Morgunblaðið - 15.03.2001, Qupperneq 52

Morgunblaðið - 15.03.2001, Qupperneq 52
UMRÆÐAN 52 FIMMTUDAGUR 15. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ ÞAÐ er eins og ekk- ert sé jafnóumbreytan- legt og flugvöllur í mýri. Fyrir þessu lág- reista mannvirki verð- ur allt að víkja. Sam- gönguráðherra skrifar um flugvallarmálið í Mbl. sunnudaginn 11. mars sl. Þar kveður við sama tón og áður, sem studdur er af sveitar- stjórnarmönnum á landsbyggðinni. Hægt er að leysa öll sam- göngumál innanlands- flugsins með því að láta miðborgarskipu- laginu blæða út. Að öðrum kosti er Reykjavík engin höfuðborg. Enn og aftur minnist ráðherrann á það að allir landsmenn eigi að kjósa um flugvöllinn. Nægir dreifbýlismönn- um ekki tvöfaldur atkvæðisréttur til alþingiskosninga? Eiga þeir líka að greiða atkvæði um sveitarstjórnar- mál í Reykjavík? Hvað kemur dreif- býlisbúum það við þótt færa þurfi einhverja starfsemi á milli staða í Reykjavík (höfnin t.d.)? Dreifbýlis- menn með samgönguráðherrann fremstan hafna þeirri lausn, sem leysir mál langflestra, flugvelli á Lönguskerjum. Ráðherrann fullyrð- ir í grein sinni að sá kostur sé of dýr. Stefán Ólafsson segir í skýrslu sinni að flugvöllur á Lönguskerjum kosti 8.610 millj. kr. umfram Reykjavík- urflugvöll (4.760 milj. kr.). Átta milj- arðarnir eru mest vegna landfyll- inga svo ekki er rétt að telja þær með kostnaðinum þar sem þær eru fjárfesting í nýju landi, sem endist að eilífu. Lönguskerjalausnin kostar því sama og endurbætur á Reykja- víkurflugvelli. Borgarstjóri og sam- göngumálaráðherra gerðu með sér samning í júní 1999 um að kjósendur skuli vera áhrifalausir í málinu í 15 ár áður en boðið er upp á almenna kosningu um sama mál. Þessi samn- ingur var mistök, sem borgarstjóri er búinn að gera sér grein fyrir en er búinn að skipta um skoðun. Sam- kvæmt þessum samningi fékk sam- gönguráðherra allt sem hann bað um fram til 2016 en vill nú meira. Þetta er ósanngjarnt. Jafnframt fullyrðir hann að Reykvíkingar þurfi ekkert að snúa sér að skipulagsmál- um sínum í þessu sambandi fyrr en eftir árið 2016. Ennþá meiri ósann- girni. Samgönguráðherra hefur bent á Keflavíkurflugvöll sem lausn. Skv. Schengen-samkomulaginu verður sá flugvöllur innanlandsflug- völlur í Evrópu síðar í þessum mán- uði. Búið er af fjárfesta 3,7 milljarða í þessu skyni án þess að geta notað breytinguna fyrir innanlandsflug Ís- lendinga sjálfra. Flugvöllurinn heyr- ir undir utanríkisráð- herra. Við Íslendingar höfum tvo alþjóðaflug- velli, sem jafnfamt eru innanlandsflugvellir, við höfum tvo flug- málaráðherra og tvo flugmálastjóra. Þurfa kjósendur virkilega ekki að fylgjast betur með? Stöðugt sígur á ógæfuhliðina. Á meðan Gálga- hraun, Álftanes, Bessastaðanes, Vatns- mýrin, Viðey og Geld- inganes standa að mestu óbyggð teygir byggðin sig stöðugt austur fyrir Elliðaár og til norðurs og suðurs þaðan. Sumir eru þó svo heiðarlegir að játa hreinskilnislega að þeir gera sér grein fyrir afleiðingunum. Rún- ar Guðbjartsson flugstjóri skrifar grein í Mbl. 