Morgunblaðið - 29.05.2001, Blaðsíða 18

SUÐURNES
18 ÞRIÐJUDAGUR 29. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ÁRSREIKNINGAR Gerða-
hrepps fyrir árið 2000 voru
samþykktir samhljóða á
hreppsnefndarfundi fyrir
skömmu. Hins vegar létu
fulltrúar H-lista sjálfstæðis-
manna og annarra frjálslyndra
kjósenda bóka að skuldir
hreppsins hafi aukist á árinu
þrátt fyrir að ekkert hafi verið
framkvæmt.
Í bókun H-listans sem er í
minnihluta hreppsnefndar seg-
ir að tekjur hafi aukist að
stærstum hluta vegna aukins
framlags úr Jöfnunarsjóði
sveitarfélaga en það geti ekki
gengið til lengdar að fimmt-
ungur af tekjum hreppsins
komi þaðan. Meirihlutinn hafi
hins vegar ekkert gert til að
lækka rekstrarkostnað.
H-listinn heldur því fram að
ábyrgðarskuldbinding vegna
Hafnasamlags Suðurnesja eigi
að koma inn í reikningana.
Ekkert hafi fengist fyrir þátt-
töku í því samstarfi. „Er það
dýrasta stjórnarseta Gerða-
hrepps nokkru sinni.“
Fulltrúar F-listans, fram-
farasinnaðra kjósenda, sem
skipa meirihluta sveitarstjórn-
ar, mótmæltu fullyrðingum í
bókun H-listans sem röngum
og vísuðu til greinargerðar
endurskoðenda Gerðahrepps.
Hún segði allt sem segja þurfi
um jákvæða stöðu hreppsins.
Gerðahreppur
Skuldir
aukast án
fram-
kvæmda
Fulltrúi H-lista
BÓKASAFN Reykjanesbæjar hefur
verið valið til að vera fulltrúi Ís-
lands, ásamt nýju aðalsafni Borg-
arbókasafns Reykjavíkur, í norrænu
verkefni sem nefnist Almennings-
bókasöfn á Norðurlöndunum. Verð-
ur kynning á söfnunum gefin út á
bók á ensku í þeim tilgangi að kynna
bestu bókasöfn Norðurlandanna.
Í bókinni verður sagt frá tveimur
almenningsbókasöfnun í hverju
Norðurlandanna fimm. Hér var það
menntamálaráðuneytið sem valdi
söfnin í Reykjanesbæ og aðalsafn
Borgarbókasafnsins. Auk almennr-
ar kynningar á norrænni menningu
og sameiginlegri sögu, þróun nor-
ræna velferðarkerfisins og hlutverki
almenningsbókasafna verður kynn-
ing á þessum tíu bókasöfnumi.
Hulda Björk Þorkelsdóttir, for-
stöðumaður Bókasafns Reykjanes-
bæjar, segir að safninu sé ætlað að
taka saman upplýsingar um al-
menna starfsemi safnsins, svo sem
um útlán, starfsfólk, afgreiðslutíma,
íbúafjölda og atvinnuhætti á þjón-
ustusvæðinu. Einnig ágrip af sögu
safnsins og hlutverki og kynningu á
sveitarfélaginu. Loks sé því ætlað að
senda upplýsingar um markmið og
leiðir og hlutverk safnsins í sam-
félaginu.
Þjónustan aukin
Bylting varð í starfsaðstöðu Bóka-
safns Reykjanesbæjar þegar það
fékk nýtt 1000 fermetra húsnæði í
Kjarna í Keflavík til umráða. Hefur
þetta góða pláss skapað safninu
möguleika til að veita ýmsa þjónustu
sem ekki var hægt áður. Þá þykir
vel hafa tekist til við innréttingar á
húsnæðinu. Telur Hulda að þetta
eigi þátt í því að safnið hafi verið val-
ið til þátttöku í norræna verkefninu.
„Við höfum getað aukið þjón-
ustuna og fetað í fótspor frænda
okkur á hinum Norðurlöndunum
með því að gera safnið að almennri
menningar- og upplýsingamiðstöð,“
segir Hulda Björk.
