Morgunblaðið - 05.12.2002, Blaðsíða 52
52 FIMMTUDAGUR 5. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík Sími 569 1100
Símbréf 569 1329 Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
Í LESENDABRÉFI í Morgun-
blaðinu fimmtudaginn 28. nóvember
sl. varpar Guðmundur Bergsson fram
þeirri eðlilegu spurningu hvers vegna
ég hafi ekki nefnt nafn Hannibals
Valdimarssonar í upptalningu minni
á róttækum vinstri mönnum eða sósí-
alistum sem lögðu sitt af mörkum til
uppbyggingar íslenska velferðarsam-
félagsins á síðustu öld. Upptalningin
var í grein minni „Velferðarstjórn og
vinstrimenn“ í Morgunblaðinu 20.
nóvember sl. þar sem ég var að
bregðast við leiðara blaðsins frá því
nokkrum dögum fyrr.
Spurningin minnir um leið á þann
vanda sem því er ætíð samfara að
fara út í að nafngreina einstaklinga í
tilvikum sem þessu. Mér varð engu
að síður hendi næst að nefna dæmi til
að svara þeirri fráleitu söguskoðun
Morgunblaðsins að róttækir vinstri
menn hefðu mest lítið komið við sögu
uppbyggingar velferðarkerfisins á
Íslandi. Vissi ég þó vel að slíkt er
vandasamt, í þessu tilviki a.m.k. af
tveimur ástæðum. Sú fyrri að auðvit-
að yrði slík upptalning aldrei tæm-
andi og endalaust mætti deila um
hverjir ættu þar heima og hverjir
ekki. Hin ástæðan var sú að ritdeila
mín við Morgunblaðið snerist um hlut
róttækra vinstri manna eða sósíal-
ista. Ég var því með hugann við það
þegar ég setti saman greinina að
lenda ekki í deilum um skilgreiningu
á þeim stjórnmálamönnum sem ég
nefndi. Ég nafngreindi því aðeins ein-
staklinga sem nær eingöngu störfuðu
innan þess stjórnmálaflokks sem rót-
tækastur var og lengst til vinstri á
hverjum tíma.
Ástæða þess að ég nefndi ekki
Hannibal og ýmsa fleiri, sem sann-
arlega hefðu átt heima í upptalning-
unni stærðar sinnar vegna og áhrifa í
íslenskum stjórnmálum, var sem sagt
að ég vildi síður fara að lenda í þrasi
um skilgreiningar á stjórnmálamönn-
um. Til að fyrirbyggja allan misskiln-
ing um afstöðu mína þá vil ég svo
sannarlega gjarnan líta svo á að
Hannibal Valdimarsson hafi verið
róttækur vinstri maður eða sósíalisti
ef allir aðrir eru sáttir við þá skil-
greiningu.
Að lokum. Viðhorf mín til stjórn-
málamannsins Hannibals Valdimars-
sonar og álit mitt á honum er þetta:
Hannibal Valdimarsson var ein
helsta kempa íslenskra stjórnmála á
liðinni öld. Hann var mikill áhrifa- og
örlagavaldur bæði í verkalýðsbaráttu
og stjórnmálum og ódeigur baráttu-
maður fyrir bættum kjörum launa-
manna og fyrir sjálfstæði landsins.
Stærðar sinnar og áhrifa vegna á
Hannibal því tvímælalaust heima í
úrvalsdeild íslenskrar stjórnmála- og
verkalýðsbaráttu á þeim tíma sem
hann kom þar við sögu. Hann fór hins
vegar sínar eigin leiðir og má þ.a.l.
sjálfsagt um það deila hvernig ná-
kvæmlega ber að skilgreina hann
sem stjórnmálamann eða skipa hon-
um í flokk samkvæmt hefðbundnum
mælikvarða stjórnmálanna frá vinstri
til hægri. Slíkt er hins vegar hreint
aukaatriði þegar upp er staðið. Það er
maðurinn sjálfur, eða öllu heldur
orðstír hans og verk, sem eftir
standa. Vona ég að Guðmundur og
aðrir sem láta sig málið varða taki
þessar skýringar mínar gildar. Það
var sem sagt hvorki gleymska og það-
an af síður að ég virði ekki og meti hið
mikla framlag Hannibals til velferð-
arbaráttunnar í landinu að nafn hans,
og reyndar margra annarra sem
verðugt væri, var ekki þarna á meðal.
STEINGRÍMUR J. SIGFÚSSON,
alþingismaður og formaður Vinstri-
hreyfingarinnar – græns framboðs.
Hannibal á
sínum stað
Frá Steingrími J. Sigfússyni:
NÚ þegar hið hörmulega slys í
Skerjafirði er aftur í fréttum rifjast
upp önnur frétt, sem lítið fór fyrir og
líklega er flestum gleymd.
Frétt að Hæstiréttur hefði skikk-
að VÍS til að greiða ekkju réttmætar
bætur eftir slysið. Tryggingarfélagið
hafði neitað að greiða ekkjunni bæt-
ur á þeirri forsendu að þau hefðu
ekki búið í vígðri sambúð, þrátt fyrir
sambúð í að mig minnir 6 ár og alið
saman upp barn eða börn.
Það er kannski ekki við öðru að
búast en að tryggingarfélag seilist
eins langt og það kemst. Lífeyris-
sjóðirnir hafa komist upp með hlið-
stæða eignaupptöku og það þótt
sambúð sé vígð. Burt séð frá öllu sið-
ferði eru málavextir þannig, að heil-
brigð skynsemi segir að tryggingar-
félaginu, sem fékk greidd iðgjöld,
bar að greiða bæturnar.
Það sem kemur á óvart er að und-
irréttur skyldi dæma tryggingar-
félaginu í hag. Það er svartur blettur
á íslensku réttarfari, en sem betur
fer leiðrétti Hæstiréttur blindu
þeirra, sem kváðu upp dóminn.
Nú er það ekki þannig að VÍS sé
illa statt. Þvert á móti hefur hagn-
aður verið talinn í hundruðum millj-
óna króna. Gróði af iðgjöldum og
lánastarfsemi. Lán á okurvöxtum í
skjóli seðlabanka Íslands líkt og hjá
svo mörgum öðrum fjármálastofn-
unum!
Það fer ekki hjá því, að sú spurn-
ing vakni, hvort viðskiptasiðferði í
þessu þjóðfélagi okkar sé almennt
líkt og hjá tryggingarfélaginu. Hvort
séu mörg hliðstæð dæmi, sem ekki
hafi fengið jafn góðan endi?
Það er sagt að ekki megi blanda
saman tilfinningum og viðskiptum,
en hvernig skyldi þeim forstjórum
líða, sem keyrðir eru áfram af svo
mikilli gróðafíkn að engu máli skiptir
hvað stendur á bak við arðinn í árs-
reikningnum? Væntanlega ekki eins
vel og þeim sem hafa fært mæðra-
styrksnefnd góðar gjafir.
Það er borgaraleg skylda að láta
vita jafnt um það sem vel er gert og
hitt sem er verra. Þannig er almenn-
ingur upplýstur og getur veitt að-
hald með því að beina viðskiptum
sínum til þeirra sem gera vel.
SIGURÐUR ODDSSON,
Maríubaugi 21.
Viðskiptasiðferði
Frá Sigurði Oddssyni: