Morgunblaðið - 15.03.2001, Blaðsíða 39

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. MARS 2001 39
FÖSTUDAGSINS
2. mars 2001 verður
væntanlega minnst í
framtíðinni sem upp-
hafsdags vetnisvæð-
ingar á Íslandi. Á ráð-
stefnu í Ráðhúsi
Reykjavíkur var til-
kynnt formlega um
fyrstu vetnisverkefnin
á Íslandi. Daginn eftir
greindu Skeljungur hf.
og bandarískt fyrir-
tæki frá markaðssetn-
ingu efnarafala og
vetniskúta fyrir al-
menning. Vetnisvæð-
ingin er hafin.
Ísland tilraunaland
fyrir Evrópu!
Í Ráðhúsinu var greint frá fyrsta
stórverkefni vetnisvæðingar á Ís-
landi. Nefnist það Ectos. Í því felst
reynsluakstur með þrjá strætis-
vagna í höfuðborginni ásamt viðeig-
andi aðgerðum. Kostnaður er rúm-
ur hálfur milljarður króna. Ís-
lendingar greiða hluta fjárins en
stærstur hluti þess kemur frá hin-
um erlendu aðilum. Upplýst var að
verkefnið er styrkt af Evrópusam-
bandinu með hæsta styrk sem það
hefur veitt til verkefnis á Íslandi.
Segir það margt um áhuga alþjóða-
samfélagsins á vetnistækninni.
Fulltrúi ESB greindi frá því að þar
á bæ væri mikils vænst af tilraunum
Íslendinga og þess vænst að frá
okkur yrði upplýsingum miðlað
áfram til stórþjóða Evrópu.
Önnur verkefni, sem eru á und-
irbúningsstigi, lúta að tilraunum
með fólksbíla, vetnistækni á skipum
og framleiðslu á vetni
m.a. til útflutnings. Á
næstu misserum má
vænta stöðugt nýrra
frétta af framgangi
þessara tímamótatil-
rauna á Íslandi.
Stórbrotinn ávinn-
ingur fyrir þjóðina
Á árinu 1997 lagði
nefnd á vegum iðnað-
arráðuneytisins til við
stjórnvöld að stefnt
yrði að vetnisvæðingu
íslensks efnahagslífs. Í
kjölfarið var stofnað
alþjóðlegt félag, Ný-
orka, með þátttöku innlendra aðila
ásamt erlendum stórfyrirtækjum.
Síðan hefur mikið verið fundað og
málum þokað áfram. Nú eru fyrstu
skrefin stigin til framkvæmda. Mik-
ill áhugi er erlendis á tilraunum
þessum. Þannig hefur verið fjallað
um þær í 40–50 erlendum fjölmiðl-
um, m.a. í sjónvarpsþáttum, þekkt-
um tímaritum og nú að undanförnu
í erlendum fjárfestingablöðum.
Skýringin á þessum áhuga er
augljós. Margir hafa lýst því yfir að
vetni verði orkuberi 21. aldar. Hörð
samkeppni ríkir milli bílaframleið-
enda og annarra á þessu sviði enda
miklir hagsmunir í húfi.
Íslendingar eru komnir í forystu.
Því veldur stefnumörkun ríkis-
stjórnar Íslands, reynsla okkar og
rannsóknir á vetnistækni (m.a. með
þætti Braga Árnasonar), smæð
samfélagsins (kjörin til að halda
uppi marktækum tilraunum),
reynsla okkar af því að skipta um
orkugjafa (með hitaveituvæðing-
unni), hátt menntastig og opið sam-
félag. Þessir þættir gera Ísland
m.a. að kjörvettvangi nýsköpunar
og framfara. M.a. þess vegna rísa
hér öflug tölvufyrirtæki, lyfjafyrir-
tæki, líftæknifyrirtæki og þannig
má áfram telja.
