Morgunblaðið - 17.09.2003, Blaðsíða 37

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. SEPTEMBER 2003 37
✝ Tove Jósepssonfæddist í Kaup-
mannahöfn 11. ágúst
1935. Hún lést á
heimili sínu 10. sept-
ember sl.
Foreldrar Tove
voru Edith og Tage
Jessen Jensen. Þau
eru bæði látin. Tove
átti fimm systkin:
Jan; Jørgen (látinn);
Åse; Preben (látinn);
Jytte.
Tove giftist Þórði
Jósepssyni, f. 1918,
d. 1997, árið 1959.
Dætur þeirra eru þrjár, 1) Guð-
björg, f. 1960, gift Jens Inge
Ringstad, f. 1962. Þeirra börn eru
a) Anders, f. 1989, b) Maria, f.
1992; 2) Anna, f. 1961, gift Stein-
þóri Agnarssyni, f.
1963. Börn þeirra
eru a) Þórður, f.
1987, b) Sindri, f.
1993, c) Ýr, f. 1994.
Áður átti Anna dótt-
ur, Tove Kerimu, f.
1981, d. 1983; 3)
Edith, f. 1967, sam-
býlismaður hennar
er Auðbergur Magn-
ússon, f. 1963. Sonur
þeirra er Hrafn, f.
2002.
Tove kom til Ís-
lands árið 1958. Hún
bjó á Patreksfirði til
ársins 1986 þegar hún flutti
ásamt manni sínum til Noregs,
þar sem hún bjó síðan.
Útför Tove fer fram í dag í Ála-
sundi í Noregi.
Elsku amma.
Takk fyrir allt sem þú varst mér.
Takk fyrir allar góðu stundirnar
sem ég átti með þér.
Takk fyrir allar stundirnar sem
við sátum og horfðum á bíómyndir
saman.
Takk fyrir öll samtölin okkar.
Takk fyrir öll frímerkin sem þú
gafst mér.
Takk fyrir allt.
Koss,
Anders.
Elsku amma.
Takk fyrir allt sem þú varst mér.
Takk fyrir allar góðu stundirnar
sem ég átti með þér.
Takk fyrir öll þau skipti sem við
spiluðum saman.
Takk fyrir öll samtölin okkar.
Takk fyrir öll hárböndin og vatns-
litina sem þú gafst mér.
Takk fyrir allt.
Koss,
María.
Amma mín
– hugsaði til mín frá öðru landi;
– kom í heimsókn og stoppaði
lengi;
– kallaði mig litla prinsinn;
– var alltaf til í að leika við mig;
– vildi halda á mér, þótt ég væri
það þungur að hún réð varla við mig;
– talaði við mig á íslensku, dönsku
og norsku;
– gaf mér bolta og bíl þegar ég
benti á það í búðinni;
– sá ekki sólina fyrir mér.
Takk fyrir allt, elsku amma.
Hrafn.
Nú er hún amma mín dáin, amma
sem var alltaf svo góð við mig, Þórð
og Ýri, er dáin og komin til afa og
litlu Tove.
Þótt amma byggi í öðru landi
þekktum við hana vel, töluðum sam-
an í síma, sendum bréf og tölvupóst.
Það var alltaf spennandi þegar
amma hringdi frá Noregi og sagðist
vera á leiðinni til Íslands. Þá vissum
við krakkarnir að skemmtilegir
dagar voru framundan.
Amma kom til okkar í sumar og
var hjá okkur í þrjár vikur. Það var
gaman. Einn daginn kom amma og
sagðist vera búin að panta hvala-
skoðunarferð fyrir okkur tvö með
Húna. Þetta var skemmtileg ferð og
núna skoða ég myndirnar af okkur.
Ömmu fannst allt í lagi þegar við
fengum hana til að sigla með okkur
tvær ferðir í togaranum á sjómanna-
daginn. Amma var til í allt. Hún
hafði gaman af bíóferðum og fór með
okkur í bíó. Hún fór með okkur í
strætó, á kaffihús og veitingastaði
sem við völdum.