Auk hefðbundinna útlána á bók-
um og myndböndum fer töluvert
barnastarf fram í bókasafninu, með-
al annars sögustundir og sérstök
tölva með kennsluleikjum er frátek-
in fyrir börnin. Aðgangur hefur ver-
ið aukinn að dagblöðum og tímarit-
um og lesstofur opnaðar. Fólk hefur
aðgang að tölvum til ritvinnslu og
netskoðunar. Efnt hefur verið til
samkoma af ýmsu tagi, meðal ann-
ars bókmenntakynninga, og nám-
skeiða. Áhugahópar, svo sem
ættfræðigrúskarar, hafa fengið
fundaaðstöðu í safninu. Loks má
nefna að efnt hefur verið til sýninga
á ýmsum munum safnara.
Nýtt upplýsingakerfi
jafnar aðgang fólks
Nýlega var undirritaður samning-
ur um kaup á nýju upplýsingakerfi
fyrir bókasöfn í landinu, Aleph 500.
Björn Bjarnason menntamálaráð-
herra undirritaði hann fyrir hönd
ríkis og sveitarfélaga og fór athöfnin
fram í bókasafni Reykjanesbæjar.
Nýja upplýingakerfið leysir af hólmi
Gegni sem þjónað hefur annars veg-
ar Landsbókasafni Íslands – Há-
skólabókasafni og sérfræðisöfnum
og Feng sem þjónað hefur almenn-
ingsbókasöfnum. Bæði kerfin eru að
verða úrelt. Nú verður eitt kerfi fyr-
ir öll þau söfn landsins sem vilja ger-
ast aðilar. Ríkið og Reykjavíkurborg
hafa ákveðið þátttöku og ýmis önnur
söfn. Hulda Björk vonast til dæmis
til þess að bæjaryfirvöld í Reykja-
nesbæ ákveði aðild bókasafnsins.
Hún segir að samtenging bóka-
safnanna hafi í för með sér vinnu-
sparnað vegna þess að hverja bók
þurfi aðeins að skrá einu sinni en
ekki allt að 200 sinnum eins og nú og
betra sé að skipuleggja innkaup því
ávallt liggi fyrir hvað mörg eintök
séu til af hverri bók. Kerfið verði
notað til að miðla bókum. Hún segir
að kerfið sé mikið byggðamál því nú
hafi allir notendur bókasafna að-
gang að upplýsingum um bókakost-
inn, hvar sem þeir búa á landinu, og
geti síðan fengið bækurnar með
millisafnalánum.
Loks vekur Hulda athygli á kaup-
um menntamálaráðuneytisins á að-
gangi að alþjóðlegum gagnasöfnum
fyrir alla landsmenn. Það hafi mikla
og vaxandi þýðingu fyrir bókasöfnin
og landsmenn alla.
Vilja byggja Bókasafn Reykjanesbæjar upp sem alhliða menningar- og upplýsingamiðstöð
Fulltrúi Íslands
við kynningu á
bestu söfnum
Sérstaklega er hugsað fyrir þörfum barna við skipulagningu og starf Bókasafns Reykjanesbæjar.
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Bókasafn Reykjanesbæjar er í nálægð við verslanir, hótel og skrif-
stofur, í Kjarna í Keflavík. Hulda Björk Þorkelsdóttir forstöðumaður
stendur hér fyrir utan húsnæði safnsins.
Reykjanesbær
HAFNASAMLAG Suðurnesja hefur
orðið fyrir miklum tekjumissi vegna
flutnings fiskveiðiheimilda í önnur
byggðarlög. Síðasta áfallið var flutn-
ingur á útgerð Valdimars hf. í Vogum
frá Njarðvíkurhöfn til Grindavíkur.
Tekjur hafnarinnar duga nú aðeins
fyrir beinum rekstrarútgjöldum en
nánast ekkert er afgangs til greiðslu
fjármagnskostnaðar eða afskrifta.
