Morgunblaðið - 01.04.2003, Blaðsíða 44

HESTAR
44 ÞRIÐJUDAGUR 1. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Fermingargjafir
í miklu úrvali
GRUNDVÖLLURINN fyrir slíkriaukningu liggur í nýjum tækjabún-aði sem Sæðingastöðin í Gunnars-holti hefur fjárfest í sem mun allt að
tífalda afköstin við sæðingar. Þessi nýja tækni
gerir dýralækninum kleift að setja sæðið þeim
megin í legið sem egglos á sér stað við op
eggjaleiðara niður í leghorn. Með gamla laginu
var sæðinu sleppt rétt inn fyrir legháls hryss-
unnar og þurftu sæðisfrumurnar að koma sér
þaðan af eigin rammleik að egginu. Með því að
fara með sæðið þessa leið þarf mun minna af
sáðfrumum og því nýtist hver sæðisskammtur
sem tekinn er úr hesti margfalt.
Tvö fyl í stað eins
Í tillögunni er gert ráð fyrir að tvöfalda
heimild eigenda hestsins þannig að í stað þess
að hver hlutur leyfi eina hryssu til klársins
verða þær tvær. Þeir tíu tollar sem félagið hef-
ur selt á frjálsum markaði til rekstrar á hest-
inum verða felldir niður og sagði Sigurður Sæ-
mundsson, formaður félagsins, allar líkur á að
þar með hætti félagið sjálft að selja aðgang að
hestinum og verður þá undir eigendum hans
komið hvort þeir vilja selja tolla eða nota þá
sjálfir. Taldi Sigurður að sjóður félagsins væri
það digur að hann gæti staðið undir rekstri
hestsins það sem eftir væri jafnvel þótt hann
yrði háaldraður. Einnig myndi sjóðurinn
standa straum af kostnaði við sæðingar á 60
hryssum. Með þessum breytingum munu 120
hryssur fá aðgang að hestinum á árinu í stað 70
til 75 áður.
Samkvæmt tillögunni verður fyrirkomulagið
þannig að hverjum hlut fylgir einn öruggur
tollur þar sem félagið greiðir allan kostnað við
sæðingu og fleira og kappkostað verður að
skila hryssunni með fyli. Innifalið í þessum tolli
verður einnig aðgangur að að klárnum í girð-
ingu eftir að sæðingum sleppir ef hryssan hef-
ur ekki fyljast í sæðingu. Fyrir toll númer tvö
þarf eigandinn að greiða kostnað við sæðingu
sem ekki er vitað hver verður á þessari stundu.
Þessum tolli fylgir engin ábyrgð um fyljun og
ekki verður heimilt að fara með þær hryssur
sem koma á þessum forsendum í girðingu til
hestsins ef þær reynast fyllausar.
Hagsmunir ræktunar
ráði ferðinni
Ef þessi viðamikla tillaga verður samþykkt á
fundinum má segja að enn einu sinni hleypi
Orrafélagið nýju lífi í stóðhestapólitíkina því
þarna yrði um að ræða nýja stöðu og þá beinast
augu manna væntanlega að peningahlið máls-
ins. Sigurður formaður segir að þótt peninga-
mál beri oft á góma þegar talið berst að Orra
þá snúist málið fyrst og fremst um að hann
skili eigendum sínum sem mest af góðum
ræktunargripum til framræktunar. „Hagur
minn af þessum breytingum yrði fyrst og
fremst sá að ég fengi fleiri afkvæmi undan
klárnum og þar með meiri möguleika á að fá
úrvals ræktunarhryssur inn í mína ræktun.
Mér þykir líklegt að þessi sjónarmið muni ráða
ferðinni á aðalfundinum á fimmtudaginn en
ekki einhver skammtíma gróðasjónarmið þar
sem meira væri hugsað um fjárhagslegan
hagnað heldur en ræktunarlegan,“ sagði Sig-
urður fullur sannfæringar.