Amma og Ýr spiluðu mikið saman
á spil. Hún fylgdist með fótbolta,
þekkti liðin og hún og Þórður gátu
talað um kaup og sölu á leikmönn-
um.
Svona var amma mín.
Ég ætla að segja Hrafni, litla
frænda mínum, frá ömmu þegar
hann verður stærri.
Takk fyrir að vera svona góð
amma.
Þinn
Sindri.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinirnir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(Vald. Briem.)
Elsku amma, takk fyrir allt.
Þórður og Ýr.
TOVE
JÓSEPSSON
Genginn er góður
drengur. Athafnamað-
ur, sem „gekk heill að
hollu verki og heimtaði
allt af sjálfum sér“.
Hann var sjómaður af
köllun. Það sýnir æviferill hans svo
skýrt, að eigi verður um villst.
Oft er lífi okkar mannanna líkt við
sjóferð. Allt er óvíst um lengd þeirr-
ar ferðar, árafjölda ævinnar, og allt
er líka ókunnugt um hvað við getum
borið áður en hinni endanlegu höfn
er náð. Hafið sjálft er bæði ótryggt
og óútreiknanlegt. Stundum er það
blítt og gjöfult, en líka getur það
leikið hart bátskelina, sem út á það
heldur og um það siglir, því skjót
geta veðrabrigðin orðið á höfum úti,
og borið að með margvíslegum
hætti. Það er því raunsönn lýsing á
sérhverri æviför, sem felst í þessum
orðum sjómannasálms, sem mörgum
er kunnur:
Ég er á langferð um lífsins haf
og löngum breytinga kenni.
Sú staðreynd er mér ofarlega í
huga, þegar ég lít yfir lífsferil Run-
ólfs Óttars Hallfreðssonar og festi á
blað fáein minningar- og þakkarorð
við leiðarlok. Runólfur fæddist í
Reykjavík en flutti árið 1935 með
foreldrum sínum, hjónunum Hall-
freði Guðmundssyni og Sigurjónu
Magnúsdóttur til Akraness. Þar ólst
hann upp og átti þar heima upp frá
því. Hann var næstyngstur fjögurra
systkina. Sigríður er þeirra elst, og
er hún nú ein á lífi. Auk Runólfs eru
látnir bræðurnir Magnús og Hall-
dór, sem var vélstjóri á varðskipinu
Ægi og fórst í þorskastríðinu árið
1973.
Runólfur var sjómaður að köllun.
Allir hans æskuleikir snerust um sjó
og sjómennsku. Hann var ekki nema
10 ára, þegar hann keypti sér trillu í
félagi við æskuvin sinn, Pálma Finn-
bogason. Þá trillu áttu þeir fram yfir
fermingu, eða þangað til þeir gerð-
ust alvöru-sjómenn.
Fimmtán ára gamall réð Runólfur
sig til sjós og árið eftir fór hann á
síld í fyrsta sinn. Næstu árin liðu við
samfellda sjósókn. Stýrimanna-
skólaprófi lauk hann árið 1953, þá
aðeins tvítugur að aldri. Hann var
bátsmaður, stýrimaður eða skip-
stjóri á ýmsum skipum frá Akranesi.
Árið 1956 varð hann skipstjóri á
togaranum Bjarna Ólafssyni, sem
var nýsköpunartogari í eigu Bæjar-
útgerðar Akraneskaupstaðar, þá að-
eins 25 ára gamall.
Árið 1958, hinn 26. desember,
gekk Runólfur að eiga eftirlifandi
eiginkonu sína, Ragnheiði Gísladótt-
ur. Þau bjuggu fyrst á Mel (nú Suð-
urgata 62 B), því næst byggðu þau
hús að Vallholti 19 með Sigríði syst-
ur Runólfs og Símoni Símonarsyni
manni hennar. Árið 1966 fluttu þau
hjónin í Krókatún 9 og þar hafa þau
átt heima upp frá því. Þau eignuðust
5 börn, sem öll eru á lífi og búsett á
RUNÓLFUR ÓTTAR
HALLFREÐSSON
✝ Runólfur ÓttarHallfreðsson
fæddist í Reykjavík
26. mars 1931. Hann
lést á Sjúkrahúsi
Akraness 30. ágúst
síðastliðinn og var
útför hans gerð frá
Akraneskirkju 5.
september.