4. mars. sl. Í grein hans er fullyrt að það sé löngu liðin tíð að Reykjavíkurflug- völlur sé í „miðborg“ Reykjavíkur heldur sé hann í suðvesturútjaðri Stór-Reykjavíkur. Gamli miðbærinn sé að þróast í að vera miðstöð næt- urlífsins í Stór-Reykjavík líkt og St. Pauli-hverfið í Hamborg. Eins og sjá má af grein Rúnars má ekki hreyfa við flugvellinum. Það verður að flytja miðbæinn með flestum stjórnarbyggingum og Alþingishús- inu upp á Korpúlfsstaðasvæðið við Mosfellsbæ. Nú eru þau rök að flug- völlurinn sé svo nálægt stjórnsýsl- unni orðin veik. Halldór Jónsson verkfræðingur var búinn að lýsa svipuðum sjón- armiðum í Morgunblaðinu í septem- ber 1999. Hann segir ennfremur að skaðinn sé skeður og miðborgin orð- in að huggulegum „Altstadt“. En hvar er þá „Neustadt“? Því má þá ekki reisa hann í Vatnsmýrinni í framhaldi af gamla bænum? Þótt ég sé ósammála sjónarmiðum Rúnars og Halldórs kann ég vel að meta hugrekki þeirra og heiðarleik. Þeir gera sér ljóst hver raunveruleikinn er og vilja horfast í augu við afleið- ingarnar. Slík afstaða er gagnlegt framlag til umræðunnar. Í þættinum „Í vikulokin“ í ríkisút- varpinu 3. mars. sl. sagði Sigrún Magnúsdóttir borgarfulltrúi það sína skoðun að flugvöllurinn ætti að vera kyrr í Vatnsmýrinni, en í breyttri mynd. Hún sagði það sína stefnu að það ætti að þétta byggð, en í sömu setningu tilkynnti hún um fyrirhugaða nýja byggð á útjöðrum borgarlandsins við Úlfarsfell fyrir allt að 15 þús. manns. Í sjónvarps- þætti sunnudaginn 11. mars kom fram hjá borgarstjóra að ríkið var tilbúið að selja sinn hlut í Vatnsmýr- inni á 4 milljarða króna. Gallinn við kyrrsetu flugvallarins er m.a. sá að hann hindrar tengingar um brýr yfir til Álftaness og Bessa- staðaness, þar sem er enn nægilegt byggingarland mun nær aðalbyggð- inni, sem er ennþá á Seltjarnarnes- inu. Slík uppbygging myndi stytta allar akstursleiðir á höfuðborgar- svæðinu og draga úr umferðarslys- um, sem óhjákvæmilega fylgir dreifðari byggð með tilheyrandi akstursaukningu. Það hagræði, sem sjúkraflugið hefur af nálægð flug- vallarins við sjúkrahúsin, er á kostn- að feiri slysa sem orsakast af meiri akstri, sem dreifðari byggð í borgnni kallar á. Margir háskólamenn hafa séð fyr- ir sér staðsetningu þekkingariðnað- REYKVÍKING- AR, EYÐILEGG- IÐ EKKI BORG- INA YKKAR Jóhann J. Ólafsson Gallinn við kyrrsetu flugvallarins er m.a. að hann hindrar tengingar um brýr yfir til Álfta- ness og Bessastaðaness, segir Jóhann J. Ólafs- son, þar sem er enn nægilegt byggingarland mun nær aðalbyggðinni, sem er ennþá á Sel- tjarnarnesinu. SKOÐUN EINS og fram kom í grein okkar um klæði, skó og nytjahluti í síðustu viku, þá kemur fram í stofnsamningi SORPU að SORPA skuli stuðla að vinnslu og sölu á efnum úr sorpi til endurnýtingar og eiga samstarf og viðskipti við fyrirtæki er starfa á því sviði eftir því sem hagkvæmt þykir hverju sinni. Í þessari grein munum við halda áfram að fjalla um úrgangsflokka sem SORPA tekur á móti og kemur í endurvinnslu. Að þessu sinni eru það málmar og timbur sem