Á vit markaðslögmálanna
Með breytingum á þessa vegu má ætla að
markaðslögmálin muni ráða enn meiru en áður
hefur verið um verð á tollum undir Orra sem
hefur verið langdýrasti stóðhestur landsins um
áratugar skeið. Hefur hann verið rétt tæplega
300% dýrari en sá hestur er næst hefur komist
og hlutirnir í Orra hafa verið seldir á eina millj-
ón króna síðustu fjögur árin. Sú meginbreyting
yrði að Orrafélagið sem hefur til þessa gefið
tóninn um verð folatollanna með sölu á tíu til
fimmtán tollum ár hvert til rekstrar hestinum
mun ekki gefa út neitt verð þar sem engir slíkir
tollar verða seldir. Hefur það um nokkurra ára
skeið verið 350 þúsund krónur en ef tillagan
verður samþykkt munu lögmál markaðarins
taka völdin og að sjálfsögðu veit enginn á þess-
ari stundu hvaða verð verður í gangi. Telja
verður mjög líklegt að framboð á Orratollum
muni aukast eitthvað og þá er að sjá hversu
mikil eftirspurnin verður og þar með fer verð
að myndast.
Óvissa og spenna framundan
Það sem flækir málið nokkuð er að í gangi
verða tvenns konar tollar, tollur A, sá öruggi,
væntanlega dýrari eða hvað? Ekki endilega því
vissulega er hægt að stilla dæminu þannig upp
að kaupandi greiði aðeins ef hryssan fyljast.
Þær eru vissulega margar spurningarnar sem
munu vakna nái þessi tillaga fram að ganga.
Það tvennt að ekki verður gefið út verð á frjáls-
um tollum og hitt að um verður að ræða nýtt
umhverfi í þessum efnum skapar óvissu og
spennu.
Er nóg komið af
Hraunum og Sömbum?
Sigurður var spurður hvort þörfin fyrir Orra
í íslenskri hrossarækt væri eins mikil nú þegar
klárinn væri að verða sautján vetra og var fyrir
nokkrum árum, þegar svo mikill fjöldi af góð-
um hrossum undan honum og þá sérstaklega
stóðhestum væri kominn á fullt í ræktuninni.
„Auðvitað geta menn haft á því skiptar skoð-
anir en ég held að menn verði að spyrja sig
þeirrar spurningar hvort nóg sé komið af
Hraunum og Sömbum í íslenska hrossarækt,“
svaraði Sigurður og var hér að höfða til tveggja
gæðahryssna, Hraunu frá Húsavík og Sömbu
frá Miðsitju, sem báðar eru undan Orra. „Ef
menn telja að nóg sé komið af slíkum gripum í
íslenska hrossarækt þá hafa slíkir menn aðra
sýn á hrossarækt en ég og fleiri aðilar sem hafa
ræktað undan Orra frá Þúfu og notið góðs af.
Orri hefur verið að gefa afar verðmæta eig-
inleika í mjög ríkum mæli – mun ríkari mæli en
aðrir hestar – og tel ég það mikinn happafeng
fyrir íslenska hrossarækt ef hægt verður að
auka afköst hans þau ár sem klárinn á eftir að
gagnast til ræktunar. Mér sýnist að niðjar
hans séu að skila mjög góðu og nokkuð ljóst að
fram undan er annar hluti Orraævintýrisins
sem er framræktun út af klárnum og tel ég það
mjög til bóta að sem flestir fái að njóta þátt-
töku í þeim hluta ævintýrisins. Þær breytingar
sem hér er verið að leggja til stuðla einnig
mjög að því að fleiri komist með hryssur til
hestsins en verið hefur og tel ég það mjög já-
kvætt,“ sagði Sigurður að endingu.
Markaðssetning
án gæða vonlaus
Miklar vangaveltur hafa jafnan átt sér stað
meðal hestamanna um gæfu og gengi Orra frá
Þúfu og reksturs hans. Allir virðast sammála
um að ákaflega vel hafi tekist með markaðs-
setningu hans og rekstur. Eigendur hans og
aðdáendur undirstrika að engu máli skipti
hversu vel er að þessum þáttum staðið; ef gæð-
in séu ekki til staðar í ríkum mæli verði ekki
neitt úr neinu. Vissulega sé hægt að klúðra
markaðssetningu á góðum grip með fákunn-
áttu og heimsku en útilokað sé að koma stóð-
hesti í erfðafræðilega yfirburði með snilld-
arkynningu og markaðssetningu.
Mikil eining hefur ávallt ríkt innan Orra-
félagsins og allar tillögur forystu félagsins
hverju sinni verið samþykktar á fundum fé-
lagsins. Það verður því að teljast nokkuð lík-
legt að þessi tillaga hljóti brautargengi jafnvel
þótt hún feli í sér líklega mestu breytingar frá
markaðslegu sjónarhorni sem gerðar hafa ver-
ið í sögu félagsins. Það verður spennandi að sjá
hverju fram vindur á fundi Orrafélagsins á
fimmtudag.
