Morgunblaðið - 05.12.2002, Blaðsíða 12

„ÞETTA er annasamt en mjög
skemmtilegt tímabil. Bókabúðir
skipa sérstakan sess í huga fólks,
ekki síst fyrir jólin. Við leggjum
áherslu á að kynna okkur vel þær
bækur sem við seljum og getum því
ráðlagt fólki hvaða bækur henta
hverjum og einum, eftir aldri og
áhugamálum,“ segir Arndís B. Sig-
urgeirsdóttir, framkvæmdastjóri
bókabúða Máls og menningar.
Arndís tók nýlega við fram-
kvæmdastjórastarfinu, en áður
starfaði hún í fimm ár sem for-
stöðumaður bensínstöðva hjá
Skeljungi og þar áður í 10 ár sam-
tals hjá Hagkaupum, sem versl-
unarstjóri og starfsmannastjóri
síðustu árin. „Ég kom til starfa hjá
bókabúðum Máls og menningar 12.
september og fljótlega var ég kom-
in á bólakaf í jólabókaflóðið. Við
rekum sex bókabúðir á höfuðborg-
arsvæðinu. Bókabúðin á Laugavegi
18 er þeirra stærst og áreiðanlega
þekktust. Svo er önnur búð við
Hlemm, sú þriðja í Síðumúla,
fjórða í Mjóddinni, sú fimmta í
Hamraborg og loks erum við með
lítið útibú í Bankastræti, í upplýs-
ingamiðstöð ferðamanna. Fyrir jól-
in leggjum við mikla áherslu á all-
ar nýjar bækur á markaðnum,
enda sækir fólk fyrst og fremst í
þær á þessum árstíma. Auðvitað
bjóðum við einnig upp á eldri bæk-
ur, en við teljum okkur sérstaklega
skylt að gera nýjum bókum hátt
undir höfði á þessum árstíma.“
Arndís segir að samkeppnin við
stórmarkaði í bóksölu sé töluverð,
en slík samkeppni geri bókabúð-
irnar aðeins betri. „Stórmark-
aðirnir selja bækur í sex vikur fyr-
ir jól, en við leggjum metnað okkar
í að selja þær allan ársins hring.
Oft hafa stórmarkaðir þann hátt-
inn á að nánast gefa gamlar bækur
með kjötinnkaupunum og við höf-
um grínast með að kannski ættum
við að gefa gamalt kjöt með nýju
bókunum. En við erum ekki kjöt-
salar. Bókabúðirnar eru sérversl-
anir, sem þýðir að starfsfólkið býr
yfir mikilli þekkingu. Hjá bókabúð-
um Máls og menningar er hafður
sá háttur á, að starfsfólkið les þær
bækur sem koma út og leggur sig
fram um að veita ráð. Svo pökkum
við bókunum inn í fallegan jóla-
pappír, ef fólk óskar eftir. Ég get
nefnt sem dæmi, að síðasta laug-
ardag var Anna Einarsdóttir, sem
allir viðskiptavinir verslunarinnar
á Laugavegi 18 þekkja, önnum kaf-
in við að velja bækur sem fastir
viðskiptavinir ætla að gefa ætt-
ingjum og vinum í jólagjöf, og
pakka þeim inn. Eftir áratugastarf
þekkir Anna kúnnahópinn vel og
slík persónuleg þjónusta er mörg-
um ómetanleg.“
Bók er góð gjöf
Arndís hefur ekki áhyggjur af
því að bókaverslanir líði undir lok
vegna samkeppninnar frá stór-
mörkuðum, enda segir hún þær vel
samkeppnisfærar í verði. „Bóka-
búðir Máls og menningar eru til
dæmis með 30% afslátt á öllum nýj-
um bókum um helgina, þar á meðal
eru bækur á metsölulistanum og
nýjar barnabækur. Auk þess eru
eldri bækur á allt að 50% afslætti.
Þá má ekki gleyma því að hérna
ríkir sérstök stemmning, fólk
handleikur bækurnar í sínu rétta
umhverfi, spjallar hvað við annað
og við starfsfólkið og gefur sér
góðan tíma, því það er ekki á
hlaupum við önnur innkaup. Við
höfum líka kappkostað að bjóða
upp á ýmsar skemmtilegar uppá-
komur. Á föstudögum er alltaf
„föstudagsbræðingur“ á Lauga-
veginum milli kl. 17 og 18, þar sem
rithöfundar lesa úr verkum sínum
og tónlistarmenn leika. Þar eru
líka alltaf sérstakar stundir fyrir
börnin á laugardögum kl. 11. Þá
hópast börnin í barnadeildina, setj-
ast þar á dýnur og hlusta á upp-
lestur. Sum koma svo vel undirbúin
að þau hafa með sér nesti, svo þau
njóta þess að hreiðra um sig með
bækurnar. Í auglýsingum okkar
líkjum við bókaúrvalinu við jóla-
hlaðborð, enda er hér miklar kræs-
ingar að finna fyrir lestrarhesta.“
Starfsmenn bókabúða Máls og
menningar eru um 60, en í jóla-
mánuðinum fjölgar þeim í 90. Opn-
unartíminn verður langur, eins og
vænta má í desember og sem dæmi
má nefna að á aðfangadag verður
verslunin á Laugavegi opin frá kl.
