Morgunblaðið - 15.02.2003, Blaðsíða 49

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 15. FEBRÚAR 2003 49
Móðir okkar, tengdamóðir, amma, langamma
og langalangamma,
HREFNA SVANLAUGSDÓTTIR,
dvalarheimilinu Hlíð,
Akureyri,
lést miðvikudaginn 12. febrúar.
Útför hennar fer fram frá Akureyrarkirkju
fimmtudaginn 20. febrúar kl. 13.30.
Þeim, sem vildu minnast hennar, er bent á að
láta dvalarheimilið Hlíð njóta þess.
Rósa Jónsdóttir, Jóhann Gústafsson,
Helga Jónsdóttir Esperi, Nils Oskar Esperi,
Ármann Óskar Jónsson, Jóhanna Sigurlaug Daðadóttir,
ömmu-, langömmu-
og langalangömmubörn.
Faðir okkar, tengdafaðir, afi, langafi og langa-
langafi,
JÓN GUÐMUNDSSON
trésmiður,
dvalarheimilinu Ási,
Hveragerði,
lést á Sjúkrahúsi Suðurlands aðfaranótt fimmtu-
dagsins 13. febrúar.
Útförin auglýst síðar.
Þórarinn Ingi Jónsson, Björg Hjartardóttir,
Guðmundur Kr. Jónsson, Valgerður Magnúsdóttir,
Ásgeir Jónsson, María Halldórsdóttir,
Sigurður Jónsson,
Bryndís Jónsdóttir, Ágúst Þorgeirsson,
Valgeir Jónsson, Ingibjörg Jóhannesdóttir
og afabörnin.
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
LAUFEY SIGURÐARDÓTTIR,
Tangagötu 11,
Stykkishólmi,
andaðist á Landspítalanum við Hringbraut
fimmtudaginn 13. febrúar.
Agnar Olsen, Rafnhildur Jóhannesdóttir,
Kristín Jónsdóttir,
Níels Br. Jónsson,
Ágúst Jónsson, Bryndís Bjarnadóttir,
Svanhildur Jónsdóttir,
Sigurður Jónsson, Sigrún Sævarsdóttir
og fjölskyldur.
Elskulegur faðir okkar, tengdafaðir, afi og lang-
afi,
JÓN KRISTINN JÓNASSON,
dvalarheimilinu Seljahlíð,
áður til heimilis í Háagerði 27,
Reykjavík,
lést á Landspítala Fossvogi sunnudaginn
9. febrúar.
Útför hans fer fram frá Bústaðakirkju mánu-
daginn 17. febrúar kl. 13.30.
Guðrún Jónsdóttir, Sveinn Ólafur Tryggvason,
AuðurJónsdóttir, Rafn Sævar Heiðmundsson,
barnabörn, tengdabarnabörn
og barnabarnabörn.
gamla. Því réðu svo grimmileg örlög
að síðustu samskipti ykkar pabba
urðu einmitt á þessum sama stað. Á
fermingaraldri varstu svo sterkur
að þú hljópst með kvíahelluna út um
víðan völl. Á skíðum hafðirðu haus-
inn og herðarnar yfir alla í uppsveit-
um Borgarfjarðar. Svo varstu
óhemjugóð rjúpnaskytta og hvell-
irnir í fjallinu heyrðust stundum alla
leið upp í Fljótstungu. Seinna á æv-
inni bölvaðirðu sjálfum þér fyrir
þann dýrslega ósóma að drepa sak-
lausa og fallega fugla.
Um tvítugt urðum við báðir svo
frægir að kaupa kaupa tvo ljótustu
bílana á Íslandi. Þeir voru kallaðir
„gaurar“, ég held að pabbi þinn hafi
fundið upp nafnið, en þann dag sem
þeir voru keyptir urðu allir vegir
færir.
Kannski voru það fyrstu sameig-
inlegu áhugamál okkar að prófa
hvað hægt væri að komast á þessum
forljótu farartækjum.
Jæja, svo byrjaði alvara lífsins. Þá
tókstu upp á því að verða mágur
minn.
Þar vorum við báðir heppnir. Þá
tvinnuðust fjölskyldur okkar saman
í einn þráð sem aldrei hefur slitnað í
bráðum hálfa öld. Og nú æstist leik-
urinn.
Þið hjón og við hjón tókum til við
að hlaða niður börnum og það svo
ríkmannlega að samtals áttum við
ellefu börn. Svo var frjósemin mikil
að á ekki þremur árum fæddust sex
börn á heimilum okkar. Þá var unnið
dag og nótt, nótt og dag og aldrei
kláraðist það sem þurfti að gera.
Þetta voru baslaraár en er það ekki
rétt Krilli að það hafi verið bestu ár
ævi okkar? Ég held það.
