Morgunblaðið - 22.03.2002, Blaðsíða 19
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. MARS 2002 19
IKEA er opið: Virka daga kl. 10-18.30
Laugardaga kl. 10-17 Sunnudaga kl. 12-17
Blómlegt verð.
Býður einhver betur?
ÍS
LE
NS
KA
A
UG
LÝ
SI
NG
AS
TO
FA
N
EH
F/
SI
A.
IS
IK
E
17
21
8
03
.
20
02
Páskaliljur
195kr.
495 kr.
Begonía
HELGI S. Guðmundsson, formaður
bankaráðs Landsbanka Íslands hf.,
sagði í ræðu sinni á aðalfundi bankans
í gær að bankinn hefði á árinu 2001
lagt grunn að nýrri sókn á öllum svið-
um í starfsemi sinni. Starfsáherslur
hefðu verið skerptar með nýju skipu-
lagi og þjónustuframboð endurskipu-
lagt með það að markmiði að tryggja
aukna arðsemi af rekstri bankans og
bæta samkeppnisstöðu hans. Helgi
sagði að á heildina litið hafi arðsemi
bankans í fyrra verið innan settra
markmiða sem verði að teljast viðun-
andi í ljósi versnandi ytri skilyrða.
Helgi sagði að Landsbankinn hefði
á síðustu misserum gripið til hagræð-
ingaraðgerða sem miðuðu að því að
lækka rekstrarkostnað og aðlaga
þjónustu útibúa að breyttu tækni-
stigi. Dregið hefði úr þörfinni fyrir
þéttriðið útibúanet vegna nýrra leiða
við að nýta þjónustu bankans. Þetta
sé í samræmi við alþjóðlega þróun
þar sem viðskiptavinir hafi í síaukn-
um mæli nýtt sér sjálfvirkar þjón-
ustuleiðir til að stunda bankaviðskipti
sín. Útibúin gegni þó áfram lykilhlut-
verki í þjónustu banka, en hlutverk
þeirra muni óhjákvæmilega breytast.
Landsbankinn muni halda áfram að
þróa útibúanet sitt með það fyrir aug-
um að ná fram aukinni hagkvæmni og
aðlaga útibúin að breytingum á
tæknisviðinu.
Helgi sagði að Heritable bankinn í
London væri nú því sem næst að fullu
í eigu Landsbankans eftir að Lands-
bankinn hefði aukið hlut sinn í honum
á árinu og kaupverðið á þeim hlut sem
bætt hefði verið við hafi verið Lands-
bankanum mjög hagstætt. Með þessu
hafi mikilvægt skref verið stigið í al-
þjóðavæðingu bankans og rekstur
Heritable hafi gengið mjög vel og af-
koma bankans á síðasta ári hafi verið
umfram áætlanir.
Heimild til aukningar
hlutafjár
Halldór J. Kristjánsson, banka-
stjóri Landsbankans, ræddi afkomu
bankans, en bankinn hagnaðist um
1.749 milljónir króna á síðasta ári. Þá
fjallaði Halldór um hagræðingarað-
gerðir, endurskipulagningu og mikla
umbreytingu sem orðið hefði innan
bankans. Sagði hann að nú væri svo
komið að hægt væri að hækka arð-
semismarkmið bankans og þau hefðu
verið færð úr 10-12% í 12-15%.
Á aðalfundinum var samþykkt
heimild til bankaráðsins um að auka
hlutafé bankans í áföngum um allt að
fimm hundruð milljónir króna að
nafnverði og hluthafar falli frá for-
gangsrétti sínum til kaupa á þessu
hlutafé. Heimildin gildir í fimm ár. Í
greinargerð með tillögunni kom fram
að bankaráð teldi brýnt að unnið verði
að hagræðingu á íslenskum fjármála-
markaði með auknu samstarfi og
samruna milli banka, sparisjóða og
tryggingafélaga og sérhæfðra fjár-
festingarfélaga á markaði. Ennfrem-
ur að Landsbankinn haldi áfram að
kanna möguleika á aukningu á starf-
semi erlendis, meðal annars með
kaupum á eignarhlutum í fjármála-
fyrirtækjum.