10–15. „Allir vita að bók er góð
gjöf og við hlökkum til að leiðbeina
þeim sem eru komnir í þröng á að-
fangadag. Það á að vera gaman að
kaupa bók og bókabúðir Máls og
menningar vilja halda í þá stemmn-
ingu, ekki síst í jólamánuðinum.“
Framkvæmdastjóri bókabúða Máls og menningar á bólakafi í jólabókaflóðinu
Kræsingar fyrir lestrarhesta
Arndís B. Sigurgeirsdóttir tók við starfi framkvæmdastjóri bókabúða Máls
og menningar í september.
Morgunblaðið/Kristinn
FRÉTTIR
12 FIMMTUDAGUR 5. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Ráðið í frétta-
stjórastöðu
eftir helgi
REIKNAÐ er með að útvarpsráð af-
greiði á fundi á þriðjudag umsóknir
um stöðu fréttastjóra Ríkissjón-
varpsins. Sjö sækja um: Elín Hirst
varafréttastjóri, G. Pétur Matthías-
son fréttamaður, Hjálmar Blöndal
Guðjónsson blaðamaður, Logi Berg-
mann Eiðsson varafréttastjóri, Sig-
ríður Árnadóttir varafréttastjóri og
Valgerður A. Jóhannsdóttir frétta-
maður. Páll Benediktsson dró um-
sókn sína til baka.
Umsóknarfrestur um stöðuna
rann út í lok október og voru um-
sóknir kynntar á fundi útvarpsráðs
sem var haldinn um mánaðamótin.
Gunnlaugur Sævar Gunnlaugsson,
formaður útvarpsráðs, segir að fyr-
irhugað hafi verið að taka afstöðu til
umsókna á fundi sem haldinn var á
Akureyri um miðjan mánuðinn. Ekki
hafi allir getað sótt þann fund og því
hafi málinu verið frestað. Búið var að
boða fund sl. þriðjudag þar sem
fjalla átti um málið. Gunnlaugur
sagðist ekki hafa getað mætt á þann
fund og því hafi honum verið frestað
um viku. Hann segist reikna með að
málið verði afgreitt nk. þriðjudag.
Forseti Íslands í Bonn
50 ára
stjórnmála-
sambands
ríkjanna
minnst
FORSETI Íslands, Ólafur Ragnar
Grímsson, hélt í gær fyrirlestur í boði
Háskólans í Bonn, þar sem hann
ræddi m.a. um samskipti Þýskalands
og Norður-Evrópu og hlutverk hins
„Nýja norðurs“ í alþjóðlegu sam-
hengi og samvinnu við önnur ríki. Þá
flutti hann ávarp á sýningu í Borg-
arbókasafni Kölnar sem helguð er
ævi og verkum Halldórs Laxness.
Opinberri heimsókn forsetans til
Þýskalands lauk í gærkvöldi með
tónleikum Sinfóníuhljómsveitar Ís-
lands þar sem flutt var verk eftir Jón
Nordal.
Í gær átti forsetinn einnig viðræð-
ur við Peer Steinbruck forsætisráð-
herra Nordrhein-Westfalen og heim-
sótti forseta þingsins og þingmenn.
Fyrr í vikunni átti forsetinn við-
ræður við forystumenn stofnana
Sameinuðu þjóðanna í Bonn. Meðal
þess sem rætt var um voru nýjar
áherslur í heilbrigðismálum, barátta
við útbreiðslu farsótta í heiminum og
menntamál. Þá var fjallað um hættur
sem stafa af loftslagsbreytingum og
hækkandi hitastigi í veröldinni.
Þá heimsótti forsetinn minningar-
hús Konrdads Adenauers, fyrrver-
andi kanslara, í Rhöndorf. Í tilefni af
hálfrar aldrar afmæli stjórnmála-
sambands milli Þýskalands og Ís-
lands afhenti hann safninu að gjöf
ljósmynd af bréfi Adenauers til ís-
lenskra ráðamanna fyrir hálfri öld
þar sem kanslarinn greinir frá ósk
þýskra stjórnvalda um að tekið verði
upp stjórnmálasamband milli
ríkjanna og að þýskt sendiráð verði
stofnað hér á landi.
Ávarp á bókmenntavöku
Forsetinn heimsótti einnig CAES-
AR-stofnunina í Bonn (Center for
Advanced European Studies and
Research) þar sem m.a. var kynnt
tækni við fjarlækningar.