Nú er ég að hugsa um það sem
mér fannst skemmtilegast og merki-
legast við þig. Þar er af miklu að
taka og um það mætti skrifa heila
bók, en ég ætla að skrifa bara örfá
orð. Þú nenntir aldrei að vera alveg
eins og aðrir. Þú varst fljótur að
hugsa og fljótur að framkvæma. Til
dæmis ef þér datt eitthvað skemmti-
legt í hug þá framkvæmdirðu það
stundum á sama augnabliki.
Nefni dæmi: Einhvern tíma ætl-
uðum við að gera eitthvað, ég held
við sjoppuna. Það var leiðindaverk.
Þá datt þér það í hug að best væri að
fara fyrst upp á Strút. Auðvitað var
farið upp á Strút. Þá varstu ungur
með dökkt og krullað hár og ég man
hvernig það bærðist í golunni uppi
við vörðuna á Strútnum með Eiríks-
jökul í baksýn.
Svo var það sérviska þín. Án
hennar hefði ég ekki viljað hafa þig.
Örfá orð um hugmyndaflugið. Þar
hafðirðu gaman af að fljúga öðrum
hærra. Ekki var ég nú alveg sam-
mála þér með ýmsar stórhugmyndir
þínar eins og með þjóðgarðinn stóra
og það að allir verði ódauðlegir eftir
nokkur ár. Það er gaman að geta
hugsað svona stórt og best gæti ég
trúað að stundum hafirðu hugsað
hundrað ár fram í tímann og hugsað
rétt. Um framkvæmdir. Þú fórst yf-
irleitt ekki troðnar slóðir. Hafðir
gaman af að búa til nýjar götur og
gerðir það. Lentir stundum í ófær-
um en það var bara til bóta. Það var
svo gaman að finna aðra og miklu
betri leið. Nú liggja eftir þig ótal
götur í allar áttir. Stuttar götur,
langar götur, mjóar götur, breiðar
götur og grónar götur með fíflum og
sóleyjum. Þar má rekja spor þín.
En Krilli minn, þú varst nú ekki
einn á Húsafelli. Það veit enginn
betur en þú. Ég er viss um að við er-
um sammála um það að fáir menn ef
nokkrir eru betur giftir en þú. Alla
daga í bráðum hálfa öld hefur hún
Rúna þín haldið í höndina á þér. Þið
hafið leiðst í gegnum lífið, leitt börn-
in ykkar þangað til þau hafa fært
ykkur tengdabörn og barnabörn og
á efri árum hafið þið leiðst um næst-
um því allan heiminn. Og hamingjan
hefur fylgt ykkur.
Nú líður að leiðarlokum. Þegar ég
kvaddi þig um daginn sagðirðu við
mig með þínu málfari: „Jón, ég er að
drepast. Bráðum er ég dauður.
Þetta er yndislegt ævikvöld. Allir
eru að hugsa um mig og hjálpa mér
og starfsfólkið á spítalanum líka.“
Svo komum við Rúna þín í heimsókn
og þegar þú sást hana ljómaðir þú og
brostir út að eyrum. Það var eins og
þið hefðuð trúlofað ykkur í gær. Þú
hlýtur að hafa átt yndislegt ævi-
kvöld. Til hamingju með það.
Þú veist að gjarnan hefði ég viljað
rölta á eftir kistunni þinni en atvikin
ráða því að svo verður nú ekki. Ég
vona að ég komist bráðum uppeftir.
Þá mun ég ganga að moldum þín-
um þar sem þú sameinast þeirri
mold sem þér þykir vænst um og á
þeim stað sem þér þykir vænst um,
auðvitað á Húsafelli. Svo kveð ég
þig, vinur og mágur, með þakklæti
fyrir góða og skemmtilega samveru.
Rúna mín góð. Við hliðina á þér
stendur auður stóll en þú stendur
samt ekki ein. Allt í kringum þig
stendur þessi stóri barnahópur ykk-
ar, tengdabörn og barnabörn. Krilli
veit að þau munu leiða þig. Hlakka
til að koma heim og kyssa þig á kinn-
ina. Þinn bróðir,
Jón Bergþórsson.
„Það þarf að gera allt Ísland að
einum þjóðgarði.“ Þessi setning
sýndi mér að hugsun Kristleifs var
ennþá skýr og markviss þegar við
áttum síðast tal saman. Banameinið
þrengdi að stórum hugsunum hans
en gat ekki stöðvað þær fyrr en í
lengstu lög þó að hendurnar sem áð-
ur léku sér að því að lyfta þungu
kvíahellunni á Húsafelli væru ekki
lengur neins megnugar. Oft voru
snjallar hugmyndir hans taldar
óraunsæjar og óframkvæmanlegar.
