Morgunblaðið - 29.04.2003, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 ÞRIÐJUDAGUR 29. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Duldir hæfileikar frambjóðenda skjóta upp kollinum hver af öðrum, jafnvel gamlir síma-
staurar fara að syngja.
Réttindamál krabbameinssjúklinga
Góð þjónusta
en æ dýrari
RÉTTINDAMÁLkrabbameinssjúk-linga er yfirskrift
fundar sem nokkrir stuðn-
ingshópar krabbameins-
sjúklinga efna til í Salnum
í Kópavogi klukkan 20 í
kvöld. Á fundinum verður
rætt um krabbamein,
þjónustu sem er í boði og
þann kostnað sem sjúk-
lingar og/eða aðstandend-
ur þeirra þurfa að greiða.
Jóhanna Á.H. Jóhanns-
dóttir blaðamaður og far-
arstjóri hefur reynslu
sjúklingisns í þessum efn-
um og er í hópi þeirra sem
taka til máls á fundinum.
Morgunblaðið lagði nokkr-
ar spurningar fyrir Jó-
hönnu.
– Hvert er tilefni þessa
fundar?
„Að undanförnu hefur verið
mikið um það rætt meðal krabba-
meinssjúklinga hvaða þjónusta er
í boði og hvernig hún hefur breyst
á síðustu árum. Til fundarins
boða sjö stuðningshópar sjúk-
linga sem eru Kraftur, Ný rödd,
Samhjálp kvenna, Stómasamtök-
in, Stuðningshópur um blöðru-
hálskirtilskrabbamein, Stuðn-
ingshópur um eggjastokka-
krabbamein og Styrkur. Að
fundinum koma líka Krabba-
meinsfélag Íslands og Krabba-
meinsfélag Reykjavíkur. Fulltrú-
ar flokka sem bjóða fram í öllum
kjördæmum eru boðaðir á fund-
inn til þess að hlusta á raddir okk-
ar um réttindamál og kostnað
krabbameinssjúklinga og taka
þátt í umræðum. Einnig fjöllum
við um þjónustuna sem til boða
stendur. Fundurinn er öllum op-
inn og eru sjúklingar og aðstand-
endur þeirra hvattir til að mæta.“
– Hverjir munu taka til máls og
hverjar verða helstu áherslur
þeirra aðila?
„Vilhelmína Haraldsdóttir,
sviðsstjóri lækninga á lyflækn-
ingasviði 2 á Landspítalanum,
mun tala um krabbameinssjúkl-
inga og heilbrigðisþjónustuna,
Jón Sæmundur Sigurjónsson frá
heilbrigðis- og tryggingamála-
ráðuneyti mun tala um krabba-
meinssjúklinga og almannatrygg-
ingar. Síðan munu þrír sjúklingar
kynna sín sjónarmið, undirrituð,
Garðar Steinarsson og Helga
Barðadóttir.“
– Hvert þokast í þessum svo-
kölluðu réttindamálum, er þar
kyrrstaða, framrás, eða eru þau
komin í óefni?
„Það má segja að það sé allt
þetta í einu. Það hafa orðið miklar
framfarir í meðferð krabbameins-
sjúklinga hvort sem um ræðir
skurðaðgerðir, lyfjameðferð eða
geislameðferð. Aðrir hlutir hafa
gengið hægar, eins og endurhæf-
ing krabbmeinssjúklinga. Nýlega
var tekin í notkun endurhæfing-
ardeild fyrir krabbameinssjúkl-
inga í Kópavogi. Almenn ánægja
er með þessa endurhæfingu, en
betur má ef duga skal.
Stuðningshóparnir
hafa sjálfir boðið upp á
ýmsa stuðningsþjón-
ustu og á þeim lendir
margt sem ekki er
leyst meðan á meðferð-
inni stendur. Í óefni er komið
hvað varðar kostnaðinn í heil-
brigðiskerfinu, sem kemur mjög
illa við þennan hóp, þar sem legu-
tími á sjúkrahúsi er styttur og
meðferðin fer að mestu fram á
göngudeildum með tilheyrandi
kostnaði.“
– Hvað viltu sjá gerast í þess-
um efnum í nánustu framtíð?
„Nær allir sjúklingar eru sam-
mála um að meðferðin á Land-
spítalanum sé til fyrirmyndar,
starfsfólkið er frábært og manni
„líður bara vel“ í meðferðinni
þrátt fyrir allt. Flestir sjúklingar
tala um erfiðleika þegar meðferð
lýkur og hversdagsleikinn tekur
við. Það má örugglega bæta and-
legan og félagslegan stuðning við
krabbameinssjúklinga. Það er
ýmislegt í boði en vegna þess hve
„sjúklingaskattarnir“ hafa hækk-
að síðari ár eiga margir mjög erf-
itt með að borga fyrir aðstoð sem
þeir virkilega þurfa.“
– Hversu margir krabbameins-
sjúklingar eru í landinu?
„Árlega greinast um ellefu
hundruð manns á öllum aldri með
krabbamein. Nú eru liðlega átta
þúsund krabbameinssjúklingar á
lífi.“
– Hvernig gengur þessum
stuðningshópum að stilla saman
strengi sína?
