Morgunblaðið - 22.03.2002, Blaðsíða 23

ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. MARS 2002 23
Kæli-
og frystiskápar
Eldunartæki
Þvottavélar
og þurrkarar
Uppþvottavélar
OD
DI
H
F
I1
92
7
GEORGE W. Bush, forseti Banda-
ríkjanna, kvaðst í gær mundu und-
irrita ný lög um fjármögnun stjórn-
málaflokka en þeim er ætlað að
takmarka verulega áhrif þrýstihópa
á þá og kosningabaráttu einstakra
manna. Hann sagðist þó telja lögin
gölluð að sumu leyti og andstæð-
ingar þeirra ætla að fara með þau
fyrir dómstóla.
Á Bandaríkjaþingi hefur verið
tekist á um breytingar á lögunum í
sjö ár og því þótti það mjög söguleg
stund er þær voru að lokum sam-
þykktar í öldungadeildinni með 60
atkvæðum gegn 40.
„Með undirritun for-
setans munum við úti-
loka tugmilljarða kr. í
leynilegum framlögum
en vegna þeirra hafa
margir Bandaríkja-
menn efasemdir um
heiðarleika kjörinna
fulltrúa sinna,“ sagði
repúblikaninn og öld-
ungadeildarþingmaður-
inn John McCain en
hann beitti sér manna
mest fyrir nýju lögun-
um. Demókratinn
Russell Feingold
brosti líka breitt eftir
atkvæðagreiðsluna og á áhorfenda-
bekkjunum kvað við mikið lófa-
klapp.
Mikilvæg lög
Margir segja nýju lögin þau mik-
ilvægustu, sem Bandaríkjaþing hef-
ur samþykkt árum saman. Með
þeim eru framlög einstaklinga til
stjórnmálamanna takmörkuð en
fyrst og fremst banna þau leynileg
framlög, til dæmis frá fyrirtækjum,
verkalýðsfélögum og öðrum. Var
aldrei meira um þau en í síðustu
forsetakosningum. Með lögunum
eru einnig bannaðar svokallaðar
„málefnaauglýsingar“ síðustu 60
dagana fyrir kosningar og 30 fyrir
forkosningar. Þá er átt við óbeinan
áróður flokka eða þrýstihópa fyrir
einstökum frambjóðendum eða
gegn öðrum. Nýju lögin taka gildi
6. nóvember næstkomandi.
Í öldungadeildinni voru 48 demó-
kratar hlynntir lögunum, 11 repúbl-
ikanar og einn óháður. Atkvæði
gegn þeim greiddu 38 repúblikanar
og tveir demókratar.
Segir lögin
stjórnarskrárbrot
Repúblikaninn Phil Gramm var
mjög andvígur lagasetningunni og
hann heldur því fram,
að hún sé stjórnar-
skrárbrot. Bandaríska
verslunarráðið er
sama sinnis og segir,
að hún takmarki mál-
frelsið og meini ein-
staklingum og sam-
tökum að tjá sig og
hafa áhrif á stjórn-
málin. Ætlar ráðið að
fara með lögin fyrir
hæstarétt en McCain
kveðst viss um sigur
þar.
Eins og fyrr segir
hefur verið tekist á
um breytingar á lög-
unum um fjármögnun stjórnmála-
flokka í hartnær áratug en Enron-
hneykslið var þúfan, sem hlassinu
velti. Næstum helmingur fulltrúa-
deildarþingmanna hefur þegið
framlög frá fyrirtækinu og þrír
fjórðu öldungadeildarmanna. Fyrir
lokaatkvæðagreiðsluna nefndi Fein-
gold ýmis dæmi um hve lágt stjórn-
málamenn hefðu lagst í fjáröflun
sinni. Á Clinton-árunum var líkleg-
um stuðningsmönnum oft boðið í
kaffi í Hvíta húsinu eða leyft að
sofa eina nótt í Lincoln-svefnher-
berginu og hann minnti einnig á, að
í skjóli leyndarinnar reyndi sjálfur
kínverski herinn að hafa áhrif á
bandarísk stjórnmál.
Ný lög um fjármögnun stjórnmála-
flokka samþykkt á Bandaríkjaþingi
Leynileg fram-
lög þrýsti-
hópa bönnuð
Washington. AFP, AP.
Andstæðingar laganna segjast
ætla með þau fyrir hæstarétt
John McCain
ÚSBEKAR halda upp á persneska
nýárið, sem nefnt er Nowruz, í
Tashkent, höfuðborg Úsbekistans.
Nowruz-hátíðin er haldin í
Mið-Asíuríkjunum og Íran og
tengist vorkomunni. Hátíðin á
rætur að rekja til zaraþústratrú-
ar, tvíhyggjukenninga spá-
mannsins Zaraþústra, í hinni
fornu Persíu. Kenningar hans
grundvölluðust á baráttu góðs
og ills, en hið góða sigrar að
lokum, vekur hina dauðu til lífs-
ins og skapar paradís á jörðu.
AP
Úsbekar fagna nýju ári