Tillaga á aðalfundi Orrafélagsins
Aðgengi að Orra
frá Þúfu verði aukið
um tæp 100%
Aðalfundir Orrafélagsins hafa alltaf verið tíðindamiklir
og ekki verður nein breyting þar á þegar fundur félags-
ins verður haldinn á fimmtudag. Valdimar Kristinsson
kynnti sér áhugaverða tillögu sem liggur fyrir fund-
inum þar sem lagt er til að hryssufjöldinn hjá klárnum
verði aukinn rétt um 100%.
Morgunblaðið/Vakri
Orri frá Þúfu hefur dregið vagn sæðinga á Íslandi og nú hillir undir að Sæðingastöðin muni
tryggja verulega aukin afköst hjá þessum eftirsótta gæðahesti sem hér sést ásamt nokkrum
vinum og velunnurum sínum fyrir utan stöðina. Prímusmótorar sæðinga á Íslandi standa til
beggja enda, Lars Hansen vinstra megin og Páll Stefánsson heldur í Orra hægra megin.
Hið árlega Barkamót var haldið í
Glaðheimum á laugardagskvöldið þar
sem góð þátttaka var . Hart var bar-
ist og allnokkur sætaskipti í úrslitum.
Þá hélt Fákur vetrarleika í góðu veðri
á Víðivöllum.
Töltmót Barka haldið í reiðhöll
Gusts á laugardagskvöld
17 ára og eldri
1. Sveinbjörn Bragason, Mána, og
Surtsey frá Feti 7v brún 6,70/7,40
2. Hinrik Bragason, Fáki, og Höfgi
frá Ártúnum, 6v dökkjarpur 6,50/
7,28
3. Berglind Ragnarsdóttir, Fáki, og
Ögri frá Laugarvöllum 9v jarp-
bles. 6,67/7,09
4. Jón Ó. Guðmundsson, Andvara,
og Brúnka frá Varmadal 9v brún
6,47/6,99
5. Tómas Ö. Snorrason, Fáki, og
Skörungur frá Bragholti 9v bleik-
bles. 6,63/6,94
6. Eyjólfur Þorsteinsson, Sörla, og
Súla frá Hafsteinsstöðum 7v grá
6,13/6,53/6,78
7. Sigurður Halldórsson, Gusti, og
Birtingur frá Selá, 7v brúnstjörn.
6,10/6,43
8. Haraldur Haraldsson, Sörla, og
Víkingur frá Gegnishólum 9v sót-
rauður 6,13/6,23
9. Rakel Róbertsdóttir, Geysi, og
Eldvör frá Hákoti, 7v dreyrrauð
6,13/6,17
10. Berglind R. Guðmundsdóttir,
Gusti, og Þjótandi frá Svigna-
skarði 7v jarptvístjörn. 6,40/lauk
ekki keppni í úrsl.
16 ára og yngri
1. Viggó Sigurðsson, Sörla, og Fant-
asía frá Miðfelli 6v jörp 6,20/6,23
2. Guðný B. Guðmundsd., Gusti, og
Sjöstjarna frá Svignaskarði 11v
brúnstjörn. 4,70/5,94
3. Bjarnleifur S. Bjarnleifss., Gusti,
og Vængur frá Köldukinn 8v
brúnskjóttur 5,57/5,87
4. Freyja Þorvaldardóttir, Gusti, og
Fókus frá Feti 6v brúnskjóttur
4,73/5,50
5. Sunneva L. Ólafsdóttir, Sörla, og
Fröken Sara frá Hvítárvöllum 7v
rauðblesótt 5,0/5,31
Vetrarleikar Fáks haldnir á
Víðivöllum laugardag
Karlar 1
1. Hinrik Bragason, Höfgi f. Ártún-
um, 6v. Dökkjarpur
2. Magnús Arngrímsson, Gauti f.
Reykjavík, 7v. Rauðblesóttur
3. Snorri Dal, Vaka f. Hafnarfirði,
5v. Móálótt
4. Jón Vilhelm, Harpa f. Syðra-
Fjalli, 10v. Brún
5. Árni B. Pálsson, Putti f. Vak-
urstöðum, 6v. Brúnstjörnóttur
Konur 1
1. Hulda Gústafsdóttir, Kólfur f.
Stangarholti, 9v. Steingrár
2. Guðrún Edda Bragadóttir, Hring-
ur f. Húsey, 10v. Rauðstjörnóttur
3. Edda R. Ragnarsdóttir, Hreggur
f. Sauðafelli, 8v. Rauður
4. Rósa Valdimarsdóttir, Hrafnar f.
Álfhólum, 12v. Svartur
5. Þórunn Eggertsdóttir, Spóla f.
