Morgunblaðið - 23.05.2001, Blaðsíða 41

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. MAÍ 2001 41
✝ Leifur Hannes-son fæddist í
Reykjavík 13. janú-
ar 1930. Hann lést á
Landspítalanum í
Fossvogi 14. maí
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Hannes Valgarður
Guðmundsson lækn-
ir og Valgerður
Björg Björnsdóttir
húsmóðir. Systur
hans eru; Valgerð-
ur húsmóðir, f. 20.
júlí 1931, gift Ólafi
Ólafssyni veggfóðr-
arameistara, þau eiga þrjú börn;
Lína Lilja, fyrrv. launagjaldkeri,
f. 14. september 1935, gift Hilm-
ari Pálssyni, fyrrv. forstjóra, þau
eiga þrjá syni; Helga, barna- og
unglingageðlæknir, f. 10. maí
1942, gift Jóni G. Stefánssyni yf-
irlækni, þau eiga fjögur börn.
Leifur kvæntist 7. júní 1957 eft-
irlifandi eiginkonu sinni, Ás-
laugu Sólveigu Stefánsdóttur
húsmóður, f. 10. júní 1929. For-
vistir. Sambýlismaður Áslaugar
er Bjarni Halldórsson húsasmið-
ur og á hann tvær dætur.
Leifur ólst upp hjá foreldrum
sínum í húsi afa síns, Guðmund-
ar Hannessonar, prófessors,
Hverfisgötu 12 í Reykjavík.
Hann var stúdent frá MR 1949,
lauk fyrri hluta verkfræði frá HÍ
1952 og prófi í byggingaverk-
fræði frá DTH í Kaupmannahöfn
1955.
Leifur starfaði hjá Borgar-
verkfræðingi í Reykjavík 1955–
61, var ráðgefandi verkfræðing-
ur hjá Verkfræðistofu Stefáns
Ólafssonar 1961–64. Árið 1964
stofnaði hann ásamt fleirum
verktakafyrirtækið Miðfell hf.
og var framkvæmdastjóri þess
til ársins 1987. Árið 1969 setti
hann á laggirnar ásamt fleirum
Olíumöl hf. og Þórisós sf. Leifur
var einn af stofnendum Samtaka
íslenskra verktaka, nú Verktaka-
samband Íslands og var formað-
ur þess 1968–72. Hann sat m.a í
stjórn Lífeyrissjóðs verkfræð-
ingafélags Íslands 1961–73 og í
stjórn byggingaverkfræðideildar
Verkfræðingafélags Íslands
1962–64.
Útför Leifs fer fram frá Dóm-
kirkjunni í Reykjavík í dag og
hefst athöfnin klukkan 15.
eldrar hennar voru
Stefán Runólfsson
húsasmíðameistari
og Pálína Andrés-
dóttir húsmóðir.
Systir hennar er
Þóra Stefánsdóttir,
fyrrv. bankastarfs-
maður, f. 26.11.
1926, gift Ólafi
Bergssyni, fyrrv. vá-
tryggingarmanni.
Þau eiga fimm börn.
Dætur Leifs og Ás-
laugar eru; Þórdís
rekstrarfræðingur, f.
16.6. 1958, hennar
dóttir er Sóley Jónsdóttir, f.
1984, faðir hennar er Jón Gríms-
son flugstjóri, þau slitu samvist-
ir; Gerður smíðakennari, f. 8.3
1961, maður hennar er Sveinn A.
Blöndal, hann á tvo syni en sam-
an eiga þau Þórhildi, f. 1989, og
Baldur, f. 1998; Áslaug fatahönn-
uður, f. 2.3. 1963, hennar sonur
er Leifur Ýmir Eyjólfsson, faðir
hans er Eyjólfur B. Alfreðsson
hljóðfæraleikari, þau slitu sam-
Samtímis deyja
ekki sumarsins grös og lauf.
Allt deyr
að eigin hætti.
Allt deyr
en óviss er dauðans tími.