Í bankaráð voru endurkjörnir þeir
Helgi S. Guðmundsson, formaður
ráðsins, Kjartan Gunnarsson, vara-
formaður þess, Birgir Þór Runólfs-
son, Guðbjartur Hannesson og Jónas
Hallgrímsson.
Aðalfundur Landsbanka Íslands hf.
Grunnur lagð-
ur í fyrra
að nýrri sókn
NÝLEG skoðanakönnun um hugsan-
lega aðild Íslands að Evrópusam-
bandinu sýnir að nauðsynlegt er að
ræða þessi mál. Þetta kom bæði fram
í erindi Halldórs Ásgrímssonar utan-
ríkisráðherra á aðalfundi Samtaka
verslunar og þjónustu, SVÞ, í gær, og
í ræðu Tryggva Jónssonar, formanns
samtakanna.
Halldór sagði að þetta mál væri
langstærsta pólitíska málið sem Ís-
lendingar stæðu frammi fyrir í bráð
og lengd og að það snerti nánast
hvern einasta málaflokk sem fjallað
væri um frá degi til dags. Ísland væri
hluti af markaði nærri 500 milljóna
manna. Stóra spurningin væri hvern-
ig tryggja ætti hag Íslands sem best,
þannig að hægt yrði að hafa áhrif á þá
strauma sem væru á þessum mark-
aði. „Til þess að geta áttað sig á því
þurfum við að ræða þessi mál af fullri
einlægni og fordómalaust, því við vit-
um að þetta mun gerast,“ sagði Hall-
dór. „Það sem kemur að sjálfsögðu til
með að hafa mest áhrif af öllu er evr-
an.“
Vaxtalækkun bankanna
á eigin forsendum
Halldór sagðist þeirra skoðunar að
það væri Íslendingum ekki í hag að
geta fengið endurgreiddan virðis-
aukaskatt á Evrópska efnahagssvæð-
inu. Það væri meðal annars ástæðan
fyrir því að Íslendingar vildu frekar
kaupa ýmsan varning erlendis. Ef
þetta væri ekki heimilt þá þýddi það
meiri verslun hér á landi. Þetta væri
dæmi um það að ákveðin undanþága
frá reglum á efnahagssvæði væri ekki
alltaf viðkomandi þjóðfélagi til góðs.
Þá kom fram í máli hans að afskap-
lega mikilvægt væri að vel tækist til í
efnahagsmálunum á næstunni. Til
mikillar fyrirmyndar væri hvernig
leiðtogar verkalýðshreyfingarinnar
hefðu barist fyrir því að halda verð-
lagi hér á landi stöðugu. Mikilvægt
væri að halda áfram á þeirri braut. Þá
yrði að vera skilningur á því hjá op-
inberum starfsmönnum að laun
þeirra gætu ekki endalaust hækkað
umfram laun annarra á vinnumark-
aði. Það sama ætti við um kjaradóm
og kjaranefnd.
Um vaxtalækkun bankanna, sem
tilkynnt var um í fyrradag og í gær,
sagði Halldór að þeir hefðu alveg haft
efni á að grípa til þeirra aðgerða án
þess að Seðlabankinn gerði slíkt hið
sama. Því væri ljóst að þegar
Seðlabankinn mundi lækka vexti, sem
hlyti að gerast, þá hlytu bankarnir
einnig að lækka vexti sem því næmi.
Bankarnir væru ekki að ríða á vaðið
nú til að hvetja Seðlabankann til
vaxtalækkunar. Bankarnir væru að
lækka vexti nú á eigin forsendum.
Tryggvi Jónsson sagði að hér á
landi væru tvenn hagsmunasamtök
fyrir verslunina, annars vegar SVÞ,
en innan þeirra vébanda væru flest
smásölufyrirtækin, og hins vegar
Samtök verslunarinnr-FÍS, sem
gættu meira hagsmuna heildsala.
Hann sagði að þessi tvenn samtök
hefðu því miður oft verið með skeyta-
sendingar sín á milli. Það þjónaði
fáum. Hagsmunir þessara aðila væru
sameiginlegir. Samtökin tvenn gætu
saman náð miklu meiri árangri í sam-
skiptum sínum við stjórnvöld og aðra.