„Það gengur bara mjög vel því í
grundvallaratriðum eru hags-
munirnir þeir sömu. Það er þó
misjafnt hvað brennur mest á
hverjum hópi og tengist það teg-
und krabbameins og hvers konar
meðferð viðkomandi fer í. Það
skiptir líka máli á hvaða aldri fólk
greinist með krabbamein því eins
og alltaf eru þarfir ungs fólks aðr-
ar en eldra fólks. Það spilar inn í
fjöslkyldusamsetning, börn á
framfæri, félagsleg
staða og fleira eins og
gengur.“
– Þarna koma líka
stjórnmálamenn, gerið
þið ykkur einhverjar
vonir um að þeir sperri
eyrun og að fundurinn skili þar
með einhverju?
„Já, auðvitað. Loforð um
skattalækkanir eru fyrirferðar-
mikil hjá flokkunum svo að nú er
lag. Það eru greinilega til pen-
ingar og því gætu ný kosningar-
loforð verið: 1. Sjúklingaskattana
burt. 2. Meiri fjármuni í heilbrigð-
iskerfið og almannatryggingar.“
Jóhanna Á.H. Jóhannsdóttir
 Jóhanna Á.H. Jóhannsdóttir
er fædd í Reykjavík árið 1957.
Varð stúdent frá Mennta-
skólanum í Reykjavík 1978. Vann
um skeið hjá Bæjarútgerð
Reykjavíkur og síðan sem blaða-
maður hjá DV frá 1988 til 1996.
Hefur síðan starfað sem blaða-
maður í lausamennsku við ýmis
blöð og tímarit. Jóhanna hefur
og verið fararstjóri Úrvals-
Útsýnar og Plúsferða í útlöndum
síðan 1996. Hún er gift Brahim
Boutarhroucht leiðsögumanni og
eiga þau einn son. Jóhanna
greindist með krabbamein í
brjósti í janúar 2002 og fór í
lyfja- og geislameðferð.
Margir eiga
erfitt með að
borga fyrir
aðstoð
FÖNGULEGUR hópur ungmenna
mætti til móttöku hjá sendiherra
Þýskalands og Félagi þýskukenn-
ara í Goethe-Zentrum á sumardag-
inn fyrsta. Tilefnið var að verð-
launa unga fólkið fyrir frábæran
árangur í þýskuþraut, sem nem-
endum á aldrinum 17–19 ára í
framhaldsskólum hérlendis gafst
kostur á að þreyta um miðjan febr-
úar sl.
Alls tóku 114 nemendur þátt í
þrautinni og fengu þeir allir við-
urkenningarskjöl fyrir þátttökuna.
Sendiherra Þýskalands hér á
landi, dr. Hendrik Dane, afhenti svo
þeim 23 efstu bók að gjöf frá þýska
sendiráðinu. Að auki fengu þeir
sem vermdu efstu sætin utanlands-
ferð í verðlaun en þar sem sá er
varð í fyrsta sæti, Atli Freyr Stein-
þórsson, nemandi í MR, hlaut ferð
að launum í fyrra fær hann ekki að
fara á ný til útlanda á vegum þýska
ríkisins. Það eru því nemendurnir
sem lentu í öðru til fimmta sæti sem
fara utan að þessu sinni.
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Verðlaunuð fyrir þýskukunnáttu
ÞRÍR piltar á aldrinum 16-18 ára
voru handteknir á sunnudag vegna
rannsóknar á íkveikju við hús
Björgunarfélags Árborgar og
eignarspjalla á Stokkseyri og við
yfirheyrslur játuðu þeir að hafa
verið að verki. Tímabær tilkynning
um eldinn og vaskleg framganga
slökkviliðsmanna þykja hafa
bjargað því að betur fór á en
horfðist.
Samkvæmt upplýsingum frá lög-
reglunni á Selfossi var eldur bor-
inn að fiskikari við hús björgunar-
félagins en eldurinn barst síðan í
húsið. Tilkynning barst kl. 5:40 um
morguninn. Slökkvilið Brunavarna
Árnessýslu var kallað út og ráð-
stafanir gerðar til að setja slökkvi-
lið nágrannasveitarfélaga í við-
bragðsstöðu. Fljótlega kom í ljós
að eldurinn var ekki útbreiddur og
fyrsti útkallshópur réð niðurlögum
hans á innan við klukkustund. Pilt-
arnir þrír voru handteknir á
sunnudag og við yfirheyrslur ját-
uðu þeir að hafa lagt eld að karinu
og að hafa skemmt gervihnatta-
disk og framið skemmdarverk á
óskráðum bifreiðum í bænum.
Í gærmorgun stöðvaði lögregla
ökumann á þrítugsaldri sem ók um
Suðurlandsveg við Skíðaskálann í
Hveradölum. Hann gaf ekki aðrar
skýringar á ofsaakstrinum en að
hann væri að flýta sér.
Tveir fáklæddir ungir menn
gáfu sig fram á lögreglustöðinni á
Selfossi aðfaranótt sumardagsins
fyrsta og óskuðu eftir að lögregla
léti fötin þeirra af hendi. Skömmu
áður hafði lögregla komið að sjö
mönnum sem höfðu brotið sér leið
inn á svæði Sundlaugarinnar á
Selfossi til að fá sér sundsprett.
Þegar lögregla kom á staðinn
lögðu tveir þeirra á flótta aðeins
klæddir í brækur. Lögregla lagði
hald á föt þeirra og stuttu síðar
komu þeir á lögreglustöðina til að
óska eftir fötum sínum, jafn fá-
klæddir og fyrr, og viðurkenndu
um leið að hafa farið í sundlaug-
ina.
Þrír piltar játuðu íkveikju
og skemmdarverk