt sér
stað hjá Íslenska dansflokknum.“
Katrín Johnson hlúir að smávægilegum meiðslum sem hún hlaut á æfingu fyrir sýningu.
Morgunblaðið/Jón E. Gústafsson
Liðsmenn Íslenska dansflokksins fetta sig og bretta á æfingu á sviðinu í Toronto.
Vísað til
framtíðar
Svavar Gestsson aðalræðismaður ræðir við Katrínu Hall listdansstjóra
og Guðmund Hermannsson dansara að sýningu lokinni á þriðjudag.
Einnig má sjá Guðrúnu Ágústsdóttur, eiginkonu Svavars, á myndinni.
Katrín Johnson og Hlín Diego hvíla lúin bein og spila teningaspil.
Íslenski dansflokkurinn hélt fyrstu sýning-
una í Kanadaferð sinni að kvöldi þriðjudags
í Toronto. Jón E. Gústafsson fylgdist með
undirbúningi, þar sem gekk á ýmsu, sá sýn-
inguna og ræddi við flokksmenn og gesti.