Akranesi. Elstur er
Gísli, skipstjóri, kvænt-
ur Soffíu Magnúsdótt-
ur, þá er Sigurveig,
húsmóðir og sjúkraliði,
gift Kristjáni Guð-
mundssyni, Sigurjón,
skipstjóri og eigandi
fyrirtækisins Sand-
blástur ehf, kvæntur
Brynju Guðmunds-
dótttur, Runólfur, skip-
stjóri, kona hans er
Júlía Jaroensuk og
yngst er Ragnheiður,
húsmóðir og íþrótta-
þjálfari, í sambúð með
Magnúsi Þór Hafsteinssyni. Barna-
börnin eru 12 talsins og einn langaf-
asonur. Ennfremur ólu þau hjónin
upp yngstu systur Ragnheiðar
Kristínu Ósk frá fermingaraldri.
Sitt fyrsta skip í félagi með öðrum
eignaðist Runólfur árið 1963. En
þegar sú útgerð var seld árið 1972
keypti hann Börk frá Neskaupstað,
lét stækka hann og breytti um nafn.
Skyldi hann heita Bjarni Ólafsson
AK70. Árið 1978 eignaðist Runólfur
stærra skip, sem hann lét smíða í
Svíþjóð. Erfði það sama nafnið,
Bjarni Ólafsson AK70. Árið 1997 leit
svo síðasti Bjarni Ólafsson AK70
dagsins ljós, miklu veglegastur og
stærstur, 1630 brúttólesta tog- og
nótaveiðiskip.
Synirnir þrír fetuðu í fótspor föð-
ur síns, gerðust þátttakendur í sjó-
sókn og útgerð og studdu föður sinn
drengilega. En því skal ekki gleymt,
að kjölfestan var í landi, eiginkonan
og móðirin, Ragnheiður, virtist hafa
flesta þræðina í hendi sér. Það var
eins og hún kynni alltaf að stýra erf-
iðustu málunum til góðs og breyta
þeim í blessun.
Um nokkurt skeið gerði Runólfur
einnig út Akurnesing AK71. Runólf-
ur tók ekki mikinn þátt í félagsmál-
um, enda hafði hann lengstaf svo
miklu að sinna og í mörg horn að líta.
Eina undantekningu a.m.k. gerði
hann þó. Hann var með þeim fyrstu,
sem gerðist félagi í Oddfellowstúk-
unni nr. 8 Egill á Akranesi. Í hana
vígðist hann 15. maí árið 1963. Hann
mætti ekki mikið á fundum, en hug-
sjónir reglunnar áttu djúpan hljóm-
grunn í hjarta hans. Það sáum við
m.a. á því, hve mjög það gladdi hann,
þegar Sigurjón sonur hans fylgdi
fordæmi föður síns og gerðist félagi í
röðum okkar Oddfellowa. Ég held,
að hinir hljóðu, traustu félagar séu
stundum ekki metnir svo vel sem
skyldi. Og víst er um það, að við er-
um samhuga í þakklætinu, þegar við
kveðjum góðan og hjartfólginn bróð-
ur.
Þegar Runólfur stóð á fimmtugu
hætti hann sjósókn af heilsufars
ástæðum. Í lífshættulega hjartaað-
gerð hafði hann farið þegar hann var
47 ára. En útgerðin hélt áfram og
synirnir héldu uppi merkinu úti á
sjónum. Fyrir tveimur árum fór
Runólfur að kenna þess sjúkdóms,
sem hann stríddi svo harkalega og
hetjulega við, en varð að lokum að
lúta í lægra haldi fyrir. Sjálfur var
hann einráðinn í að gefast ekki upp
og kvartaði aldrei, þrátt fyrir
ómældar þjáningar. Hann var
lengstaf heima og naut þrotlausrar
umhyggju og ástúðar eiginkonu
sinnar og dætra, sem allt vildu á sig
leggja til þess að létta honum hina
ægiþungu þrautabyrði. Hann kunni
vel að meta það sem fyrir hann var
gert, og oft var talað um englabrosið
hans.
