Morgunblaðið - 01.04.2003, Blaðsíða 12

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
12 ÞRIÐJUDAGUR 1. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ








 

 

   





 






 
! 

!"#
$
% 

&
'( 
!)




$
! '



%
*
+

"


*
%






 

)
 ''*
,
-

  


.
&/)
  

-

/

 )
*
)
 
!
*
/
$ ! ' $ 
 


! '*




  
 
0$

)

 
!
  
$
1( !$
  

  
  



 




    

  
 !"
+(

2

3 

%

!

HAGNAÐUR Norðurljósa sam-
skiptafélags hf. nam 282,8 millj. kr. á
árinu 2002 samanborið við 2.769,9
milljóna króna tap árið áður. Afkoma
félagsins fyrir afskriftir og fjár-
magnsliði (EBITDA) var 636 milljón-
ir en var 402,2 milljónir króna árið áð-
ur. Fjármunatekjur umfram
fjármagnsgjöld námu 442,4 milljón-
um og þar af nam reiknaður geng-
ishagnaður 757,9 milljónum króna.
Langtímaskuldir samsteypunnar
lækkuðu um 1.140,8 milljónir og
heildarskuldir um 2.113,3 milljónir
króna.
Raunverulegur hagnaður
Sigurður G. Guðjónsson, forstjóri
félagsins, segist ánægður með hvern-
ig til hafi tekist. Hann segir að árs-
reikningur Norðurljósa í dag gefi af-
skaplega glögga mynd af félaginu.
„Við erum að skila félaginu með
raunverulegum hagnaði og aukinni
EBITDA-framlegð. Framlegðin er
meiri en hún var á árinu 2001 og
tekjuaukning er 11,3% eða 9% sé tillit
tekið til verðbólgu á árinu. Þessa
tekjuhækkun erum við mjög ánægðir
með. Það er aukning hjá okkur bæði í
áskriftartekjum og auglýsingatekjum
sem og í tekjum af kvikmyndahús-
um,“ sagði Sigurður í samtali við
Morgunblaðið.
Hann segir að kostnaður félagsins
hafi líka minnkað, t.d. hafi starfs-
mönnum fækkað um 31 á síðasta ári.
„Það sést ekki á útsendingartíma eða
í neinu öðru í okkar rekstri að hér hafi
fækkað um 31 mann í vinnu,“ sagði
Sigurður.
Hann segir áætlanir gera ráð fyrir
svipaðri framlegð á árinu 2003, eða í
kringum 650–700 milljónir króna.
„En nú þurfum við að klára endur-
fjármögnun félagsins. Þó að við höf-
um lækkað langtíma- og skammtíma-
skuldir um tæpa tvo milljarða erum
við of skuldsettir og greiðslubyrðin er
þung. Þetta er hlutur sem ég held að
góður grundvöllur sé til að klára
núna, sérstaklega þegar félagið er
komið út úr öllum deilum og málaferl-
um og öll lán þess eru í skilum.“
Í fréttatilkynningu frá félaginu
segir að félagið hafi átt í viðræðum við
langtímalánardrottna sína en þeim
viðræðum sé ekki lokið. Sigurður seg-
ir að helstu langtímalánardrottnar
séu ABN Amro, Kaupþing Banki og
Landsbankinn auk íslenskra lífeyris-
sjóða og fjármálastofnana.
Smárabíó hefur mikil áhrif
Í ársreikningnum er getið um
óvissu vegna rannsóknar á skattskil-
um stjórnarformanns félagsins, Jóns
Ólafssonar, og félögum honum tengd-
um. Aðspurður segir Sigurður að sú
óvissa hafi engin áhrif á viðræður fé-
lagsins við lánardrottna.
Í fréttatilkynningu frá Norðurljós-
um segir að í heildarveltuaukningu
félagsins hafi mest munað um veltu-
aukningu tengda Smárabíói sem lauk
sínu fyrsta heila starfsári. Gestir á
starfsárinu voru yfir 420.000, sem
gerir Smárabíó að langvinsælasta
bíóhúsi landsins, að því er segir í til-
kynningunni.
Fastafjármunir Norðurljósa sam-
skiptafélags lækkuðu um 1.909,3
millj. kr. á árinu og munar þar mest
um lækkun langtímakrafna um
1.219,3 millj. Þessi langtímakrafa var
að fullu greidd við sölu NLC Holdings
S.A. á hlutabréfum í fjarskiptafélag-
inu Tali hf. Þá lækka dagskrárbirgðir
um 156,7 millj. Veltufjármunir hækka
um 110,7 millj. kr. milli ára, sem mest-
megnis stafar af hækkun á öðrum
skammtímakröfum.
Eigið fé samstæðunnar styrkist
milli ára sökum bókfærðs hagnaðar
ársins. Það nemur nú 585,6 milljón-
um.
„Heildarskuldir samstæðunar
lækka um 2.113,3 milljónir og eru
tvær meginástæður fyrir því:
NLC Holding greiddi Norðurljós-
um samskiptafélagi ríflega 1.400
milljónir eftir sölu á hlutabréfum þess
í Tali hf. Upphæðin var notuð að fullu
til að greiða áfallna vexti og afborg-
anir af sambankaláni félagsins.
Styrking íslensku krónunnar gerir
það að verkum að erlend langtímalán
og skuldbindingar við erlenda birgja
félagsins lækka.
Þá keypti Kaupþing banki hlut
þriggja erlendra banka í svokölluðu
sambankaláni. Áhrifa kaupanna gæt-
ir hins vegar ekki enn í efnahags-
reikningi.
Skammtímaskuldir samstæðunnar
lækka um 899,2 millj. Þar af lækka
viðskiptaskuldir og aðrar skamm-
tímaskuldir um 543,1 millj.,“ segir í
tilkynningu félagsins.