Ávinningur þjóðarinnar er marg-
þættur. Umhverfisþættirnir vega
þar þungt en þegar vetni leysir af
hólmi jarðefnaeldsneyti eykur Ís-
land enn frekar forystu sína varð-
andi endurnýjanlega orku. Við
munum spara um 10 milljarða í er-
lendum gjaldeyri og jafnvel afla
gjaldeyris með útflutningi á vetni.
Allri nýsköpun fylgja margfeldi-
áhrif. Vísindamenn, tæknifólk og
aðrir sem að tilraunum munu starfa
afla dýrmætrar reynslu sem aðrar
þjóðir munu vilja nýta. Vetnisvæð-
ingin mun þannig skapa traustari
efnahagsforsendur og hafa jákvæð
áhrif á vísindi og menntun í landinu.
Þá er ljóst að hin jákvæða umfjöll-
un, sem vetnisvæðing okkar fær er-
lendis, vekur áhuga útlendinga á
okkar ágæta landi. Þannig mun
ferðaþjónustan hafa hag af verkefn-
inu.
Með ráðstefnunni 2. mars sl.
hófst vetnisvæðingin á Íslandi fyrir
alvöru. Fróðlegt verður að fylgjast
með næstu skrefum. Ég hygg að nú
verði tæpast aftur snúið.
Vetnisvæðing
hafin á Íslandi
Hjálmar Árnason
Orka
Vetnisvæðingin mun
þannig skapa traustari
efnahagsforsendur,
segir Hjálmar Árnason,
og hafa jákvæð áhrif
á vísindi og menntun
í landinu.
Höfundur er formaður iðn-
aðarnefndar Alþingis.
FRAMTÍÐ Reykja-
víkurflugvallar skiptir
Reykvíkinga, og raun-
ar landsmenn alla,
miklu máli. Reykvík-
ingar hafa þá sérstöðu
umfram aðra lands-
menn að hafa kosn-
ingarétt í atkvæða-
greiðslu, sem fram fer
nk. laugardag, enda
um skipulagsmál að
ræða, sem snertir
framtíðarþróun höfuð-
borgarinnar.
Engu að síður verða
menn að hafa hugfast,
að staðsetning flug-
vallarins skiptir landsbyggðarfólk
líka miklu máli, einkum þá, sem
fjærst búa frá Reykjavík.
Flugmálayfirvöld hafa rembst
eins og rjúpan við staur á liðnum
árum að sannfæra menn um það, að
ekki mætti hreyfa við
neinu á Reykjavíkur-
flugvelli – fyrr en nú
nýverið, að þau hafa
lýst yfir, að starfrækja
mætti flugvöllinn á
töluvert minna land-
svæði en verið hefur.
Fyrir Reykjavíkur-
borg skiptir máli að
halda flugvellinum
innan borgarmark-
anna vegna höfuð-
borgarskyldunnar og
efnahagslegra þátta,
sem skila borgarsam-
félaginu miklum
tekjum á ári hverju.
Langskynsamlegasta niðurstað-
an er því sú að sameina þau sjón-
armið að halda vellinum áfram í
Reykjavík en í breyttri mynd, sem
gæti skilað borginni 70–96 ha. Til
baka af þeim 133 ha., sem nú fara
undir völlinn. Það landsvæði myndi
nýtast undir íbúðabyggð og fyrir
atvinnustarfsemi og styrkja jafn-
framt stöðu Háskóla Íslands og
Landspítalans.
Ég hvet alla kosningabæra
Reykvíkinga til að nýta sér kosn-
ingarétt sinn nk. laugardag og
minnast þess, að það kýs enginn
eftir á.
Þú kýst ekki
eftir á
Alfreð Þorsteinsson
Höfundur er borgarfulltrúi
í Reykjavík.
Flugvöllur
Fyrir Reykjavíkurborg
skiptir máli, segir Al-
freð Þorsteinsson, að
halda flugvellinum inn-
an borgarmarkanna.
Ókeypis lögfræðiaðstoð
öll fimmtudagskvöld milli kl. 19.30 og 22.00 í síma 551 1012
Orator, félag laganema