við mun- um fjalla um því þetta eru þeir flokkar sem SORPA hefur hvað lengst verið að senda áfram í end- urnýtingu. Allt frá fyrstu dögum SORPU hefur fyrirtækið verið í samstarfi við FURU ehf. málmend- urvinnslu í Hafnarfirði um móttöku málma sem borist hafa til fyrirtæk- isins og Íslenska járnblendifélagið hf. sem endurnýtt hefur kurlað timbur sem kolefnisgjafa við fram- leiðslu kísiljárns í verksmiðju fyr- irtækisins á Grundartanga. Kísil- járn er notað sem íblöndunarefni í stál og steypujárn. Hráefni í nýjar vörur Það eru ógrynnin öll af málmum sem berast endurvinnslustöðvum SORPU, hvort sem það er í formi gamallar þvottavélar sem endað hefur sína lífdaga eða smærri hluta svo sem niðursuðudósa, málmloka, álpappírs eða þríhjóls. Ónýtur hús- búnaður fer einnig í þennan farveg. Þeim málmum sem SORPA tekur á móti er safnað í gáma og ekið til FURU. Þar eru þeir flokkaðir eftir gerð og eðlisþyngd, malaðir niður og síðan fluttir út til endurvinnslu. Umhverfislegur ávinningur af endurvinnslu málms er meðal ann- ars sá að það verður minni ágangur á nýtt hráefni sem unnið er úr jörðu með námuvinnslu. Sú aðgerð er dýr, tímafrek, krefst meðhöndlunar með ýmsum umhverfisspillandi efnum og skilur eftir sig stór sár á jörðinni. Ein stærsta koparnáma í heimi er um 4 km.² og um 1 km. á dýpt eða tvisvar sinnum Laugarvatn að stærð! Málmar eru mjög auðend- urvinnanlegir og þykja í raun hag- kvæmara hráefni í framleiðslu nýrra bíla og ýmissa annarra tækja. Málmur ætti aldrei að fara í rusla- tunnuna. Látum ekki hráefni í nýjar vörur fara til spillis. Minni útblástur gróðurhúsalofttegunda Timbur er kurlað niður í timb- urtætara móttökustöðvar SORPU og er allt endurnýtt sem kolefnis- gjafi í stað kola og koks við fram- leiðslu járnblendis í verksmiðju Ís- lenska járnblendifélagsins hf., Grundartanga. Þesskonar endur- nýting á timbri er sú fyrsta sinnar tegundar í heiminum. Timbur hefur hingað til oftast verið nýtt sem orkugjafi en við sem höfum vist- væna orkuframleiðslu með virkjun vatnsafls nýtum timbrið betur á þennan hátt. Félagið flytur því inn mun minna magn af kolum og koksi frá útlöndum og við spörum land- rými sem annars færi undir urðun timburs. Útblástur gróðurhúsaloft- tegunda er einnig minni fyrir til- stuðlan þessarar nýtingar. Notkun á timburkurli frá SORPU minnkar gróðurhúsaáhrif ÍJ um 30–40% og má það teljast mjög góður árangur af þessu séríslenska samstarfsverk- efni SORPU og ÍJ. Á meðfylgjandi súluriti má sjá magn timburs sem farið hefur til endurnýtingar hjá ÍJ s.l. 10 ár. Um 3.000 tonnum minna af því sem fór til ÍJ árið 2000 endaði í urðun. Ástæðan fyrir því var breytt fram- leiðsla hjá ÍJ. Verksmiðjan verður að tryggja að magn efnisins títans í gæðaafurð hennar sé innan vissra marka. Komið hefur í ljós að ef timburkurl frá SORPU er notað óflokkað er magn títans of hátt en títan er að finna í allri ljósri máln- ingu sem og ljósri klæðningu á inn- réttingum. Því tekur SORPA nú á móti tveimur flokkum timburs, ann- ars vegar lituðu og hins vegar ólit- uðu