 


  


 











   

 !"   


        

 


$  %
$ %&   


 
  
'  




  

(%) 




  





 
     

 
 

  
 !"# 



 
Hagnaður Norðurljósa
283 milljónir króna
11,3% veltuaukn-
ing. 420 þúsund
gestir í Smárabíó.
TAP Ríkisútvarpsins, RÚV, nam 188
milljónum króna á síðasta ári en árið
2001 nam tap RÚV 337 milljónum
króna. Á síðasta ári nam tap Hljóð-
varps 81 milljón króna en Sjónvarps
107 milljónum króna.
Tap fyrir fjármunaliði nam 38 millj-
ónum króna en árið á undan nam tap-
ið 173 milljónum króna.
Samkvæmt ársuppgjöri RÚV má
breytinguna fyrst og fremst finna í
tekjuhækkun vegna afnotagjalds og
hertum aðhaldsaðgerðum næstu und-
angenginna ára, en þó einkum árið
2001. Í fjárlögum ársins 2002 var gert
ráð fyrir að rekstrarhalli Ríkisút-
varpsins yrði 147 milljónir króna.
Stærsti hluti tekna RÚV kemur af
afnotagjöldum eða 2.166 milljónir
króna, 71,6% af tekjum RÚV. Auglýs-
ingatekjur voru á síðasta ári 730 millj-
ónir króna og kostnunartekjur 42
milljónir króna.
Hækkun á þjónustugjöldum
kostaði RÚV 35 milljónir
Til dagskrárgerðar var varið sam-
tals 1.812 milljónum á árinu 2002 eða
60,9% af rekstargjöldum. Lögbundið
framlag Ríkisútvarpins til Sinfóníu-
hljómsveitar Íslands var 133,3 millj-
ónir króna á árinu 2002. Þar með talið
er hallauppgjör á rekstri sveitarinnar
upp á um 25 milljónir. frá árunum
1999 til 2001, sem skiptist á rekstar-
aðila. Samkvæmt fjárlögum hafði ver-
ið gert ráð fyrir að framlag RÚV til
sveitarinnar yrði 108 milljónir á árinu.
„Annar óvæntur útgjaldaauki fólst í
hækkun viðskiptabankanna á seðil-
gjöldum, vegna innheimtu afnota-
gjalda. Ríkisútvarpinu er meinað að
láta notendur sem velja gírógreiðslur
bera þennan innheimtukostnað, þótt
einnig sé í boði annað og ódýrara
greiðsluform fyrir þá. Af þessu leiddi
35 m.kr. viðbótarútgjöld á árinu fyrir
RÚV,“ að því er segir í tilkynningu til
Kauphallar Íslands.
Lífeyrisskuldbindingar
hafa neikvæð áhrif
Í henni kemur einnig fram að líf-
eyrisskuldbindingar sem Ríkisút-
varpinu hefur verið gert að taka á sig
vegna slæmrar stöðu Lífeyrissjóðs
ríkisstarfsmanna hafa sem fyrr mjög
neikvæð áhrif á rekstrarniðurstöð-
una. Þetta er afleiðing af þeirri
ákvörðun ríkisins 1993 að Ríkisút-
varpið, sem B-hluta-stofnun, skyldi
standa sjálft undir lífeyrishækkun-
um, sem fjármálaráðuneytið hafði áð-
ur greitt beint. Rekstrarútgjöld árs-
ins 2002 af þessum sökum námu um
183 milljónum króna. „Stjórnvöld
hafa enn ekki, að 10 árum liðnum, tek-
ið tillit til þessa umtalsverða útgjalda-
auka við mat á tekjuþörf Ríkisútvarp-
ins,“ samkvæmt ársskýrslu RÚV.
Tap RÚV 188
milljónir króna

