Morgunblaðið - 29.05.2001, Blaðsíða 1

119. TBL. 89. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR 29. MAÍ 2001 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 29. MAÍ 2001
PALESTÍNSKUR embættismaður
sagði í gær að Palestínumenn hefðu
samþykkt að mæta til viðræðna við
Ísraela um öryggismál, fyrir milli-
göngu Bandaríkjamanna. Ekki var
þó ljóst hvað nákvæmlega ætti að
ræða á fundinum. Segja fréttaskýr-
endur þetta vera fyrsta merkið um
að deiluaðilar væru reiðubúnir að
binda enda á margra mánaða átök.
Sagði embættismaðurinn að Pal-
estínumenn biðu þess að William
Burns, sendifulltrúi Bandaríkja-
stjórnar fyrir botni Miðjarðarhafs,
léti þeim í té nákvæma dagskrá við-
ræðnanna, sem myndu hefjast í Tel
Aviv í dag. Deiluaðilar héldu síðast
fund um öryggismál í apríl sl., en
komust ekki að samkomulagi.
CNN-sjónvarpsstöðin greindi frá
því í gær að Ísraelar hefðu fallist á
að mæta til öryggismálafundar.
Fréttastofan AFP hafði í gærkvöldi
eftir „háttsettum
ísraelskum
embættismanni“
að haldnir yrðu
tveir fundir, einn
í dag og annar á
morgun. Myndi
fundurinn í dag
fara fram á Vest-
urbakkanum en á
morgun yrði
fundað á Gaza-svæðinu.
Shimon Peres, utanríkisráðherra
Ísraels, sagði í gær að Ísraelar
hefðu lagt til, í viðræðum við Burns,
að deiluaðilar færu tafarlaust að
koma í verk tillögum Mitchell-
nefndarinnar svonefndu, er miða að
því að koma á friði fyrir botni Mið-
jarðarhafs.
Burns er í Mið-Austurlöndum til
að ræða leiðir til að framfylgja til-
lögum alþjóðlegrar rannsóknar-
nefndar undir forystu Georgs
Mitchells, fyrrverandi öldunga-
deildarþingmanns í Bandaríkjunum.
Mikið ber þó í milli deiluaðila, eink-
um um á hverju skuli byrja, kröfu
Mitchells um að endi skuli bundinn á
átökin eða stöðvun landnáms Ísr-
aela.
Burns átti á sunnudag og mánu-
dag tvo fundi með Yasser Arafat,
forseta heimastjórnar Palestínu-
manna og tvo fundi með Ariel Shar-
on, forsætisráðherra Ísraels.
Saeb Erekat, sáttafulltrúi Palest-
ínumanna, sagði að á fundum Araf-
ats með Burns hefði verið rætt um
skýrslu Mitchell-nefndarinnar. Þá
hefði Arafat látið Burns í té kort af
18 nýjum landnámssvæðum gyðinga
á Vesturbakkanum og Gaza.
Seinni fundi Burns með Sharon
lauk um tíuleytið í gærkvöldi og var
haft eftir ísraelskum embættis-
manni að fundurinn hefði verið
„góður“. Fyrir fundinn sögðu ísr-
aelskir embættismenn að Burns
myndi færa Sharon svör Arafats við
vopnahléstillögum Ísraela.
Að minnsta kosti 448 Palestínu-
menn, 87 Ísraelar og 13 ísraelskir
arabar hafa fallið í uppreisn Palest-
ínumanna gegn hersetu Ísraels á
Vesturbakkanum og Gaza-svæðinu,
sem hófst í september í fyrra.
Fulltrúi Bandaríkjanna fundar með leiðtogum Ísraela og Palestínumanna
Lýsa sig reiðubúna til
fundar um öryggismál
William Burns
Jerúsalem. AP, AFP, Reuters.
ÍRÖNSK kona tárfellir á útifundi
Mohammads Khatamis, forseta Ír-
ans, sem efnt var til á knattspyrnu-
leikvangi í Teheran í gær. Var þetta
eini fundurinn sem Khatami heldur
fyrir forsetakosningarnar sem fram
fara í landinu 8. júní nk. Eru fram-
bjóðendur alls níu, auk Khatamis.
Tugir þúsunda stuðningsmanna
hans komu á útifundinn í gær.
Reuters
Útifundur í Teheran
BRESKI Íhaldsflokkurinn, sem er í
stjórnarandstöðu, hóf í gær nýja
sókn gegn samevrópska gjaldmiðlin-
um, evrunni, en bréf frá vel þekktum
kaupsýslumönnum dró heldur bitið
úr þessari árás Íhaldsmanna í kosn-
ingaslagnum.
Tíu dagar eru í þingkosningar í
Bretlandi og samkvæmt skoðana-
könnunum eru Íhaldsmenn með mun
minna fylgi en stjórnarflokkurinn,
Verkamannaflokkur Tonys Blairs
forsætisráðherra. Hefur William
Hague, leiðtogi íhaldsmanna, reynt
að snúa kosningunum upp í atkvæða-
greiðslu um evruna.
Íhaldsflokkurinn gaf út aðvörun í
gær um að ef Bretar myndu taka
upp samevrópska gjaldmiðilinn,
myndi það kosta þá 36 milljarða
punda (um fimm þúsund milljarða ís-
lenskra króna) í breytingagjöld.
Verkamannaflokkurinn, sem er með
15-20 stiga forskot á Íhaldsflokkinn í
skoðanakönnunum, lagði aftur á
móti fram í gær áætlun um að not-
aður yrði hagnaður af sölu lottómiða
til enduruppbyggingar á þeim lands-
svæðum, sem orðið hefðu út undan.