Nú er hinni stormasömu siglingu
lokið. Ég kveð hann í þeirri sannfær-
ingu, að nú geti hann sjálfur í sann-
leika sagt:
Far vel, þú æðandi dimma dröfn.
Vor Drottinn bregst eigi sínum.
Innilegar samúðarkveðjur til eft-
irlifandi ástvina. Verið ávallt góðum
Guði falin.
Björn Jónsson.
Skipreika í fjörunni við Sólbakka
á Akranesi, hlaupandi undan árás-
argjörnu kríugerinu á Sólbakka-
túninu, sjóblautur og kaldur í hlýtt
fang móðursystur minnar, Sigur-
jónu, á Sólbakka er með því fyrsta
sem ég man glöggt frá bernsku
minni. Þetta er ein af þeim minn-
ingum sem leituðu á hugann þegar
ég rifja upp kynnin af Bóbó, þ.e.
Runólfi Óttari Hallfreðssyni, skip-
stjóra og útgerðarmanni, sem nú er
allur. Það er af mörgu að taka enda
spanna þau kynni ríflega sjö áratugi.
Við vorum systrasynir, hann tæp-
lega ári eldri og fjölskyldur foreldra
okkar bjuggu í upphafi sambúðar
báðar í gamla húsinu við Sellands-
stíg 10 í Reykjavík, nú Sólvallagata
50. Þótt Bóbó væri fyrst og fremst
Skagamaður, var hann fæddur í
Reykjavík og vorum við samtíða í
nokkur ár á æskuheimili mínu, en
raunar var það fyrir mitt minni.
Fjölskylda hans fluttist þegar hann
var 4–5 ára á Sólbakka á Akranesi.
Þær systur voru mjög samrýndar og
raunar svilarnir einnig, báðir gamlar
sjóuglur. Náin vinátta hélst ætíð
með fjöldskyldunum. Heimilin, ann-
að í Reykjavík og hitt á Akranesi, en
þar bjó fjölskylda Bóbó lengst af,
voru opin hverjum sem var úr fjöl-
skyldunni í skemmri eða lengri tíma,
allt eftir þörfum. Í raun var þetta
nánast eins og einn og sami systk-
inahópurinn. Mín kynni voru þó í
æsku einkum tengd þeim bræðrum
Magnúsi sem lést fyrir hálfu öðru ári
og Bóbó, enda á svipuðu reki. Þeir
tóku litla frænda úr Reykjavík ávallt
vel í tíðum og oft löngum heimsókn-
um á Skagann. Ofangreind bernsku-
minning er frá fyrstu heimsókn
minni 5 vetra gömlum á Skagann.
Við Bóbó, sem þá hefur verið 6 ára,
vorum að leik í fjörunni. Hann fann
stóran pappakassa og þótti sjálfsagt
að ýta honum á flot og jafnsjálfsagt
að ég yrði einn í áhöfninni yngri og
léttari. Hann byrjaði semsagt korn-
ungur í útgerð og er ég nokkuð stolt-
ur af því að vera fyrsti hásetinn sem
hann munstraði á fleytur sínar. Ekki
fór þó betur en svo að kassanum
hvolfdi.
Sjómennskan átti hug hans allan
enda var tilveran á Akranesi fyrst og
fremst fiskur á uppvaxtarárum
hans. Þó fann hann tíma til að iðka
knattspyrnu, sem Skagamenn eru
frægir fyrir, og þótti mjög liðtækur í
yngri flokkum. Hann hafði alla tíð
mjög gaman af að fylgjast með góð-
um knattspyrnuleikjum og ekki þótti
honum síðra ef Skagamenn sigruðu
enda dyggur stuðnings- og styrkt-
armaður þeirra. En sjósóknin batt
enda á íþróttaiðkanir. Hann lauk
stýrimannaprófi rétt ríflega tvítug-
ur. Að því loknu réðst hann á togara.