 

 


  









#

 
   

 !"   

 )  %&

#



 

 

#

$  %
$ %&   


 
  
'  




  

(%) 




 
     

 
 

  
 !"# 



 
Hertar aðhalds-
aðgerðir skila
bættri afkomu.
ALÞJÓÐLEGA matsfyrirtækið Fitch Ratings
staðfesti í gær lánshæfiseinkunnir Íslands, AA-
fyrir langtímaskuldbindingar í erlendri mynt, AAA
fyrir langtímaskuldbindingar í íslenskum krónum
og F1+ fyrir skammtímaskuldbindingar í erlendri
mynt. Horfunum á mati langtímaskuldbindinga
var breytt úr neikvæðum í stöðugar.
Takist að halda ríkisútgjöldum í skefjum eru
langtímahorfur í ríkisfjármálum góðar að mati
Fitch enda hefur lífeyrisskuldbindingum ekki verið
velt á komandi kynslóðir, að því er fram kemur í til-
kynningu frá Seðlabanka Íslands.
Aldurssamsetning þjóðarinnar er hagstæð og er
mannfjölgunin hjá þessari tiltölulega ungu þjóð yf-
ir 1% á ári og greiðsla hóflegra eftirlaunaskuld-
bindinga hefst ekki fyrr en við 67 ára aldur.
Kaup lífeyrissjóða á
erlendum hlutabréfum hafa áhrif
„Ekki er óeðlilegt að ríki þar sem aldurssam-
setning er hagstæð og góður arður býðst af fjár-
festingum búi við neikvæða hreina skuldastöðu við
útlönd. Með hliðsjón af stærð hagkerfisins hefur
Ísland þó gengið lengra í þessa átt en sambærileg
hagkerfi eins og Ástralía og Nýja-Sjáland,“ sam-
kvæmt tilkynningu.
Íslenska þjóðarbúið hefur, ólíkt þessum tveimur
ríkjum, aukið erlendar skuldir sínar til að fjár-
magna hlutabréfakaup. Að mati Fitch er erlend
skuldastaða helsta hindrunin fyrir bættu lánshæf-
ismati. Hrein erlend skuldastaða þjóðarbúsins
gæti lækkað hraðar og lánshæfismatið hækkað ef
lífeyrissjóðir draga úr sókn sinni í erlend hlutabréf.
Að sögn Birgis Ísleifs Gunnarssonar seðla-
bankastjóra telja önnur matsfyrirtæki einnig að
erlend skuldastaða þjóðarbúsins sé of há á sama
tíma og þau láta í ljós ánægju með skuldaþróun
ríkisins sem er að lækka sínar skuldir. Birgir Ís-
leifur segist gera ráð fyrir að með breytingu á við-
skiptajöfnuði, úr miklum halla í að vera jákvæður,
megi gera ráð fyrir að erlendar skuldir muni
lækka.
Birgir Ísleifur segir að fyrstu tvo mánuði ársins
hafi nettókaup á erlendum hlutabréfum numið 3,4
milljörðum króna sem er mun minna en á sama
tímabili í fyrra.
Fitch segir íslenska hagkerfið hafa gengið í
gegnum nokkuð erfitt skeið en að það virðist
standa styrkara eftir. „Eftir 6 ára skeið hraðs hag-
vaxtar, sem ekki stóðst til lengdar, var horfið frá
fastgengisstefnu á árinu 2001 og í kjölfarið hófst