Dauðinn er regla
sem reglur ná ekki til.
(Hannes Pétursson.)
Leifur Hannesson, verkfræðingur
og framkvæmdastjóri, hefur nú
gengið veg þessarar veraldar til
enda og kvatt okkur samferðamenn
sína.
Við Leifur kynntumst haustið
1942, þegar við settumst í undirbún-
ingsdeild fyrir inntökupróf í 1. bekk
gagnfræðadeildar MR sem Einar
Magnússon menntaskólakennari
starfrækti eftir hádegi í skólahúsinu.
Í gagnfræðadeildinni, 1. og 2. bekk,
voru aðeins 30 nemendur í hvorum
bekk. Inntökuprófið þreyttu oft um
150 nemendur svo samkeppnin um
eitt af þessum 30 sætum var hörð.
Það atvikaðist þannig að við Leifur
lentum í sömu kennslustofu í und-
irbúningsdeildinni hjá Einari og urð-
um sessunautar. Leifur var yfirveg-
aður, jafnlyndur og hýr, óspar á
hjálpsemi við þá sem af einhverjum
sökum stóðu höllum fæti og varð
hann því fljótt vinsæll af okkur
bekkjarsystkinunum.
Faðir Leifs var Hannes Guð-
mundsson, yfirlæknir og dósent við
HÍ. Var hann dáður læknir og þekkt-
ur fyrir umhyggjusemi fyrir sjúk-
lingum sínum. Faðir hans var Guð-
mundur Hannesson, prófessor og
alþingismaður, fjölgáfaður maður og
áræðinn og farsæll skurðlæknir. Lét
hann sér fátt óviðkomandi sem til
framfara horfði í þjóðfélaginu. Segja
má að hann hafi verið orðinn þjóð-
sagnapersóna í lifanda lífi. Hann var
heimilismaður hjá foreldrum Leifs
og setti virðulegan blæ á heimilið.
Hann andaðist þegar við Leifur vor-
um í menntaskólanum.
Móðir Leifs var Valgerður Björns-
dóttir, bónda á Grund í Svarfaðardal
Sigfússonar. Var hún gestrisin fyr-
irmyndarhúsmóðir og tók ætíð vel á
móti okkur félögum Leifs og sýndi
okkur hlýju og umhyggjusemi.
Þegar við þrjátíumenningarnir,
sem hlotnaðist það happ að komast
inn í 1. bekk gagnfræðadeildar
haustið 1943, settumst á skólabekk
um haustið myndaðist fljótt góður
andi í bekknum og traust vinátta
milli okkar bekkjarsystkinanna sem
haldist hefur alla tíð síðan. Þegar
mér verður hugsað til menntaskóla-
áranna eru þau í minningunni ein-
staklega ánægjulegur tími. Kennar-
arnir voru flestir miklir
afburðamenn og var Pálmi rektor
þar fremstur í flokki, hámenntaður
náttúrufræðingur, góður stjórnandi
og mikill uppalandi.
Leifur hafði snemma áhuga á
hvers konar tækni og þegar við unn-
um saman í hvalstöðinni í Hvalfirði á
sumrin á menntaskólaárunum voru
honum oft falin ýmis verkefni sem
reyndu á tæknilega útsjónarsemi.
Hann var góður námsmaður og lágu
raungreinar einkum vel fyrir honum.
Það lá því beint við að hann legði fyr-
ir sig verkfræði í Háskólanum eftir
stúdentspróf 1949. Það atvikaðist
þannig að ég innritaði mig líka í
verkfræðideildina og að loknu fyrri-
hlutaprófi fórum við báðir til fram-
haldnáms til Kaupmannahafnar og
þaðan lukum við verkfræðiprófi
1955.