Síðar var hann allmörg ár formaður
á bátum sem Haraldur Böðvarsson
gerði út. En fór síðan í útgerð með
Guðmundi Jörundssyni og tók þá
jafnframt að sér skipstjórn á togar-
anum Jörundi uns hann stofnaði eig-
ið fyrirtæki fyrir ríflega þremur ára-
tugum með kaupum á Berki frá
Neskaupstað sem hann breytti og
nefndi Bjarna Ólafsson, endurnýjaði
síðar tvívegis undir sama nafni og
var sjálfur skipstjóri á Bjarna Ólafs-
syni þar til fyrir um það bil 20 árum
að hann fór alfarið í land vegna
heilsubrests. Um tíma átti hann ann-
að skip sem hann nefndi Akurnes-
ing, sem sýnir hversu mikils hann
mat þann bæ sem fóstraði hann. Út-
gerðarsaga hans varð því alllöng því
að auk pappakassaútgerðar 6 ára að
aldri keypti hann trillu á unglings-
árum. Hann var mikil aflakló og
reyndist mjög farsæll skipstjórnar-
maður, missti aldrei mann eða varð
fyrir því að nokkur í áhöfnum hans
yrðu fyrir alvarlegu slysi, þótt fast
væri sótt. Hann var framsækinn og
hafði frumkvæði um ýmsar nýjung-
ar, m.a. veiðar á úthafsrækju og lét
útbúa skip sitt til vinnslu á sjó þegar
sú þróun var að hefjast. Einnig má
geta kolmunnaveiða og veiða úr
norsk-íslenska síldarstofninum.
Hann var í raun einyrki, þ.e. rak út-
gerðina sjálfur, með dyggri aðstoð
lífsförunautar síns, Ragnheiðar
Gísladóttur, sem annaðist útrétting-
ar og bókhald á skrifstofunni sem
var á heimili þeirra í Krókatúni, á
meðan hann stýrði enn skipum sín-
um. Yfirbyggingin á því fyrirtæki
var ekki mikil. Þegar hann fór í land
tók sonur hans Gísli við skipstjórn
og skömmu síðar einnig Runólfur
sonur hans. Voru þeir ýmist saman
eða skiptust á. Og nú hefur fjórða
kynslóðin sjósóknara í ættinni bæst
við því að Halldór sonur Gísla hefur
verið stýrimaður hjá föður sínum um
skeið. Einhvern tíma var talað um að
hafa sjómannsblóð í æðum. Bóbó var
maður hæglátur og hlédrægur, laun-
kíminn og átti til góðlátlega stríðni.
Hann var þrekmaður mikill og barð-
ist hetjulega við þann sjúkdóm sem
hann tók fyrir tveimur árum og lagði
hann að lokum að velli. Þótt fundum
okkar bæri sjaldnar saman á seinni
árum, var í hvert sinn sem við hitt-
umst eins og við hefðum aldrei verið
fjarvistum. Í minningunni verða
bernsku- og æskuárin með honum
ofarlega í huga, þar á meðal sjóferð-
in í pappakassanum, kríugerið á
Sólbakkatúninu og heimkoman sjó-
blautur til Siggu frænku.
Við Örbrún vottum Ragnheiði, af-
komendum þeirra og fjölskyldum
innilega samúð vegna fráfalls Run-
ólfs Óttars Hallfreðssonar. Eftir
stendur minningin um góðan dreng
og vammlausan sem með dugnaði
sínum og frumkvæði skilaði miklu
æviverki.
Guðmundur Georgsson.
MORGUNBLAÐIÐ birtir afmælis- og minningargreinar endurgjalds-
laust alla daga vikunnar. Greinunum má skila í tölvupósti (netfangið er
minning@mbl.is - svar er sent sjálfvirkt um leið og grein hefur borist)
eða á disklingi og þarf útprentun þá að fylgja. Nauðsynlegt er að til-
greina símanúmer höfundar og/eða sendanda (vinnusíma og heima-
síma). Tekið er á móti afmælis- og minningargreinum á 1. hæð í húsi
Morgunblaðsins, Kringlunni 1 í Reykjavík, og á skrifstofu Morgun-
blaðsins Kaupvangsstræti 1 á Akureyri. Ekki er tekið við handskrif-
uðum greinum.
Birting afmælis- og
minningargreina