Þó hafði hann iðulega gert ómerkar
þær úrtölur með rösklegum fram-
kvæmdum. Kristleifur og Sigrún
hófu búskap á Húsafelli á hefðbund-
inn hátt, en friðuðu síðar landið og
komu upp umfangsmikilli og vist-
vænni þjónustu við ferðamenn og
orlofsgesti með fjölda bústaða, hita-
veitu, sundlaug og flugbraut.
Þannig ræktaði Kristleifur sinn
eigin reit af myndarskap og fyrir-
hyggju með konu sinni og börnum.
En það nægði honum ekki. Hann
átti miklar hugsjónir um bræðralag,
réttlæti og frið, jafnt í þessu landi og
annars staðar á jörðinni, og hirti
ekkert um þó að þær væru taldar
draumórar. Eitt af síðustu áhuga-
málum hans var að maðurinn ætti
ekki að deyða nokkurt líf sér til við-
urværis, ekki einu sinni úr jurtarík-
inu. Tæknina og þekkinguna ætti að
fullkomna til þess að framleiða mat-
væli úr ólífrænum efnum eins og
jurtirnar gera í allri sinni auðmýkt,
með sólskinið og frumefnin til af-
nota. Eru ekki sum lífsnauðsynleg
fjörefni framleidd með einskæru
fulltingi efnafræðinnar? Hann vildi
ganga svo langt að allir hefðu kosn-
ingarétt frá fæðingu, þó að nánustu
forsjármenn færu með þann rétt þar
til börnin teldust sjálf nógu þroskuð
til þess. Og eru þá fá dæmi nefnd um
göfugan vilja hans og hugkvæmni á
þessum dögum þegar skammsýni og
þröngsýni ráða of oft athöfnum
manna.
En það er hugmynd Kristleifs á
Húsafelli um þjóðgarðinn Ísland
sem er sérstök ástæða til að halda á
lofti. Hún er stórkostlegt lausnarorð
nú þegar maðurinn býr yfir meiri
orku en nokkru sinni, hvort sem er
til hernaðar gegn landinu eða vernd-
unar þess. Ekkert annað en vilja-
leysi þyrfti að vera því til fyrirstöðu
að hrinda tillögunni í framkvæmd.
Til eru margvíslegir þjóðgarðar, líka
þar sem fólk hefur búsetu, og þarf
ekki annað en minna á þjónustustöð-
ina í Skaftafelli. Þéttbýli eins og
Reykjavík, þar sem umhverfinu og
náttúrunni væri sýndur ýtrasti
sómi, gæti meira að segja verið hluti
af landi sem væri friðað eftir föng-
um, eins og dreifðar byggðir með
góðu mannlífi til sjávar og sveita, að
ekki sé talað um ósnortið fjalllendið.
Þjóðgarðurinn Ísland yrði heims-
frægt menningarfyrirbæri og ómet-
anleg fyrirmynd öllum þjóðum.
Sigrúnu systur minni vottum við
Hulda innilega samúð, og svo af-
komendum og venslafólki þeirra
hjóna. Við óskum þeim öllum bless-
unar í fögru og friðsælu landi.
Páll Bergþórsson.
Sjö ára gömul varð ég nánast fyrir
tilviljun „fyrsta vinnukonan“ þeirra
Rúnu og Krilla á Húsafelli. Við
Snorri á Augastöðum ferðuðumst
með þeim milli eyðibýla þar sem þau
heyjuðu og við lifðum áhyggjulausu
lífi æskunnar, spegluðum okkur í
hraðsuðukatlinum og söfnuðum í
sjóð minninganna.
Krilli var einstakt náttúrubarn.
Hann sagði mér frá Sesseljuvörð-
unni, skriðunum í Selgilinu, stelkn-
um á þjóðveginum og óðinshananum
niðri við Vilmundarstein.
Þetta sumar varð Krilli jafn fast-
ur þáttur í tilveru minni og Rúna
föðursystir mín og við frænkurnar
urðum fljótt sammála um að hann
væri heimsins besti bílstjóri og
kynni alltaf ráð við öllu. Ég var þess
svo fullviss, að ég efaðist aldrei um
að ef einhvern tímann syrti í álinn
hjá mér ætti ég öruggt skjól og vísa
hjálp á Húsafelli.