Íhaldsmenn segja að Verka-
mannaflokkurinn muni leiða Breta
beina leið til evrunnar – sem meiri
hluti kjósenda er andvígur – strax á
fyrri helmingi næsta kjörtímabils, en
Verkamannaflokkurinn hefur sagt
að slíkt verði ekki gert, a.m.k. ekki
fyrr en næsta kjörtímabili ljúki.
Michael Portillo, þingmaður
Íhaldsflokksins, sagði í gær að það
væri furðulegt að ríkisstjórn Tonys
Blairs héldi ótrauð áfram áætlunum
um að leggja niður pundið, án þess
að segja nokkuð um það, hvað slíkt
myndi kosta breskt efnahagslíf.
Bréf þekktra kaupsýslumanna,
sem eru hlynntir evrunni, til blað-
isins Times kom sér einkar illa fyrir
Íhaldsflokkinn þar sem sumir bréf-
ritararnir eru fyrrverandi stuðn-
ingsmenn flokksins. Meðal bréfrit-
ara eru Chris Gent, yfirforstjóri
breska fjölþjóðafarsímafyrirtækis-
ins Vodafone, Sir Michael Bishop,
forstjóri flugfélagsins British Midl-
and, Anthony Nelson, sem var ráð-
herra í síðustu ríkisstjórn Íhalds-
flokksins og er nú hjá
Citigroup-bankanum, og Nick
Scheele, framkvæmdastjóri Evrópu-
deildar Ford-bifreiðaverksmiðjanna.
Evruaðild „eykur sjálfstæði“
Aðild að samevrópska gjaldmiðl-
inum „mun auka fremur en draga úr
sjálfstæði okkar vegna þess að meiri
auður eykur diplómatísk áhrif,“
sagði í bréfinu. „Við vonum að tekin
verði jákvæðari afstaða til evrunnar
en hingað til, hvaða flokkur svo sem
tekur við völdum að loknum kosn-
ingum,“ segir ennfremur.
Óeirðirnar í Oldham um helgina
voru helsta málefni kosningabarátt-
unnar á sunnudaginn, eftir að Simon
Hughes, meðlimur Frjálslynda
demókrataflokksins, sagði að tengsl
væru á milli spennu í samskiptum
kynþátta og harðsnúins orðalags
Íhaldsmanna um hæli.
Hague kynni að hafa skapað and-
rúmsloft fyrir óumburðarlyndi í kyn-
þáttamálum, með því að segja í ræðu
að hætta væri á að Bretland breytt-
ist í „útlönd“.
Bakslag í
kosningabar-
áttu Hagues
London. AFP.
Íhaldsflokkurinn vegur að evrunni

Óeirðir í Oldham/32
Tillaga um lausn
ABM-deilunnar
Rússar
lítt
hrifnir
Moskvu. AFP.
RÚSSAR munu ekki ganga að til-
boði, er fregnir herma að Banda-
ríkjamenn ætli að gera þeim, um
vopnakaup, hernaðaraðstoð og sam-
eiginlegar æfingar í skiptum fyrir
samþykki Rússa við því að sam-
komulag um gagneldflaugar (ABM)
frá 1972 verði lagt á hilluna. Greindi
Sergei Ivanov, varnarmálaráðherra
Rússlands, frá þessu í gær.
„Jafnvel þótt slíkt tilboð yrði lagt
fram, og ég undirstrika að það hefur
enn ekki verið gert, er ég sannfærð-
ur um að þetta gæti ekki leyst deil-
una um ABM,“ sagði Ivanov á frétta-
mannafundi.
Embættismenn í Bandaríkjunum
tjáðu The New York Times að í til-
boðinu myndi að líkindum felast að
Bandaríkjamenn keyptu rússneskar
S-300-eldflaugar sem yrðu felldar
inn í varnarkerfi yfir Rússlandi og
Evrópu. Sagði blaðið að George W.
Bush Bandaríkjaforseti myndi
leggja tilboðið fram á fyrsta fundi
sínum með Vladímír Pútín Rúss-
landsforseta 16. júní nk. í Slóveníu.
Bandaríkjamenn segja að þeim sé
nauðugur einn kostur að koma upp
eldflaugavarnakerfi vegna þeirrar
ógnar sem öryggi Bandaríkjamanna
stafi frá ríkjum á borð við Norður-
Kóreu, Líbýu og Íran.
„Salem-
nornir“ verði
sýknaðar
Salem, Massachusetts. AP.
AFKOMENDUR Susannah Martin,
sem var tekin af lífi í galdraofsókn-
unum í Salem í Massachusetts við
lok 17. aldar, krefjast þess að hún og
fjórar aðrar konur verði op-
inberlega sýknaðar. Tuttugu konur
og karlar voru fundin sek um galdra
og hengd eða kramin til bana í Sal-
em á austurströnd Bandaríkjanna
árið 1692. Yfir 200 manns voru
handteknir í galdrafárinu.
Málið hefur þótt svartur blettur á
bandarískri sögu og 1957 samþykkti
ríkisþingið í Massachusetts ályktun
þar sem ein nafngreind kona og
„ákveðnar aðrar manneskjur“ voru
hreinsaðar af öllum áburði um
galdra. Afkomendur Martin vilja nú
að nafni hennar og fjögurra annarra
kvenna verði bætt við ályktunina.
„Ég hef mikla samúð með þeim
sem hafa verið hafðir fyrir rangri
sök,“ sagði Craig Martin, sem rekur
ættir sínar til Susannah. Paula
Keene, barnaskólakennari í Salem
og áhugamaður um sagnfræði, tók í
sama streng: „Þær eiga blekið skilið
eftir 309 ár.“
♦ ♦ ♦