Morgunblaðið - 23.05.2001, Blaðsíða 26

LISTIR
26 MIÐVIKUDAGUR 23. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
V
ORBOÐINN ljúfi,
fuglinn trúr sem fer
með fjaðrabliki háa
vegaleysu … þannig
orti Jónas um þröst-
inn, sem þá var sumarfugl á Ís-
landi. Koma söngfuglanna var þá
sem nú tilhlökkunarefni eftir kalt
og þögult vetrarmyrkrið. Í dag eru
vorboðarnir aðrir, en ennþá leyn-
ast söngfuglar þar á meðal. Krist-
inn Sigmundsson óperusöngvari er
á leið heim til Íslands um vega-
leysu háloftanna, til að gleðja land-
ann með söng. Kristinn er á ferð
og flugi milli óperuhúsa heimsins,
þar sem starfsvettvangur hans er,
en eins og þröstur Jónasar hefur
hann þó tekið sér bólfestu á Ís-
landi og á þar sitt lögheimili árið
um kring, þótt flogið sé milli staða
og sungið. Eins og oft áður er það
Jónas Ingimundarson sem ætlar
að lóðsa Kristin um íslenska tón-
leikasali, og að þessu sinni koma
þeir við á stöðum sem sjaldgæft er
að aðrir eins söngfuglar vitji.
Önnur vídd að syngja
fyrir eigin þjóð
Við náðum Kristni á hótelher-
bergi í Cincinnati í Ohio í Banda-
ríkjunum, en þar dvelst hann í
nokkra daga og sinnir tveimur
verkefnum; annars vegar syngur
hann í Sköpuninni eftir Haydn og
hins vegar syngur hann í óperu
Victors Ullmans, Keisaranum frá
Atlantis. Fyrir nokkrum dögum
var Kristinn að syngja með Önnu
Sofie von Otter í óperunni Ariod-
ante eftir Händel í Bastilluóper-
unni í París, en eftir dvölina í Ohio
verður flugið tekið heim.
„Ég var að koma frá París, kom
hingað í fyrrakvöld, var á þremur
æfingum í gær, bæði á Sköpuninni
og Keisaranum frá Atlantis; en
það er verk sem nasistarnir bönn-
uðu á sínum tíma; – konsert í
kvöld á Sköpuninni og svo verður
það Keisarinn á sunnudaginn.“
Þetta kann mörgum að þykja
strembið, en svona er líf óperu-
söngvarans. Kristinn er að koma
heim og það verður ekki hjá því
komist að spyrja að því hvernig
það sé að koma og syngja á fá-
mennum stöðum á Íslandi eftir
svona annríki í milljónaborgum
heimsins.
„Það er það sem gefur lífinu
gildi. Ég fæ ósköp lítið út úr því að
vera að syngja fyrir einhvern
massa þar sem ég þekki engan.
Það er ósköp gott að láta klappa
fyrir sér og finna að fólki líkar það
sem maður er að gera, en það gef-
ur þessu allt aðra vídd að syngja
fyrir sína eigin þjóð.“
Anna Soffía
í kaupfélaginu
Kristinn Sigmundsson er kom-
inn á pall með bestu söngvurum
heims og þekkir marga þeirra per-
sónulega. Anne Sofie von Otter,
sem hann söng með í París um
daginn, er ein af skærustu stjörn-
unum í söngheimum í dag, en virð-
ist þó ætíð hafa farið svolítið sínar
eigin leiðir í listinni, og það er for-
vitnilegt að heyra hvað Kristinn
segir um kynni sín af henni.
„Hún er mjög elskuleg og indæl
og er mjög ótýpísk díva og ólík
þeirri ímynd sem maður hefur um
óperusöngkonur. Hún er ósköp
venjuleg kona og gæti þess vegna
unnið í Kaupfélaginu í Borgarnesi
eða í fiski á Vestfjörðum.“
Eftir tónleikaferð þeirra Jónas-
ar hér heima ætlar Kristinn í lang-
þráð frí, en í júlí er svo á dagskrá
að syngja í Otello eftir Verdi í
München undir stjórn James Le-
vine, en Kristinn hefur áður sung-
ið undir hans stjórn bæði í Don
Giovanni og Valkyrjunni í Metro-
politan-óperunni í New York. Fyr-
ir nokkrum árum var Kristinn Sig-
mundsson að syngja baritónrödd,
eða bassbaritón, en nú er hann
eingöngu í bassahlutverkunum.
„Annars er ég ekkert að sérhæfa
mig í einhverjum tegundum hlut-
verka umfram önnur. Ég syng allt
frá Rossini til Wagners.“
Betra að vera í
lausamennsku
Eftir að Kristinn tók þá ákvörð-
un að hætta á föstum samningi við
eitt óperuhús flutti hann heim með
fjölskyldu sinni og gerir út héðan.