timbri. Litaða timbrið fer þó núna einnig til ÍJ og nýtist í járn- blendi að lægri gæðum. Við sjáum því fram á að aukning verði á magni timburkurls sem sent verður til ÍJ árið 2001 miðað við áætlun út frá fyrstu tölum ársins 2001. Af ofangreindu má því sjá að SORPA vinnur markvisst að því að koma nýtanlegum hráefnum aftur inn í eðlilega hringrás hráefnanna (málmar), sem og að koma þeim úr- gangi sem hægt er í endurnýtingu (timburkurl) og stuðla þannig að vistvænni framleiðslu. Stuðlum að vist- vænni framleiðslu Endurvinnsla SORPA vinnur mark- visst að því, segja Ragna Halldórsdóttir og Sif Svavarsdóttir, að koma nýtanlegum hrá- efnum aftur inn í eðlilega hringrás hráefnanna. Ragna Halldórsdóttir, deildarstjóri gæða- og þjónustusviðs Sorpu, Sif Svavarsdóttir, kynningar- og fræðslufulltrúi Sorpu. Málmar og timbur til end- urnýtingar Í FYRRA fór nánast eitt sjúkraflug á dag um Reykjavíkurflug- völl fimm daga vikunn- ar og líklegt er að sjúklingum framtíðar- innar verði ekki hlátur í huga þegar löng öku- ferð á næsta hátækni- sjúkrahús bíður þeirra eftir að sjúkrafluginu lýkur ef sú verður raunin að flugstarf- semin flytjist úr Reykjavík. Í fyrra, árið 2000, var lent í Reykjavík 315 sinnum með sjúk- linga, þar af 79 sinnum með þyrlu, sem lenti við Sjúkrahús Reykjavíkur í flestum tilfellum. Ekki er vafa undirorpið að hagur þeirra sem þurftu á sjúkrafluginu að halda hefði verið verri, ef sjúkra- flugið hefði þurft að fara um Kefla- víkurflugvöll. Varðandi almanna- varnir er rétt að hafa í huga að í Reykavík eru öflugustu sjúkrastofn- anir landsins. Þurfi að flytja slasað fólk utan af landi vegna stór- slysa, sem afleiðing af náttúruhamförum eða annarri vá, þá eru flutningar í lofti fljót- virkasta og oft örugg- asta leiðin. Það yrði því verulegt óhagræði af því að flytja innan- landsflugið til Kefla- víkur. Setja þyrfti upp nýja flutningslínu milli Reyjavíkur og Kefla- víkur, sem myndi lengja flutning slas- aðra um minnst eina klukkustund. Dýrari kostur Hvað varðar aðra flugstarfsemi Landhelgisgæslunnar, yrði öll bak- vaktarþjónusta erfiðari og dýrari ef flugið yrði flutt til Keflavíkur, því starfsmenn yrðu að vera á svæðinu á bakvaktartíma. Að öðrum kosti myndi viðbragðstími lengjast til muna. Byggja þyrfti upp alla flug- starfsemi Gæslunnar í Keflavík og hlytist af því mikið óhagræði. Eft- irlitsflug yrði einnig lengra og dýr- ara vegna lengri flugtíma. Það er því nokkuð skýrt í huga flestra þeirra er koma að flugrekstri að rekstur Reykjavíkurflugvallar í Vatnsmýrinni er hentugasti kostur- inn, þótt útfæra megi flugvallar- svæðið með ýmsum hætti til að sam- ræma sem flest sjónarmið og ná almennri sátt í málinu til næstu ára- tuga. Í þágu sjúkraflugs og almannavarna Benóný Ásgrímsson Flugvöllur Setja þyrfti upp nýja flutningslínu milli Reykjavíkur og Kefla- víkur, segir Benóný Ásgrímsson, sem myndi lengja flutning slasaðra um minnst eina klukkustund. Höfundur er yfirflugstjóri Landhelgisgæslunnar.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.