Þegar heim kom réðst Leifur til
starfa hjá borgarverkfræðingnum í
Reykjavík og vann þar í átta ár. Síð-
an starfaði hann sem sjálfstætt
starfandi ráðgjafarverkfræðingur í
nokkur ár en árið 1964 stofnaði hann
ásamt öðrum verktakafyrirtækið
Miðfell hf. Það fékk fljótt næg verk-
efni, einkanlega við gatnagerð víða
um land og margvísleg önnur verk,
meðal annars helstu byggingar
Kröfluvirkjunar. Leifur stofnaði
einnig ásamt öðrum verktakafyrir-
tækin Olíumöl hf. og Þórisós hf. Á
byggingartíma Kröfluvirkjunar urðu
náttúruhamfarir við Kröflu og leiddu
þær til mikilla erfiðleika við fram-
kvæmdirnar. Þrátt fyrir þetta tókst
Leifi að gera stöðvarhúsið fokhelt á
umsömdum tíma og lagði hann mjög
hart að sér til þess að þetta tækist.
Leifur var á ýmsan hátt óvenju-
legur maður og valmenni. Hann var
fágætlega jafnlyndur og seinþreytt-
ur til vandræða en sýndu menn hon-
um yfirgang gat hann verið fastur
fyrir. Við vinnu fór hann ekki alltaf
troðnar slóðir og kunnu starfsmenn
hans ýmsar skondnar sögur þar að
lútandi. Margan ungan og óreyndan
ungling réð Leifur til starfa. Reynd-
ist hann þeim góður húsbóndi og
sýndi þeim traust. Margir þeirra
urðu síðar tækni- og verkfræðingar
og minnast hans með þakklæti.
Árið 1958 tókum við 7 félagar frá
námsárunum okkur saman og
byggðum raðhús við Laugalæk. Á
þeim tíma var ekki um annað að
ræða en að vinna sem mest sjálfur
við bygginguna og kaupa aðeins
nauðsynlegustu fagvinnu að og var
samvinnan við bygginguna því náin
milli okkar.
Árið 1987 fékk Leifur blóðtappa í
heila og varð óvinnufær í framhaldi
af því. Fyrstu árin hjúkraði Áslaug
kona hans honum heima með hjálp
dætra þeirra en síðar, eftir að hann
fór að þurfa á meiri hjúkrun að
halda, bjó hann á Elliheimilinu
Grund.
Leifur var umhyggjusamur heim-
ilisfaðir og ákaflega barngóður mað-
ur og er það því sérstaklega sorglegt
að heilsubrestur hans olli því að
hann gat ekki notið samvista við
dætrabörnin eins og hann hefði kos-
ið. Megi minningin um góðan dreng
og ljúfar samverustundir vera ást-
vinum hans styrkur í framtíðinni.
Ferð þín er hafin
fjarlægist heimatún.
Nú fylgir þú vötnum
sem falla til nýrra staða
og sjónhringar nýir
sindra þér fyrir augum.
(Hannes Pétursson.)
Jóhannes Guðmundsson.
Frá því ég heyrði, að hann Leifur
Hannesson, verkfræðingur væri lát-
inn, hafa minningarnar um góðan
dreng flögrað um huga minn. Ég og
systkini mín höfum ávallt litið á Leif
og venzlafólk hans sem náin skyld-
menni okkar, enda voru móðir hans
Valgerður og faðir okkar Jón G. Sól-
nes fóstursystkin. Ég leit því
snemma upp til frænda míns, sem ég
hitti alltaf þegar ég var í heimsókn
ásamt foreldrum mínum í höfuð-
borginni. Við nutum góðra samvista
við fjölskylduna á Hverfisgötu 12,
þar sem Valgerður stýrði mann-
mörgu heimili af miklum skörungs-
skap, og Hannes heitinn Guðmunds-
son læknir, miðlaði okkur af fróðleik
sínum af alkunnri prúðmennsku. Á
síðasta námsári Leifs við tæknihá-
skólann í Kaupmannahöfn varð ég
þess aðnjótandi, ungur piltur í
menntaskóla, að koma í heimsókn til
Kaupmannahafnar. Leifur fór með
mig í heimsókn í skólann sinn við Ös-
tervoldgade. Varð ég hugfanginn af
skólanum og öllum þeim aragrúa af
nemendum og kennurum, sem þar
voru saman komnir. Réð þetta úrslit-
um um, að ég ákvað að nema verk-
fræði sjálfur tveimur árum síðar.