„Þetta hefur sína ókosti auðvitað;
ég er lítið heima hjá mér, en fyrst
maður þarf endilega að vera í
þessu starfi erlendis er betra að
hafa það þannig að fjölskyldan sé
heima á Íslandi heldur en að mað-
ur sé með hana einhvers staðar í
útlöndum og hún sjái mann aldrei
þar. Jú, þetta er miklu, miklu
betra. Það segir sig sjálft, maður
er þá ekki útlendingur þar sem
maður býr. Það er ákveðin tilfinn-
ing sem ég held að flestir hafi
fundið fyrir sem hafa búið í út-
löndum, tilfinningin að vera út-
lendingur, hún er ekkert sérstak-
lega þægileg alltaf.“ En er þetta
betra líf en að vera fastráðinn á
einum stað? „Já, nema fjölskyldu-
lífsins vegna, en að öllu öðru leyti
er þetta miklu ákjósanlegra, meiri
fjölbreytni í verkefnum og maður
fer víðar.“ Meðal ungu söngvar-
anna þykir enginn söngvari með
söngvurum nema að komast á
samning, og þá helst í Þýskalandi,
þar sem ófáir Íslendingar hafa
starfað á liðnum árum, þar á meðal
Kristinn sjálfur. En einhvern veg-
inn þróast þetta þó þannig, að eftir
að þeim áfanga er náð er næsti
hjalli að klífa sá að losna frá samn-
ingnum; komast í þá stöðu að geta
valið sér verkefni að vild. „Starfs-
öryggið er náttúrlega meira á
föstu samningunum vegna þess að
þá er maður í rauninni bara rík-
isstarfsmaður og ef menn standa
sig nokkuð vel eru samningarnir
yfirleitt endurnýjaðir ef menn vilja
það. Í Þýskalandi er það meira að
segja þannig, að ef þú ert búinn að
syngja á samningi í tíu ár verð-
urðu sjálfkrafa æviráðinn. En í
lausamennskunni er þetta harðari
heimur. Þar fá þeir einir vinnu
sem eru í toppklassanum, ef ég má
orða það þannig, því þar er það
markaðurinn sem ræður.“ Kristinn
Sigmundsson þarf ekki að hafa
áhyggjur af nánustu framtíð, því
hann segist hafa miklu, miklu
meira en nóg að gera. Hann er
þegar fullbókaður fram á árið
2004. Kristinn sinnir nær eingöngu
óperunni og bókuð verkefni hans
eru nánast öll við hin ýmsu óp-
eruhús í heiminum. „Það er nú
ekki mikið svigrúm úti fyrir ljóða-
söng, eða eitthvað annað, maður
verður að skapa sér það svigrúm
sjálfur og ég hef ekki gert það eins
mikið og ég hefði viljað. Það er eitt
í þessu; í útlöndum kemur enginn
að hlusta á einhvern ljóðasöngv-
ara, það þarf að vera nafn, Bryn
Terfel, Cecilia Bartoli eða eitthvað
svoleiðis, af því að það eru í raun-
inni bara þessar súperstjörnur
sem virkilega geta haldið úti ein-
hverjum ljóða-karríer samhliða óp-
erunni. Þetta er eins og allt annað
spurning um markaðssetningu.“
Í Jökulsárlóni
og París
Þegar verið var að undirbúa
þetta spjall við Kristin barst
blaðamanni til eyrna saga af ís-
lenskum leiðsögumanni á ferð um
landið með ferðamenn frá Mið-
Evrópu. Í hópnum voru eldri hjón
sem spurðu leiðsögumanninn stöð-
ugt um Kristin Sigmundsson og
vildu fá að vita sitt af hverju um
hann. Þegar komið var að Jökuls-
árlóni og ferðamannahópurinn var
í þann veginn að stíga um borð í
bát til að skoða lónið gerast þau
undur og stórmerki, að Kristinn
birtist í eigin persónu á svæðinu.
Það varð auðvitað uppi fótur og fit
og hjónin gátu vart hætt að þakka
Kristni fyrir þær stundir sem
hann hafði glatt þau með söng sín-
um ytra og á daginn kom að fleiri í
hópnum höfðu heyrt hann og séð á
sviði og vildu auðvitað þakka fyrir
sig líka. Er Kristinn svona fræg-
ur?
„Jú, ég man eftir þessu,“ segir
Kristinn og hlær, „en ætli það sé
ekki helst í París, þar kemur það
stundum fyrir að ég er stoppaður
á götu, enda er ég búinn að vera
mikið þar, og ákveðinn kjarni fólks
sem kemur alltaf í óperuna. Þetta
fólk veit hver ég er.“
Kem heim til að
safna kröftum
Hróður Kristins Sigmundssonar
á vafalítið eftir að berast víðar og
fleiri eiga eftir að hnippa í hann á
götum stórborganna og þakka
honum góðan söng. Verið getur að
þeir Jónas fari annan hring um
landið seinna í sumar, en að því
loknu tekur vetrarstarfið við. „Í
september verð ég hlaupandi milli
óperuhúsa í Þýskalandi; verð bæði
í Berlín og Hamborg, og þá tekur
við verkefni sem ég hlakka mikið
til.
Ég fer til Boston og syng með
Sinfóníuhljómsveitinni í Boston,
sem Seiji Ozawa stjórnar, í Szenen
aus Göthes Faust eftir Schumann.