hröð aðlögun þjóðarbúsins í átt til jafnvægis. Út-
lánaþenslan stöðvaðist snögglega, að hluta til
vegna þess að innlendir lántakendur gerðu sér bet-
ur grein fyrir gengisáhættu sem fylgir lántöku í er-
lendri mynt. Innlend eftirspurn dróst saman en út-
flutningur hélt áfram að vaxa jafnt og þétt.
Viðskiptajöfnuðurinn breyttist úr 10% halla á
árinu 2000 í lítilsháttar afgang á síðasta ári.“
Þrátt fyrir minni hagvöxt ríkir nánast jafnvægi í
ríkisfjármálum. Vegna tekna af sölu ríkisbankanna
ættu heildarskuldir ríkissjóðs að fara undir 40% af
landsframleiðslu á þessu ári. Fyrri lækkun ríkis-
útgjalda sem hlutfall af vergri landsframleiðslu
hefur snúist við og þarf hugsanlega að taka erfiðar
ákvarðanir um opinber útgjöld í kjölfar alþingis-
kosninga í maí, segir í frétt Fitch.
Útlánaþenslan olli óhjákvæmilega nokkru út-
lánatapi hjá bönkunum en við því hefur verið
brugðist með viðeigandi afskriftum og er meðaleig-
infjárhlutfall í bankakerfinu nú aftur komið yfir
12%.
Alþjóðlega matsfyrirtækið Fitch staðfestir lánshæfiseinkunnir Íslands
Erlend skuldastaða þjóðarbúsins
hindrar hækkun lánshæfismats STÆRSTA flugfélag í heimi, Am-
erican Airlines, rær nú lífróður til
að forða sér frá gjaldþroti en félag-
ið á í neyðarsamningum við verka-
lýðsfélög og lánardrottna.
Samkvæmt the Wall Street
Journal mun félagið sækja um að
verða tekið til gjaldþrotaskipta ef
það nær ekki samningum við þrjú
verkalýðsfélög um 21% niðurskurð
á launagreiðslum til starfsmanna
sinna.
AMR móðurfélag American Air-
lines hefur beðið alla starfsmenn
félagsins, þar á meðal yfirmenn,
um 1,8 milljarða dala varanlegan
árlegan niðurskurð til að koma fyr-
irtækinu til bjargar og hefur félag
flugmanna þegar samþykkt 660
milljóna dollara tekjulækkun.
American Airlines á einnig í við-
ræðum við lánardrottna sína um
skuldir félagsins en samningar
verða einnig að nást á þeim víg-
stöðvum eigi að takast að bjarga
félaginu.
Flugfélagið er talið tapa fimm
milljónum Bandaríkjadala á degi
hverjum, eða 770 milljónum króna,
einkum vegna mikils samdráttar í
flugbókunum vegna stríðsins í
Írak.
Í FT.com segir enn fremur að fé-
lagið sé mjög viðkvæmt fyrir
hækkunum á olíuverði þar sem ein-
ungis þriðjungur af olíukaupum
þeirra sé varinn fyrir verðsveiflum.
Meginástæður slæms gengis fé-
lagsins undanfarin misseri eru at-
burðirnir 11. september 2001 og al-
mennur efnahagssamdráttur í
heiminum.
American
Airlines
rær lífróður