Þau þrjú ár, sem ég var við nám við
Háskóla Íslands áður en haldið var
til Danmerkur, var það fastur punkt-
ur í tilverunni að koma í sunnudags-
steikina hjá Valgerði á Hverfisgöt-
unni, þar sem ég hitti ávallt Leif og
gat ráðfært mig við hann um verk-
fræðinámið og spjallað við hann um
tæknileg málefni. Leiðir skildi þegar
ég hélt til framhaldsnáms til Dan-
merkur og starfa þar, en ég fylgdist
þó með því hvernig Leifur byggði
smám saman upp öflugt verktaka-
fyrirtæki af miklum skörungsskap
og dugnaði.
Það má segja, að við höfum end-
urnýjað kynni okkar með eftirminni-
legum hætti, nokkrum árum eftir, að
ég var alkominn heim aftur til starfa
við Háskólann í byrjun áttunda ára-
tugarins. Þá hófst það, sem sumir
hafa viljað kalla Kröfluævintýrið,
þótt í huga okkar, sem þar komum
að verki, hafi miklu frekar verið um
að ræða dirfskufulla og magnaða til-
raun til að beizla varmaorkuna í iðr-
um jarðar þrátt fyrir óblíð náttúru-
öflin. Þar fór Leifur, en fyrirtæki
hans Miðfell sá um stærstan hluta
byggingarverksins, fremstur í
flokki. Hann fór því ekki varhluta af
þeirri óhróðursherferð, sem var háð
gegn framkvæmdinni á nær öllum
vígstöðum þjóðfélagsins um árabil.
Það er svo önnur saga, að Kröflu-
virkjun hefur fyrir löngu sannað sig,
sem einhver bezta framkvæmd, sem
við Íslendingar höfum ráðist í varð-
andi virkjun jarðvarma og færir
þjóðinni birtu og yl með fullum af-
köstum og reyndar ríflega því, sem
gert hafði verið ráð fyrir í upphafi.
Veit ég, að þessi málalok yljuðu Leifi
um hjartaræturnar. Á þessum árum
bundumst við feðgar og bræður mín-
ir á Akureyri og Leifur traustum
böndum. Við kunnum sannarlega að
meta dugnað og kraft Leifs, sem átti
hvað mestan þátt í, að það tókst að
ljúka virkjunarframkvæmdunum við
Kröflu, þrátt fyrir hið mikla and-
streymi, sem við máttum reyna. Það
var því mikið áfall fyrir alla, þegar
Leifur missti skyndilega heilsuna
fyrir nærri 15 árum og varð að hætta
frekari verkfræðistörfum.
Við systkinin og móðir okkar höf-
um haldið nánum tengslum við fjöl-
skylduna af Hverfisgötunni. Á hún
Helga, systir Leifs, ekki hvað
minnstan þátt í því. Höfum við hitzt
reglulega gegnum árin, en óneitan-
lega urðu samskiptin við Leif minni
hin seinni árin vegna veikinda hans.
Nú þegar hann er allur er ljúft að
minnast góðs drengs og rifja upp all-
ar þær skemmtilegu stundir, sem við
áttum saman. Það er alltaf sárt að
missa náinn ástvin, og viljum við
færa Áslaugu og dætrunum, fjöl-
skyldum þeirra og systkinum Leifs
innilegar samúðarkveðjur á þessari
stundu.
Júlíus Sólnes.
