Morgunblaðið - 08.05.2001, Blaðsíða 64
64 ÞRIÐJUDAGUR 8. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
!
!
"!
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík Sími 569 1100 Símbréf 569 1329
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
FYRIR rúmum tíu árum var ég á
fundi þar sem lyfsalar og fleiri
funduðu um sölu hollefna í apótek-
um. Fannst sumum þetta ætti ekki
heima í lyfjaverslunum en niður-
staða fundarins var sú, að þar sem
flestir seldu þegar hollefni væri
sýnt hver stefnan væri en þá ætti
að nota tækifærið þar sem þekking
lyfjafræðinga væri til staðar að
gefa viðskiptavinum réttar upplýs-
ingar um hollefnin svo fólk gerði
sér ekki of miklar væntingar um
bata.
Fyrir rúmum mánuði fylgdi aug-
lýsingablað með Morgunblaðinu
um allskonar hollefni sem Lyfja-
verslun Íslands hf. selur í nafni
dótturfélags síns, Heilsuverslunar
Íslands.
Þetta auglýsingablað Heilsu-
verslunarinnar er glæsilegt og fullt
af allskyns fullyrðingum sem holl-
efnaheildsalar eru jafnan þekktir
fyrir. Samkvæmt því sem í blaðinu
stendur er hægt að kaupa hollefni
gegn hárlosi og sem yngja heila-
starfsemina um 10 ár (góð tala),
lækna framtaksleysi, afeitra líkam-
ann (við erum svo óhrein) og kaupa
trefjakubba sem eru ekki vana-
bindandi! Finnst einhverjum þetta
of gott til að vera satt?
Ég spyr: Ef ég kaupi eitthvað af
þessum efnum og skallinn hverfur
ekki, ég held áfram að vera svona
framtakslaus, skammtímaminnnið
batnar ekkert og ég grennist ekki
heldur – fæ ég þá endurgreitt?
Þetta eru þó lyfjafræðingar
þarna á ferð (Lyfjaverslun Íslands
hf., ekki satt?) og ef marka má
metnaðarfulla kynningu blaðsins:
„Við leggjum áherslu á að bjóða
uppá bestu fáanlega vöru í hverj-
um flokki.“ Það hlýtur þá að vera
satt að Bradley-teið lækki kólest-
eról ef þið segið það; ekki satt
Lyfjaverslun?
Þarna er einnig vitnað í mikla
sérfræðinga sem að sjálfsögðu tína
til kosti auglýstra hollefna. Þar var
fremstur meðal jafningja dr. Luc
Delmulle sem starfar hjá belgíska
Ortis-fyrirtækinu sem selur m.a.
Ortis Ginseng. Vill svo til að kór-
eska ríkisfyrirtækið sem ræktar
Ginseng í Kóreu hefur kært Lyfja-
verslun Íslands fyrir ósannar full-
yrðingar (lygi) doktorsins um
ræktun og meðferð Ginsengs í áð-
urnefndu auglýsingablaði.
Ginseng-doktorinn segir að jarð-
vegurinn í Kóreu sé oft bættur með
kemískum efnum, skordýraeitri og
áburði sem kalli á enn frekari notk-
un eiturefna og í Kína sé ekkert
svoleiðis sull. Einnig að Kóreu
Ginsengið sé ekki rautt, allt
Ginseng er hvítt eins og eplin og
svo sé Kóreu Ginsengið gufuhitað
en ekki hjá þeim í Kína. Nei! Það
er sko leyst í alkóhóli sem er lang-
best. Þetta er kænska. Þetta er
djarft. Svona á að markaðssetja!
Sérstaklega í ljósi þess að nýlegar
eiturefnamælingar á Ortis gæða
Ginsenginu frá Lyfjaverslun Ís-
lands hf. sýna að þar sé að finna
ýmiss krassandi eiturefni í því
magni sem aldrei yrðu leyfð í
matvöru hérlendis. Mælingar frá
virti, hlutlausri rannsóknastofu
Phytolab í Þýskalandi sýna alls-
konar eiturefni í Ortis gæða
Ginsenginu. Ekki ætla ég mér að
fara út í einstaka efni sem þar
mældust. Ætli það verði ekki rætt í
dómssal þegar þar að kemur.
Ég bara velti því fyrir mér svona
almennt, ef hollefnafyrirtæki eru
alltaf að gæðamæla til að meta til-
vist eiturefna hvað gera þau ef
mælingar fara yfir mörkin, hvað þá
langt yfir mörkin? Það væri ekki
gott að vera nappaður með eitraða
vöru á Evrópumarkaði þar sem
reglur eru nokkuð skýrar um við-
miðunarmörk.
Gæti verið að einhverjum dytti í
hug að koma slíkum vörum í sölu í
löndum þar sem löggjöfin væri
ófullkomin? Það væri kænska, það
væri djarft. Svona á að markaðs-
setja!
Án þess að ætla þeim aðilum sem
hér hefur verið minnst á slíka
hegðan kemst maður ekki hjá því
að velta fyrir sér hvernig óprúttnir
sölumenn gætu hagað sér. Þess-
vegna er mikilvægt að hafa öflugt
eftirlit og skýrar reglur. Þó skilst
mér að þetta lotunúmer sem mæld-
ist mengað gæti enn verið í sölu
(Z20K/00922) er þetta er ritað, þó
að Hollustuvernd viti af þessu.
Ætli þetta sé þá bara ekki allt í lagi
skv. gildandi reglum hérlendis?
Það væri samt ágætt ef einhver op-
inber aðili tjáði sig um þetta okkur
til upplýsingar.
Þar sem lyfjaverslanir eru nú
flestar tengdar í keðjum er mark-
aðssetning þessara efna komin á
nýtt og öflugra stig.
Þegar maður kemur í apótekið
eru þar fullar hillur af kremum
sem lofa ytri fegurð og hollefnum,
sem lofa innri heilsu, á viðeigandi
verði. Svo fer maður að afgreiðslu-
borðinu þar sem lyfjalykt og hvítir
sloppar staðfesta mann í trúnni.
Einnig virðist að víða sé starfs-
fólki uppálagt að segja það sem
stendur í auglýsingabæklingunum.
Þetta er nýtt hlutverk starfsfólks í
apótekinu. Þetta er hin nýja kyn-
slóð skottutækna. Svona á að
markaðssetja.
ÓLAFUR SIGURÐSSON,
efnafræðikennari,
Herjólfsgötu 34,
220 Hafnarfirði.
Skottulæknar
allra apóteka
sameinist
Frá Ólafi Sigurðssyni: