Morgunblaðið - 22.03.2002, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. MARS 2002 31
UMHVERFISDAGURNorðuráls var haldinní annað skipti að hótelGlym á Hvalfjarðar-
strönd í gær. Starfsmenn fyr-
irtækisins kynntu þar áherslur
og árangur fyrirtækisins í um-
hverfismálum, ásamt umhverfis-
vöktun á Hvalfjarðarsvæðinu síð-
ustu árin.
Einnig fór fram kynning á
mati á umhverfisáhrifum vegna
stækkunar álversins í allt að 300
þúsund tonn en framleiðslugeta
verksmiðjunnar er nú 90 þúsund
tonn.
Íbúar á Vesturlandi, fulltrúar
sveitarstjórna og fleiri gestir
komu á umhverfisdaginn og
kynntu sér hvað Norðurál að-
hefst í umræddum málaflokkum
um þessar mundir og sagði Tóm-
as Már Sigurðsson, fram-
kvæmdastjóri tækni- og um-
hverfissviðs Norðuráls, að
fyrirtækið fagnaði jákvæðum við-
horfum fólks í sinn garð.
Höfum sýnt að við
erum góðir grannar
„Við höfum sýnt að við erum
góðir grannar og
þær niðurstöður sem
við erum að kynna
núna staðfesta að við
höfum verið vel inn-
an allra marka hvað
snertir umhverfis-
þætti og í samræmi
við starfsleyfi okkar.
Við teljum okkur því
hafa staðið okkur vel
og höfum einnig átt
góð og jákvæð sam-
skipti við alla í
kringum okkur.“
Norðurál hyggst
auka ársframleiðslu
sína úr 90 þúsund
tonnum í 300 þúsund
tonn og ræðst tímasetning
stækkunarinnar og hugsanleg
áfangaskipting af niðurstöðum
mats á umhverfisáhrifum og
starfsleyfi ásamt samningum við
stjórnvöld um raforku og hráefni
og um fjármögnum verkefnisins.
Í skýrslu Hönnunar hf. um
mat á umhverfisáhrifum vegna
stækkunarinnar er komist að
þeirri niðurstöðu að mengun frá
300 þúsund tonna álveri verði vel
innan viðmiðunarmarka utan
þynningarsvæðis.
Önnur umhverfisáhrif séu ekki
þess eðlis að þau mæli gegn fyr-
irhugaðri stækkun.
530 þúsund tonn af
gróðurhúsalofttegundum
árlega frá 300 þúsund
tonna verksmiðju
Í skýrslunni segir ennfremur
að rekstur álversins eftir stækk-
un í 300 þúsund tonn muni valda
útstreymi á gróðurhúsaloftteg-
undum sem nemi um 530 þúsund
tonnum á ári.
Sé það innan þeirra marka
sem lýst sé í stefnu íslenskra
stjórnvalda um losun gróður-
húsalofttegunda.
Þá segir ennfremur í skýrsl-
unni að niðurstöður umhverfis-
rannsókna og vökt-
unar á Hvalfjarð-
arsvæðinu sýni að
áhrif iðnfyrirtækj-
anna á Grundar-
tanga hafi verið inn-
an þeirra marka
sem sett voru í
starfsleyfi þeirra og
að áhrif á umhverfið
hafi verið í lág-
marki.
Öll tæki og tækni
sem til komi vegna
stækkunarinnar
verði sem fyrr af
bestu fáanlegu gerð,
þ.e. framleiðslutæki
sem og tækni við
hreinsun útblásturs með þurr-
hreinsibúnaði.
Ennfremur kemur fram að
fyrirhugaðar framkvæmdir muni
ekki hafa áhrif á sérstæðar
jarðmyndanir, einstæðan eða
sjaldgæfan gróður, sjaldgæfar
tegundir dýra eða mikilvæg
varplönd eða uppeldissvæði
fugla.
Við loftdreifingarspá var áætl-
að að útstreymi heildarflúoríðs
verði að jafnaði innan við 0,5 kg
á hvert framleitt áltonn og
brennisteinstvíoxíðs að hámarki
21 kg.
Í skýrslunni segir að raunlos-
un núverandi framleiðslu sé nú
um 0,34 kg flúoríðs og um 8,34
kg brennisteinstvíoxíðs á hvert
framleitt áltonn.
Samfélagsleg áhrif stækkunar-
innar eru jákvæð og mun fjölgun
starfa líklega stuðla að áfram-
haldandi íbúafjölgun á Vestur-
landi.
Gert er ráð fyrir um 300–450
nýjum framtíðarstörfum í stækk-
uðu álveri.
Heildarfjöldi starfsmanna mun
verða allt að 650. Þá er talið að
varanleg áhrif stækkunar á þjóð-
arframleiðlsu verði 0,5% en 0,6%
á landsframleiðslu.
Mat á umhverfisáhrifum vegna fyrirhugaðrar
stækkunar Norðuráls kynnt á umhverfisdegi í gær
Mengun verður
vel innan við-
miðunarmarka
Fyrirhuguð stækkun
Norðuráls við Grund-
artanga úr 90 í 300
þúsund tonn munu
hvorki hafa áhrif á
sérstæðar jarðmynd-
anir né uppeldissvæði
fugla en munu hafa
jákvæð samfélagsleg
áhrif eins og fram kom
á umhverfisdegi
Norðuráls í gær.
Morgunblaðið/Jim Smart
Íbúar af Vesturlandi og aðrir gestir komu á umhverfisdaginn og kynntu sér það sem var á döfinni í
umhverfismálum Norðuráls.
Tómas Már
Sigurðsson
anefnd í
að gátu
t sínum
síðan til
utnings.
á þessu
slínu og
virkjun,
slaveitu.
m þess-
rkjun sé
þar með
réttinda.
iddur úr
milljónir
tæpar 2
dsvirkj-
ð af for-
er árið
gin tóku
rnsýslu-
m hefur
Í fyrsta
m hvaða
hver séu
a. Í öðru
ess hluta
sem af-
rskurða
n þjóð-
ýslu eru
ðið sem
örk hafa
með til
málaráð-
um þjóð-
élagsins
og hins
ýslu og
ð er með
afjarðar
nleg af-
greiðsla innan stjórnsýslunnar og
verða því ekki kærðir til ráðherra
sem æðra stjórnvalds. Þeir sem
ekki sætta sig við þá geta hins veg-
ar höfðað einkamál innan hálfs árs.
Viðunandi fyrir flesta, að
mati lögmanns ríkisins
Ólafur Sigurgeirsson hæstarétt-
arlögmaður flutti mál ríkisins.
Hann sagði að úrskurðirnir yrðu
skoðaðir sérstaklega í fjármála-
ráðuneytinu en spurður um fyrstu
viðbrögð sýndist honum að niður-
staða óbyggðanefndar væri í
stórum dráttum viðunandi fyrir
flesta málsaðila.
„Ég átti von á því að þjóðlendu-
línan yrði dregin neðar í Biskups-
tungunum en á einum stað fer hún
alveg upp undir Langjökul. Það
kom mér á óvart,“ sagði Ólafur sem
að öðru leyti vísaði á fjármálaráð-
herra vegna frekari viðbragða.
Ekki náðist í Geir H. Haarde, sem
staddur er á ráðstefnu í Mexíkó um
þróunarmál.
Ari Teitsson, formaður Bænda-
samtakanna, var hins vegar stadd-
ur í Grímsnesinu í gær. Hann sagði
ástæðu vera til að gleðjast yfir
varnarsigri bænda, sem héldu sín-
um eignarlöndum.
„Auðvitað voru þær kröfur rík-
isins ósanngjarnar og maður á ekki
að hælast yfir því að þeim hafi verið
hrundið. Hinu er ekki að neita að
ríkinu var dæmdur grunneignar-
réttur á nánast öllum afréttum Ár-
nesinga. Það var eitthvað sem
menn vonuðu að yrði raunin.
Heimamenn munu skoða hvort
málskotsfresturinn verði nýttur,“
sagði Ari.
Honum sýndist einboðið að úr-
skurðir óbyggðanefndar breyttu
kröfugerð ríkisins í framhaldinu,
það hlyti að hætta að ásælast
heimalönd bænda. Ari sagði klárt
að úrskurðirnir gæfu fordæmi.
„Ég geri ekki ráð fyrir að þessi
niðurstaða nefndarinnar hafi
nokkra breytingu í för með sér
varðandi upprekstur á afréttina.
Hins vegar vakna spurningar um
framhaldið, þ.e. hvort ríkið hafi
þarna náð litla fingri og taki hönd-
ina alla af næstu kynslóð bænda.
Þetta snýst einnig um verðmæti
námu- og vatnsréttinda, sem
hrepparnir vonuðust til að halda.“
Í samræmi við væntingar
Ólafur Björnsson var lögmaður
Biskupstungna- og Hrunamanna-
hrepps í þjóðlendumálinu. Í samtali
við Morgunblaðið lýsti hann yfir
ánægju sinni með úrskurðina. Ekki
væri fallist á ítrustu kröfur ríkisins
og eignarréttur jarðeigenda væri
virtur.
„Landamerkjabréfin halda að
langstærstum hluta, en við eigum
eftir að fara nánar yfir forsendur í
úrskurðunum, sem eru langir. Al-
mennt séð er niðurstaðan í sam-
ræmi við okkar væntingar og vonir.
Eins og við mátti búast eru afrétt-
irnir innan þjóðlendunnar,“ sagði
Ólafur, sem ekki vildi útiloka að
hrepparnir leituðu til dómstóla til
að fá úr skorið með afréttina.
„Meginatriðið er að ríkið gerði
kröfur inn á þinglýst eignarlönd og
það voru landeigendur óhressir
með. Nú hefur óbyggðanefnd hrint
þeirri kröfu ríkisins. Undantekn-
ingin er helst hluti af landi Miðdals
í Laugardalshreppi, sem lendir inn-
an þjóðlendunnar,“ sagði Ólafur.
Böðvar Pálsson á Búrfelli, fyrr-
um oddviti í Grímsnesi, sá til þess
að allir fengju sæti í þéttsetnu þing-
húsinu að Borg í gær. Að undan-
skildum afréttarmálum sagðist
hann vera sáttur við niðurstöðu
óbyggðanefndar. Heimamenn
hefðu mætt til fundarins áhyggju-
fullir um að málaferli yrðu endalaus
í framhaldi af úrskurðunum. Sá ótti
væri nú ástæðulaus og flestir fund-
armenn hefðu gengið glaðir úr húsi.
umörk sjö hreppa í uppsveitum Árnessýslu
ænda virt en
t afréttina

    

 



# $"
 % 
& '  % 

 
 
 
 





 






 

 
 
 
 
 
 


 


 
 
 
 



! 


 Morgunblaðið/RAX
gær. Talið frá vinstri eru þau Halldór Jóns-
n, formaður nefndarinnar og framkvæmda-
agadóttir héraðsdómari.
bjb@mbl.is
TENGLAR
............................................
www.obyggdanefnd.is