Vinur minn og kollega Leifur
Hannesson verkfræðingur andaðist
14. maí sl. á 72. aldursári. Við kynnt-
umst þegar við stunduðum nám í
verkfræði við Háskóla Íslands en þá
var aðeins hægt að ljúka fyrri hluta
námsins hér heima. Við sigldum því
til Hafnar haustið 1952 og lukum síð-
ari hluta námsins við Danmarks
Tekniske Højskole. Við vorum níu
Íslendingar sem tókum lokapróf í
janúar 1955. Nú eru þrír félagar okk-
ar fallnir frá en þannig er nú lífsins
gangur. Vinátta okkar félaganna
efldist mjög á Kaupmannahafnarár-
unum og við áttum saman margar
glaðar stundir.
Þegar heim var komið réðst Leif-
ur til starfa hjá bæjarverkfræðingn-
um í Reykjavík en ég hjá Vegagerð
ríkisins. Fáum mánuðum eftir að við
komum heim rak á fjörur okkar
Leifs verkefni sem við tókum að okk-
ur en það var að gera burðarþols- og
lagnateikningar í nýtt íbúðarhús. Við
unnum mörg verkefni saman, aðal-
lega vegna húsbygginga hér í þétt-
býlinu en síðar við gatnagerð á þétt-
býlisstöðum úti á landi. Það var
ánægjulegt og lærdómsríkt að vinna
þessi verk með Leifi en þessi sam-
vinna stóð ekki í mörg ár því báðir
stofnuðum við ásamt öðrum fyrir-
tæki, hann verktakafyrirtæki en ég
verkfræðistofu. Á þessum fyrstu ár-
um eftir að heim var komið frá námi
ræddum við Leifur stundum um að
byggja húsnæði yfir fjölskyldur okk-
ar, en einnig voru fleiri í kunningja-
hópi okkar í byggingarhugleiðing-
um. Við sóttum um byggingarlóð
fyrir raðhús við Laugalæk og feng-
um hana. Byggingaframkvæmdir
hófust vorið 1958. Við réðum tré-
smiði og fleiri starfsmenn til þess að
reisa húsið en eigendur unnu einnig
mikið við bygginguna. Það var stolt-
ur og samstilltur hópur sem skilaði
fokheldu húsi um haustið. Þegar
fram liðu stundir fluttu fjölskyldurn-
ar inn og þarna var gott og ánægju-
legt samfélag.
Leifur Hannesson var góður
drengur. Hann var ljúfur í umgengni
og tillitssamur, en gat þó verið fastur
fyrir ef honum fannst á sig hallað.
Sem náinn vinur var hann hjálpsam-
ur og mjög traustur. Leifur kvæntist
Áslaugu Stefánsdóttur stuttu eftir
að hann kom heim frá námi. Þau
eignuðust þrjár dætur, Þórdísi,
Gerði og Áslaugu, og voru eins og
allir hér í raðhúsinu góðir grannar.
Börnin í húsinu voru mörg og höfðu
stórt leiksvæði fyrir sunnan húsið á
óbyggðri lóð. Það var yndislegur
tími að sjá börnin vaxa úr grasi.
Áslaug er sérstök kona, fórnfús og
greiðvikin og vill öllum leggja lið
þegar það á við. Hún er dugleg og
sterk eins og liðin ár hafa sýnt. Alla
tíð síðan Leifur veiktist hefur hún
staðið við hlið hans eins og klettur,
ásamt dætrum sínum. Þær hafa allar
sýnt Leifi mikinn kærleika og um-
hyggju. Sama má segja um systur
Leifs sem báru mikla virðingu fyrir
bróður sínum og var annt um að
hann nyti sem bestrar aðhlynningar
í veikindum sínum.
Að leiðarlokum þakka ég fyrir
heilladrjúga samleið með Leifi og
þakka fyrir að hafa fengið að njóta
vináttu hans. Við Ólöf sendum Ás-
laugu, dætrunum, systrum Leifs og
öðrum vandamönnum samúðar-
kveðjur. Guð blessi minningu Leifs
Hannessonar.
Karl Ómar Jónsson.
Í dag er til moldar borinn Leifur
Hannesson verkfræðingur eftir
langa vanheilsu. Hannes Hafstein
mælti eitt sinn ellibeygður, að það
væri erfið þraut að lifa sjálfan sig.