Því vonaði hann að samtökin færu að
vinna saman að því sem skipti mestu
máli, sem væru hagsmunir verslunar-
innar í landinu.
Um siðareglur milli birgja og smá-
sala, sem verið hefðu í umræðunni,
sagði Tryggvi að slíkar reglur ættu að
vera samningsmál milli birgja og
smásala en ekki ríkisafskiptamál.
Aðalfundur Samtaka verslunar og þjónustu
Þörf á að ræða um ESB
Morgunblaðið/Jim Smart
Tryggvi Jónsson, formaður SVÞ, sagði á aðalfundi samtakanna að skeyta-
sendingar milli hinna tvennra samtaka verslunarinnar þjónuðu fáum.
FLUGFÉLAGIÐ SAS hefur
ákveðið að hætta að bjóða upp á
viðskiptafarrými í flugi á milli
landa í Skandinavíu. Er þetta í
fyrsta skipti sem stórt flugfélag í
Evrópu hættir með tvennskonar
farrými í millilandaflugi, að því er
fram kemur í frétt í Financial Tim-
es.
Frá og með júní næstkomandi
verður einungis um eitt farrými að
ræða í flugi innan Svíþjóðar, Dan-
merkur og Noregs sem og milli
landanna þriggja. Samkvæmt upp-
lýsingum frá SAS hefur eftirspurn
eftir viðskiptafarrými á þessum
flugleiðum minnkað um 17% það
sem af er árinu og bendir allt til
þess að ástæðan sé mun hagstæð-
ari fargjöld lággjaldaflugfélaga.
Allt þar til nú í mars hafa lág-
gjaldaflugfélögin ekki herjað á
þennan markað en nú hefur Sterl-
ing Air hafið flug á milli Kaup-
mannahafnar og Oslóar og ætlar að
bæta við leiðum á næstunni. Í Fin-
ancial Times er haft eftir Jorgen
Lindegaard, framkvæmdastjóra
SAS, að breytingunni sé ætlað að
styrkja félagið í baráttunni við lág-
gjaldaflugfélögin og ekki sé loku
fyrir það skotið að þessi háttur
verði tekinn upp á fleiri flugleiðum.
Til að mynda í flugi milli London
og Skandinavíu þar sem SAS er í
samkeppni við lággjaldaflugfélagið
Ryanair.
SAS er ekki eina flugfélagið í
Evrópu sem veltir þessum málum
fyrir sér því hollenska flugfélagið
KLM hefur tilkynnt að unnið sé að
breytingu á viðskiptafarrýmum fé-
lagsins og sætum í almennu far-
rými verði fjölgað á styttri leiðum á
kostnað viðskiptafarrýmis.
Eðli alþjóðaflugs Flugleiða annað
Guðjón Arngrímsson, upplýs-
ingafulltrúi Flugleiða segir að eftir
sem áður sé SAS með viðskiptafar-
rými í alþjóðaflugi. „Þessi breyting
á þjónustu félagsins er fyrst og
fremst bundin við mjög stuttar
leiðir í Skandinavíu. Þar kemur
sennilega tvennt til. Eftirspurnin
hefur minnkað í kjölfar atburðanna
11. september og á þessum stuttu
leiðum er í sjálfu sér ekki alltaf
hentugt að vera með mörg þjón-
ustustig um borð. Á slíkum leiðum
skilar það ábyggilega nokkrum
ávinningi að einfalda þjónustuna.
Eðli alþjóðaflugs Flugleiða er
nokkuð annað. Félagið flýgur á
lengri leiðum og hlutfall farþega
sem borgar lág afsláttarfargjöld er
miklu mun hærra hjá Flugleiðum
en félögum á borð við SAS og Luft-
hansa. Forsendur í rekstri Flug-
leiða eru því nokkuð aðrar. Flug-
leiðir eru hins vegar stöðugt að
endurskoða þjónustu sína og hafa
verið að innleiða breytingar til ein-
földunar þjónustu á styttstu leiðum
í Evrópu nú í vetur með til dæmis
einfaldari veitingum sem eru í ætt
við það sem SAS býður núna innan
Skandinavíu,“ að sögn Guðjóns.
SAS fækkar
leiðum með við-
skiptafarrými