Bjargshóli, 7v. Brún
Karlar 2
1. Jakob Jónsson, Komma f. Ak-
ureyri, 9v. Rauðstjörnótt
2. Pétur Ö. Sveinsson, Tumi f. Túns-
bergi, 8v. Brúnn
3. Andrés Pétur, Hrói, 9v. Brúnn
4. Magnús Norðdahl, Púma f. Efra-
Langholti, 5v. Brún
5. Ólafur E. Ólafsson, Grettir f.
Litla-Garði, 5v. Grár
Konur 2
1. Trille Kjeldsen, Kolskeggur f.
Garði, 11v. Dökkjarpur
2. Sigrún Haraldsdóttir, Frakki f.
Enni, 5v. Brúnskjóttur
3. Ásta Björnsdóttir, Hvinur f.
Syðra-Fjalli, 9v. Rauðblesóttur
4. Þorbjörg Sigurðardóttir, Erill f.
Leifsstöðum, 10v. Moldóttur
5. Hallveig Fróðadóttir, Víghöfði f.
Hamarshjáleigu, 6v. Brún-
skjóttur
Ungmenni
1. Birna M. Halldórsdóttir, Kristall
f. Hornafirði, 9v. Grár
2. Sif Jónsdóttir, Vinur Kjarvals f.
Skarði, 7v. Rauður
3. Harpa Kristinsdóttir, Draupnir f.
Dalsmynni, 9v. Brúnn
4. Linda K. Gunnarsdóttir, Heimir f.
Meðalfelli, 7v. Rauðblesóttur
Unglingar
1. Valdimar Bergstað, Sólon f. Sauð-
árkróki, 11v. Brúnblesóttur
2. Sigríður Þ. Þórarinsdóttir, Hrólf-
ur f. Bakkakoti, 12v. Brún-
stjörnóttur
3. Rán Flygering, Mökkur f. Lang-
holtsparti, 6v. Brúnn
4. Unnur G. Ásgeirsdóttir, Gim-
steinn f. Hólshúsum, 10v. Rauður
5. Anna Francesca, Igor f. Borg-
arholti, 8v. Rauður
Börn
1. Teitur Árnason, Erró f. Galtanesi,
8v. Rauðblesóttur
2. Valgerður D. Ólafsdóttir, Svört f.
Sigríðarstöðum, 15v. Brún
3. Sara Sigurbjörnsdóttir, Oddur f.
Blönduósi, 18v. Rauðtví-
stjörnóttur, glófextur
4. Arna Ý. Guðnadóttir, Dagfari f.
Hvammi II, 11v. Brúnn
5. Vigdís Matthíasdóttir, Gyðja f.
Syðra-Fjalli, 10v. Rauð
Pollar
1. Ragnar B. Sveinsson, Tralli f.
Kjartansstöðum, 10v. Rauður
2. Konráð V. Sveinsson, Prestur f.
Kirkjubæ, 24v. Rauðstjörnóttur
3. Sigurður Helgason, Faxi f. Sogni,
14v. Rauður, glófextur
4. Andrea Jónsdóttir, Krulli, 7v.
Rauður
5. Nína M. Tómasdóttir, Númi f.
Vatni, 10v., Brúnn
100 m fljúgandi skeið
1. Sveinn Ragnarsson, Skjóni f.
Hofi, 10v. Rauður, 8,094 sek.
2. Hinrik Bragason, Skemill f. Sel-
fossi, 8v. Bleikálóttur, 8,202 sek.
3. Árni B. Pálsson, Snjall f. Vak-
urstöðum, 7v. Grár, 8,244 sek.
4. Hulda Gústafsdóttir, Nótt f. Ytri-
Gegnishólum, 9v. Brún, 9,407 sek.
5. Pétur Ö. Sveinsson, Von f.
Blönduósi, 12v. Brún, 10,100 sek.
Surtsey frá Feti með farseðil á Ístöltið