Því hefur sjálfsagt verið svo háttað
með athafnamanninn og dugnaðar-
þjarkinn Leif Hannesson.
Kynni mín af Leifi rek ég aftur til
miðbiks sjöunda áratugarins og
stóðu þau vegna viðskipta okkar í
meira en tvo áratugi. Það var ávallt
gott að eiga viðskipti við Leif og sér-
stakt að því leyti, að hann sýndi
hagsmunum viðsemjandans sann-
girni, sem er fremur sjaldgæft í
verktakaheiminum. Samningar end-
uðu frekar þannig að báðir voru
ánægðir og staðráðnir í að gera sitt
besta til þess að leiða verkið til lykta.
Eftir að hafa stundað margskonar
verkfræðistörf stofnaði Leifur verk-
takafyrirtækið Miðfell ásamt Stein-
berg og Rannver félögum sínum.
Saman byggðu þeir upp eitt fremsta
slitlagafyrirtæki landsins, sem þó
kom víða við á flestum sviðum al-
mennrar verktöku, svo sem vega-
gerðar og margvíslegrar byggingar-
starfsemi. Má nefna Þórisós,
Vesturlandsveg og Kröfluvirkjun
sem dæmi um starfsemina. Mikil
áhrif til bætts aðbúnaðar á bygging-
arstöðum höfðu þeir félagar, þegar
þeir settu á stofn Matstofu Miðfells,
sem fór að framleiða mat í hitabökk-
um, sem síðan voru sendir starfs-
mönnum úti á vinnustöðunum. Þetta
var þvílík bylting frá köldum nest-
isboxunum og klökuðum mjólkur-
flöskunum, að varla getur annarrar
meiri í aðbúnaðarmálum verkafólks,
allt frá því að Sveinn Valfells í Vinnu-
fatagerðinni færði þeim Íslandsúlp-
una um miðja öldina, eins og Guð-
mundur heitinn Jaki sagði frá.
Steinberg félagi Leifs fórst af
slysförum fyrir aldur fram og ráku
þeir tveir félagarnir þá áfram fyr-
irtækið. Undir lok níunda áratugar-
ins fór heilsa Leifs að bila. Þá fór að
halla undan fæti í rekstrinum, enda
harðnaði víða á dalnum um þær
mundir. Verktaka er harður og
grimmur bransi, sem krefst allrar
orku manna og eiginlega ekki hent-
ugur nema hraustum sálum í heil-
brigðum og ungum líkama. Því verða
það oft örlög slíkra fyrirtækja hér-
lendis, að þau eldast með stofnend-
um sínum og deila með þeim örlög-
um.
Síðari ár Leifs sá ég hann lítið sem
ekki. En hans mun ég jafnan minn-
ast eins og hann var í okkar viðkynn-
ingu. Hægur í fasi og orðræðu, með
nógan tíma til þess að tala við mann,
yfirvegaður í samræðum og orðvar,
ábyggilegur og traustur fram-
kvæmdamaður, sem ávallt var
ánægjulegt að hitta og eiga viðskipti
við.
Það eru forréttindi að hafa kynnst
slíkum manni, sem Leifur Hannes-
son verkfræðingur var. Það er hverri
þjóð happ að eignast slíka syni.
Halldór Jónsson verkfr.
LEIFUR
HANNESSON
Handrit afmælis- og minningargreina skulu
vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvusett.
Sé handrit tölvusett er æskilegt, að disk-
lingur fylgi útprentuninni. Auðveldust er
móttaka svokallaðra ASCII-skráa, öðru
nafni DOS-textaskrár. Ritvinnslukerfin
Word og Wordperfect eru einnig auðveld í
úrvinnslu. Senda má greinar til blaðsins í
bréfasíma 569 1115, eða á netfang þess
(minning@mbl.is) — vinsamlegast sendið
greinina inni í bréfinu, ekki sem viðhengi.