Um kvöldið flutti forsetinn ávarp á
bókmenntavöku sem helguð var
Halldóri Laxness á aldarafmæli hans
og fjórir íslenskir höfundar, Arnald-
ur Indriðason, Einar Már Guð-
mundsson, Steinunn Sigurðardóttir
og Thor Vilhjálmsson, lásu úr verk-
um sínum. Þá var opnuð sýning á
verkum Einars Fals Ingólfssonar
ljósmyndara, Sögustaðir.
IEVA Pukite og Kaspars Goba
eru lettneskir blaðamenn sem
dvöldu um mánaðarskeið á Ís-
landi í haust og kynntu sér land
og þjóð með það fyrir augum að
fjalla um landið í máli og myndum
í lettneskum fjölmiðlum.
Nutu þau styrks frá Norrænu
ráðherranefndinni, sem veittur er
fagfólki frá Eystrasaltslöndunum
til mislangrar starfsmenntunar-
dvalar á einu Norðurlandanna.
Ieva er blaðamaður á Diena,
stærsta dagblaði Lettlands, og
Kaspars er ljósmyndari sem
myndar aðallega fyrir tímarit sem
gefin eru út í Riga. Morgunblaðið
tók þau tali við lok Íslandsdvalar
þeirra.
„Íslendingar eru sérvitringar,“
segir Kaspars við spurningunni
um það hvers þau hefðu orðið vís-
ari um land og þjóð, og vitnar í
kvikmynd Friðriks Þórs Friðriks-
sonar Á köldum klaka, sem fjallar
um ævintýri sem ungur Japani
lendir í á Íslandi. Þykir Kaspars
sú mynd endurspegla nokkuð vel
þá sérvizku sem einkennir Íslend-
inga, án þess þó að vilja taka þá
mynd sem dregin er upp af Ís-
lendingum í kvikmyndinni of
bókstaflega, enda sé hún greini-
lega byggð að miklu leyti upp á
„absúrd-húmor“. En þau Kaspars
og Ieva eru sammála um að hin
einstæða náttúra sem Ísland býr
yfir eigi sér greinilega samsvörun
í sérkennum fólksins sem hefur
búið í þessu sérstæða landi í þús-
und ár. Að þeirra mati felst í
þessu skýringin á því hve frá-
brugðnir Íslendingar eru öðrum
Norðurlandabúum.
„Það er eitthvað alveg sérstakt
við eyjasamfélög,“ segir Ieva um
þetta. Kaspars segir íslenzkt nú-
tímasamfélag greinilega vera að
gera það bezta úr þeim aðstæðum
sem það býr við; það sé sjálfstætt
en samt í góðum tengslum við al-
þjóðasamfélagið, og hér ríki
þægileg öryggiskennd gagnvart
umheiminum – Lettar, sem vegna
nábýlis við stórþjóðir hafa þurft
að þola margt í sögu sinni, geti
sannarlega öfundað Íslendinga af
þessari stöðu.
Reykjavík minnsta
stórborgin
Þau Kaspars og Ieva eru líka
sammála um að í Reykjavík hafi
maður sannarlega ekki á tilfinn-
ingunni að vera á neinum út-
kjálka. „Reykjavík er minnsta
stórborg í heimi,“ segir Kaspars.
Menningarlíf sé hér í miklum
blóma og sjálfstraust ríkjandi
meðal íbúanna, ekkert „útkjálka-
mentalítet“.
Þau stallsystkinin nýttu tímann
vel, ferðuðust víða um landið og
tóku fjölda fólks tali sem að
þeirra mati fæst við eitthvað at-
hyglisvert; skáld, heimildamynda-
smið, kvenprest, jarðvísinda-
menn, fjölmiðlafólk, stjórnmála-
menn, svo dæmi séu nefnd.
Afrakstur þessarar efnisöflunar
þeirra mun birtast í lettneskum
blöðum og tímaritum en þau hafa
jafnframt gælt við þá hugmynd að
taka saman eins konar landkynn-
ingarbók um Ísland fyrir landa
sína. Það veltur þó á ýmsu hvort
af því geti orðið. Kaspars hefur
reyndar áður komið til Íslands;
hann hefur haldið sýningu á ljós-
myndum sem hann tók á Íslandi
sumarið 1998 (nokkrar myndanna
er hægt að skoða á heimasíðu ís-
lenzka konsúlatsins í Lettlandi,
www.islande.lv/ main.htm?gal-
erija).
Þau Kaspars og Ieva eru bæði á
þeirri skoðun að hið litla, sjálf-
stæða og velmegandi íslenzka
samfélag geti verið þeirra eigin
þjóð fyrirmynd; ef Lettar haldi
vel á sínum spilum næstu árin og
áratugina, eftir að hafa endur-
heimt frelsi sitt og sjálfstæði fyrir
rúmum áratug, sé hægt að
ímynda sér að lettneskt samfélag
líkist meir og meir því samfélagi
sem þau fengu að kynnast hér
haustið 2002.
Glöggt er gestsaugað
„Íslendingar
eru sér-
vitringar“
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Lettnesku blaðamennirnir Kaspars Goba og Ieva Pukite.
♦ ♦ ♦