Hann Krilli var mjög sérstakur og
skemmtilegur maður. Hann var ró-
legur og yfirvegaður og ákaflega
frumlegur. Stundum þegar hann
virtist víðs fjarri, jafnvel sofandi,
var hann að velta fyrir sér nýrri
hugmynd sem hann svo þróaði og
hrinti í framkvæmd. Hann lét til
dæmis gera vegarslóða upp á Strút,
opna Víðgelmi og gera íshelli í Lang-
jökli. Hann var frumkvöðull í ferða-
þjónustu, gerði hversdagslega hluti
ævintýralega og spennandi, gróf
stóra holu og steypti sundlaug, end-
urreisti gamla bæinn, fann leið til
þess að setja niður kartöflur á
mettíma, lyfti kvíahellunni, veiddi
silung og tíndi grös á Arnarvatns-
heiðinni, hélt upp á sjötugsafmælið
sitt á Langjökli, fór í heimsreisur
með Rúnu sinni, blandaði sjálfur
óáfengt messuvín, fann frumlega að-
ferð til þess að kenna stjórnunar-
nemum í Kennaraháskóla Íslands
námsefni dagsins, gat sofnað hvar
sem var og hvenær sem var ef á
þurfti að halda og honum þótti vænt
um Húsafell.
Hann Krilli var vinur minn og
uppáhaldsfrændi, en fyrst og fremst
var hann maðurinn hennar Rúnu
frænku minnar, pabbi Húsafells-
krakkanna og afi barnanna þeirra.
Það fórst honum vel úr hendi.
Elsku Rúna mín og fjölskyldan
öll, ég samhryggist ykkur innilega.
Ykkar
Brynja.
Með virðingu og þökk minnumst
við Kristleifs á Húsafelli.
Með virðingu fyrir manninum
sem ávallt var trúr sínum hugsjón-
um, sem aldrei lét deigan síga og var
svo umhugað um að leita endurbóta.
Aldrei þras, aldrei reiði né ráðaleysi,
heldur endalaus leit að þekkingu og
rökum.
Við minnumst hans með djúpu
þakklæti fyrir það sem hann var
okkur. Á heimili þeirra Sigrúnar
kynntumst við hjónin fyrst og alla
tíð hafa þau látið sér annt um okkur,
verið fóstrandi og uppfræðandi. Þau
hafa leitt okkur á nýjar slóðir og
ekki síst kennt okkur að meta landið
okkar og nánasta umhverfi. „Hafið
þið séð litbrigðin og fegurðina í jök-
ulurðunum við Langajökul?!“
Í bernskuminningunni er mynd af
Kristleifi og Sigrúnu í framandlegu
umhverfi, það hvíldi einhver dulúð
yfir þeim – þau höfðu farið til Græn-
lands. Það var nú meira ævintýrið.
Síðan þá hafa þau farið í mörg æv-
intýraleg ferðalög.
Ferðalög urðu ævistarf Kristleifs,
eða öllu heldur ferðalög annars fólks
og þjónustan við það. Það vita allir
sem til þekkja að þau hjónin voru
brautryðjendur á því sviði, samhent
og óhrædd við að fara nýjar slóðir í
eiginlegri og óeiginlegri merkingu.
Allar ferðir þeirra urðu að ævin-
týri, líka þær stuttu: „Ég ákvað að
skreppa í óvissuferð með konu
mína,“ þegar snarast var heim á
hlað í Fljótstungu.
Heimili Kristleifs og Sigrúnar á
Húsafelli var um árabil eins og um-
ferðarmiðstöð, oft opið allan sólar-
hringinn. Fólk að koma og fara, að
leita upplýsinga, sækja þjónustu,
þiggja veitingar og gistingu, eða
ræða heimsins gagn og nauðsynjar.
Öll herbergi full og flatsæng á stofu-
gólfinu; ekki óalgengt. Kaffibrauð
og matur handa öllum, alltaf. Ein-
læg gestrisni og tími fyrir alla, allt-
af. „Hún frænka þín verður leið ef
þið þiggið ekki kaffibolla.“ Oftar en
ekki varð kaffibollinn að kvöldmat
og gistingu. Ekki gott að segja hve-
nær brauð var bakað eða hvenær
var hvílst.
Ekki urðum við vör við að vanda-
mál væru til í augum Kristleifs, að-
eins lausnir. Ekkert mál að bjarga
sér á heiðum eða jökli þótt eitthvað
gleymdist heima. Kveikja til dæmis
eld með rafgeymi og púðri!
Kristleifur á Húsafelli er horfinn
sjónum okkar um stund. Við trúum
því að hann sé enn á ný á ævintýra-
legu ferðalagi, í eilífri þekkingarleit.
Uppörvun hans og umhyggja mun
áfram verma hjörtu okkar og við
þökkum af alhug samfylgdina.
Elsku Rúna frænka, Beggi,
Steini, Inga, Hói, Nonni, tengda-
börn og barnabörn. Hugur okkar og
bænir eru hjá ykkur öllum og við
sendum ykkur innilegustu samúðar-
kveðjur.
Guð blessi minningu Kristleifs
Þorsteinssonar.
Kristín og Bjarni.
 Fleiri minningargreinar
um Kristleif Þorsteinsson bíða birt-
ingar og munu birtast í blaðinu
næstu daga.