Sandgerðishöfn er ekki eina höfnin
á Suðurnesjum sem orðið hefur fyrir
tekjumissi vegna sameiningar fyrir-
tækja og sölu á kvóta milli byggð-
arlaga. Hafnasamlag Suðurnesja,
sem er í eigu Reykjanesbæjar,
Gerðahrepps og Vatnsleysustrand-
arhrepps og rekur sjö hafnir í þess-
um byggðarlögum, er í sömu spor-
unum eða jafnvel verri en þróunin
hefur gengið þar yfir á lengri tíma.
Útgerðin hrakin norður í land
Pétur Jóhannsson hafnarstjóri
segir að mikil útgerð hafi verið frá
Keflavík en hún hafi að mestu horfið
á fimmtán til tuttugu árum, skipin
verið seld ásamt kvóta. Flestir tog-
ararnir hafi farið norður í land, enda
hafi reglurnar verið þannig í kvóta-
kerfinu að kvóti skipanna hafi aukist
verulega við þá aðgerð eina að flytja
þau frá Suðurnesjum og norður í
land. Þannig hafi stjórnvöld beinlínis
hrakið útgerðina í burtu.
Síðasta áfallið hjá Hafnasamlaginu
var sameining Valdimars hf. í Vogum
við Þorbjörn-Fiskanes hf. í Grinda-
vík á síðasta ári. Togari Valdimars og
fjórir bátar voru gerðir út frá Njarð-
víkurhöfn og var fyrirtækið stærsti
viðskiptavinir hafnarinnar á útgerð-
arsviðinu en eftir sameiningu var út-
gerðin flutt til Grindavíkur. Vonast
Pétur raunar til þess að skipin landi í
Njarðvík á ákveðnum tímum árs.
Höfnin fékk um 7 milljónir kr. á ári í
hafnagjöld og tekjur af íssölu vegna
þessara skipa og svarar það til tæpra
9% af heildartekjum Hafnasamlags-
ins.
Nú eru um tíu fiskibátar skráðir í
þessum höfnum en aðeins tveir eða
þrír eru gerðir þaðan út að staðaldri.
Fjöldi smábáta er í smábátahöfninni í
Keflavík en stór hluti þeirra er gerð-
ur út til skemmtunar en ekki í at-
vinnuskyni.
Stjórnendur Hafnasamlagsins
hafa reynt að afla tekna með öðrum
hætti. Þróunin í sjávarútvegi á svæði
þess hefur þó orðið til þess að höfnin
er rekin með tapi. Á síðasta ári voru
tekjur um 80 milljónir kr. og þegar
búið var að greiða laun og önnur
rekstrargjöld stóðu eftir um 12 millj-
ónir til greiðslu á um 150 milljóna
króna fjármagnskostnaði og afskrift-
um. Tapið var því rúmar 130 milljónir
kr. Höfnin hefur ekkert getað greitt
niður lán, hvað þá staðið undir ný-
framkvæmdum sem hafa verið tölu-
verðar í öllum höfnunum, og nú er
komið að því að sveitarfélögin sem að
samlaginu standa þurfa að greiða
stofnframlög til að grynnka á skuld-
unum. Pétur hafnarstjóri segir að
sveitarfélögin séu ábyrg fyrir skuld-
unum og búið sé að ræða töluvert um
málið en ekki hafi verið ákveðið
hvernig að greiðslunum verður stað-
ið.
Segja upp samningi
Vatnsleysustrandarhreppur hefur
sagt sig úr Hafnasamlaginu og geng-
ur úr því síðar á þessu ári með höfn-
ina í Vogum og annað það sem hrepp-
urinn lagði til samlagsins. Ekki hefur
verið gengið frá viðskilnaði Vatns-
leysustrandarhrepps. Einnig hafa
verið umræður í Gerðahreppi um
endurskoðun á aðild hans að Hafna-
samlaginu.
Hafnasamlag Suðurnesja tapar miklum tekjum vegna samdráttar í útgerð
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Agnar Ingi Svansson og Sigmar Þór Rögnvaldsson voru einu útgerðarmennirnir sem að störfum voru við Kefla-
víkurhöfn í gær og hvalaskoðunarskipið Hafsúla eina skipið í höfninni. Þess má geta að félagarnir sögðust að-
eins hafa veitt eina lúðu og það á bananahýði en sleppt henni aftur.
Ekki afgangur til afborgana
Reykjanesbær