Þetta verða fimm konsertar, þrír í
Boston og tveir í Carnegie Hall í
New York. Í september og fram í
október verð ég að syngja nánast
eina sýningu á kvöldi, þannig að
það verður gott að komast núna
heim til að safna kröftum fyrir
haustið.“
Í dag er Kristinn upptekinn af
verkefni næstu daga, Keisaranum
frá Atlantis. Tónskáldið Victor Ull-
man samdi þessa óperu í fanga-
búðunum í Therezienstadt, þar
sem hann var fangi nasista. Verkið
er paródía á þriðja ríkið og keis-
arinn persóna Hitlers. Eftir gene-
ralprufuna var verkið bannað og
tveimur dögum síðar var tónskáld-
ið sent í gasklefann.
„Þarna bregður fyrir þýska
þjóðsöngnum með mjög sérkenni-
legum texta og í frýgískri tónteg-
und, þannig að það tekur tíma að
átta sig á því hvað verið er að
syngja, en fangabúðastjórarnir
áttuðu sig á að þetta væri skrum-
skæling á þeirra gildum. Þetta er
magnað verk.“ Kristinn Sigmunds-
son er að fara á æfingu. Mið-evr-
ópsk harmsaga bíður hans þar.
Það verða aðrar sögur sagðar á
tónleikum hans og Jónasar Ingi-
mundarsonar hér. Kannski það
verði sögur af Draumalandinu.
Morgunblaðið/Þorkell
Kristinn Sigmundsson söngvari og Jónas Ingimundarson píanóleikari á góðri stund.
„Þetta er það
sem gefur
lífinu gildi“
Kristinn Sigmundsson ferðast milli stór-
borga og syngur í öllum helstu óperuhúsum
heims. En eins og farfuglarnir skilar hann
sér ætíð aftur, því hann býr á Íslandi, þótt
söngurinn beri hann víða. Bergþóra Jóns-
dóttir ræddi við Kristin um söngferð hans
og Jónasar Ingimundarsonar um landið og
um störf hans í erlendum óperuhúsum.
ureyrar þar sem hann lék nokkur
hlutverk. Hann starfaði um nokk-
urt skeið sem leikstjóri áhugaleik-
félaga víða um landið og segir að
áhugi sinn á að leggja leikstjórn
alveg fyrir sig hafi kviknað á þeim
tíma.
Höfundur
þýðir sjálfur
Fiskar á þurru landi hefur ekki
verið sýnt áður í Bretlandi en þýð-
andi verksins er höfundurinn
sjálfur.
Verkið var frumsýnt af P-leik-
hópnum 1993 og hefur síðan verið
leikið af íslenskum áhugaleik-
félögum og einnig í Færeyjum.
Í GÆRKVÖLDI var frumsýnt í
Old Vic-leikhúsinu í Bristol leikrit
Árna Ibsen Fiskar á þurru landi.
Leikstjórinn er Oddur Bjarni
Þorkelsson sem stundað hefur
nám í leikstjórn við Bristol Old
Vic Theatre School.
Að sögn Odds Bjarna verða
nokkrar sýningar á verkinu en
það er hluti af lokaverkefni hans í
tveggja ára leikstjórnarnámi.
Leikendur eru nemar á lokaári í
Bristol Old Vic-leiklistarskólan-
um.
Oddur Bjarni er Húsvíkingur
að uppruna og gat sér gott orð
sem leikari með leikfélaginu þar í
bæ og síðar með Leikfélagi Ak-
Fiskar á þurru
landi í Bristol
Fimmtudag 24. maí kl. 20.30
Reykholti í Borgarfirði Föstu-
dag 25. maí kl. 21.00 Lauga-
landi í Holtum
Sunnudag 27. maí kl. 17.00
Fjölbrautaskóla Akraness
Mánudag 28. maí kl. 20.30
Félagsheimilinu Flúðum
Þriðjudag 29. maí kl. 20.30
Félagsheimilinu Ólafsvík
Mánudag 4. júní kl. 20.30
Laugabóli í Eyjafirði
Tónleikar
Kristins Sig-
mundssonar og
Jónasar Ingi-
mundarsonar
begga@mbl.is
MÁLÞING um kirkjuarkitekt-
úr verður haldið á vegum
Kirkjulistahátíðar í Suðursal
Hallgrímskirkju og verður sett
á föstudag kl. 17 og lýkur á laug-
ardag.
Til þingsins er boðað til að
ræða gerð, tilgang og skipan
kirkna og þá sérstaklega altaris-
rýmis. Hönnun nýrra íslenskra
kirkna verður kynnt og rædd.
Þingið er haldið í samvinnu við
Arkitektafélag Íslands.
Meðal fyrirlesara eru Hjör-
leifur Stefánsson arkitekt sem
fjallar um rýmisskipan í þróun
kirkna og Arne Sæther, norskur
sérfræðingur í kirkjuarkitektúr,
sem ræðir um kirkjuna sem stað
opinberunar og hvíldarstað.
Málþing
um kirkju-
arkitektúr