Morgunblaðið - 10.10.2003, Blaðsíða 31

Morgunblaðið/Árni Sæberg
Páll S. Pálsson og Steinunn Knúts-
dóttir í dúkkuleik.
Í KJALLARA hússins Nýlendu-
götu 15A fer fram nýstárleg tilrauna-
starfsemi í leiklist kl. 19 og 21 á
kvöldin í þessari viku, en lokasýning-
ar eru á laugardagskvöldið. Samtím-
is er leikin nátengd sýning á efstu
hæð húss í Árósum í Danmörku.
Hvorutveggja er svo varpað um ver-
aldarvefinn svo áhorfendur geta
fylgst með báðum leiksýningunum
tengjast á sýningarstöðunum eða
fyrir framan tölvuna heima hjá sér.
Slóðirnar eru rtsp://xtream.lhi.is/
diva.sdp og rtsp://xtream.lhi.is/
labloki.sdp og frekari upplýsingar er
að hafa á slóðinni http://www.-
labloki.com. Listaháskólinn lánar
bandvíddina og tenginguna við netið
en Borgarholtsskóli tæki og menn.
Sýningin í Danmörku er mun ein-
faldari í sniðum en sýningin hér. Þar
er leikinn stuttur einþáttungur eftir
August Strindberg sem hann kallaði
Samum og gerist í Alsír á árunum í
kringum 1890. Örstuttum atriðum
við upphaf og lok er sleppt en lunginn
úr miðatriðinu er leikinn auk upp-
hafsræðu frá eigin brjósti leikaranna
um leiklistina auk annarra texta-
brota. Sænsku leikararnir Martin
Lundberg og Annika B. Lewis fara
með hlutverk Guimards og Biskru
undir stjórn Anniku og hin danska
Betina Birkjær Hansen les fyrirmæli
og skýringar höfundar með meiru.
Sýningin er leikin með ýktum
melódramatískum töktum eins og
texti Strindbergs býður hér upp á,
tónlist og dans eru áberandi en
myndavélin sjálf er lítið nýtt, hún er
höfð til hliðar við leikrýmið og aðeins
fiktað við aðdráttinn en minna við
þann möguleika að fylgja eftir hreyf-
ingum leikaranna á sviðinu enda vél-
in illa staðsett til þess. Hluti áhorf-
enda er nær alltaf í mynd og
hljóðneminn fulllangt frá leikurunum
til að tölvunotendur geti fylgst nógu
vel með því sem fram fer, hljóðið
stillt of lágt eða of hátt.
Í Nýlendunni, leikrými Lab Loka,
er þessu öðru vísi farið. Þar eru
tæknimálin í besta lagi, myndatakan
til fyrirmyndar, aukamyndavél kom-
ið fyrir á klósettinu, hljóðið alltaf
skýrt á staðnum og greinanlegt
heima við tölvuna. Í samvinnu við
leikstjóra fylgir myndavélin leikur-
unum eftir eða er beint að speglum
þar sem fylgst er með mynd þeirra.
Þau atriði sem fram fara í baðher-
berginu eru sýnd á skjá sem aðal-
myndavélin nálgast með aðdrætti.
Textabrotin sem valin hafa verið
eru líka mun safaríkari en hinn und-
arlegi einleikur sem hinir norrænu
bræður í listinni taka fyrir á Jótlandi.
Flest atriðanna eiga það sameigin-
legt að fjalla um samband manns og
konu. Þar ber hæst atriði úr Dauða-
dansi Strindbergs í þýðingu Einars
Braga: upphaf 1. þáttar og upphaf 4.
þáttar úr fyrri hluta og brot úr loka-
þætti seinni hlutans. Nálgunin er
mjög mismunandi, annaðhvort sama
melódramatíska yfirkeyrslan og sjá
má á útsendingunni frá Árósum eða
sá stíll í bland við kæruleysi með bros
á vör. Önnur brot vísa til kvikmynd-
arinnar Sid and Nancy eftir Alex Cox
og Abbe Wool og Vandarhöggs, sjón-
varpsmyndar Hrafns Gunnlaugsson-
ar eftir handriti Jökuls Jakobssonar
þar sem sunginn er söngtexti Hans
Christians Andersens, auk eintala
frá eigin brjósti leikaranna.
Leikurunum tekst vel að halda
dampi undir styrkri stjórn Rúnars
Guðbrandssonar. Páll S. Pálsson er
umfram allt fyndinn, hvað sem hann
tekur sér fyrir hendur hér, en heldur
á dýpri mið þegar hann rifjar upp
eigin bernskuminningar þar sem
hann situr á klósettinu. Steinunn
Knútsdóttir sýnir á sér ótrúlega
margar hliðar, hún er afgerandi í
leiknum hvort sem er í ýktum harmi
eða á léttari nótum eða sem grimmi-
legur gagnrýnandi systursýningar-
innar. Það er auðsjáanlegt að Stein-
unn ætti létt með að leika
skapgerðarhlutverk í sígildum verk-
um. Einræða hennar á klósettinu var
líka vel unnin og kaflarnir sem vísa í
Sid og Nancy og Vandarhögg eftir-
minnilegir.
Einn tilraunakenndasti hluti þess-
ara tveggja sýninga er hvernig þær
eru tengdar, þ.e. á meðan dansað er í
Danmörku er sama upp á teningnum
hér og fleiri atriði eru þannig sam-
stillt til að gerast í sömu andrá, t.d.
dauði persónanna, leikkona á útkikki
við gluggann í leit að norðurljósum
o.s.frv.
Aftur á móti vilja þessi atriði fara
fyrir ofan garð og neðan á sýning-
arstað þar sem tilþrifamikill leikur-
inn dregur athyglina frá sjónvarps-
skjánum. Við tölvuna er hægara að
bera sýningarnar saman. Samskiptin
milli leikhópanna voru erfið vegna
nokkurra sekúndna biðtíma á meðan
á sendingunni stóð en sýnt var fram á
og sannað að þau eru möguleg.
Það er hér eins og með gullgerð-
armenn miðalda, árangurinn af starf-
inu er meira fólginn í að læra af þeim
tilraunum sem hér eru gerðar heldur
en að beinlínis hafi tekist að búa til
gull. Þessi kostulega sýning er enn
ein tilraunin á vegum Lab Loka sem
hefur á sex ára ferli einbeitt sér að
því að rannsaka þanþol leiklistarinn-
ar og hvaða möguleikar gefast til
frekari landvinninga í listinni.
Gullgerðarmenn leikhússins
LEIKLIST
Lab Loki í samstarfi við
Kassandra Productions
Höfundar texta: August Strindberg, Hans
Christian Andersen, Alex Cox, Abbe
Wool, Páll S. Pálsson, Steinunn Knúts-
dóttir o.fl. Þýðandi Dauðadansins: Einar
Bragi. Leikstjórn á Íslandi: Rúnar Guð-
brandsson. Vídeóstraumur: Hákon Már
Oddsson. Aðstoð við útlit og tækni: Mó-
eiður Helgadóttir og Egill Ingibergsson.
Leikarar: Páll S. Pálsson og Steinunn
Knútsdóttir. Listrænn stjórnandi í Dan-
mörku: Annika B. Lewis. Tónlist: Anders
Krøyer og Jens Møntsted. Vídeó-
straumur: Jonas Smedegaard. Mynd-
band: Eyefix. Leikarar: Betina Birkjær
Hansen, Annika B. Lewis og Martin Lund-
berg. Þriðjudagur 7. október.
Aurora Borealis
Sveinn Haraldsson
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 10. OKTÓBER 2003 31